Dagblaðið Vísir - DV - 28.06.2013, Qupperneq 24

SkítkaStið kom Skipulega
24 Viðtal 28.–30. júní 2013 Helgarblað
Þ
að er enginn asi á Svavari
þegar blaðamann ber að
garði að lítilli skrifstofu hans
í Hafnarfirði. „Hér hefjast
heimsyfirráðin hægt og ró-
lega,“ segir hann með bros á vör.
Skrifstofan er fábrotin en í rót-
grónu húsi við Strandgötuna í
Hafnarfirði. Þar inni hefur hann kom-
ið fyrir skrifborðum, lítilli teiknitöflu
sem hann notar í hugmyndavinnu og
börnin fá að krota á þegar þau koma
með honum á skrifstofuna og í horni
lúrir fremur lúin kaffivél. Þarna inni
ætlar Svavar að huga að heimsyfir-
ráðunum sem felast helst í því að
sinna þeim verkefnum sem veita
honum hamingju og bæta lífsgæði
hans. Hann hefur verið undir miklu
álagi undanfarið og ætlar að ræða
um áföllin, breytingarnar og kosn-
ingabaráttuna sem einkenndist af
rógburði um tíma.
Horfðist í augu við dauðann
Svavar sagði nýverið upp störfum hjá
fréttastofu Ríkisútvarpsins og stofn-
aði fyrirtækið Íslenskur matur og
matarmenning. Hans fyrsta verkefni
hefur litið dagsins ljós, matreiðslu-
bók um hamborgara, Íslenska ham-
borgarabókin. Breytingarnar í lífi
hans eiga sér nokkra forsögu.
Viðhorf hans til lífsins breyttust
fyrir fullt og allt þegar hann fékk
hjartaáfall fyrir nokkrum árum, að-
eins 37 ára að aldri.
„Þegar maður horfist í augu við
dauðann, þá þarf maður að hugsa
sinn gang. Ég veit núna að allt getur
breyst á einu augabragði og prísa
mig sælan fyrir að vera á lífi og fá að
gera það sem mig langar til að gera.“
Hjartaáfall í sumarfríi
Svavar fékk hjartaáfallið í sumarfríi
með fjölskyldunni. Hann var nánar
tiltekið í heimsókn hjá systur sinni á
Siglufirði. Á sólríkum sumardegi átti
Svavar erfitt með að fara á fætur.
„Ég var að dröslast á lappir um
hádegisbil. Allir voru löngu farnir út
á pall að njóta blíðskaparveðurs.
Ég komst úr svefnherberginu
niður í stofu, ég hitnaði og svitn-
aði og fann fyrir sárum verk. Eins
og verið væri að stinga mig á milli
herðablaðanna. Ég sá Þóru og fjöl-
skylduna  sitja úti við og bankaði í
gluggarúðuna.
Á endanum hljóp eitt barnanna
inn til að athuga hvað væri. Mér
rétt tókst að stynja upp: Sæktu Þóru
núna! Það fór ekkert á milli mála að
ég var að fá hjartaáfall. Við fórum upp
á sjúkrahús og þar tók læknanemi
á móti okkur og þurfti að meta
ástandið, sem var auðvitað óvenju-
legt, því ég var svo ungur, passaði
ekki inn í tölfræðina. Það var verið að
taka ákvörðun um hvort það ætti að
flytja mig með sjúkraflugi eða ekki. 
Sem betur fer var ég fluttur suður. Ég
man varla eftir mér á leiðinni þangað,
man óljóst eftir því þegar ég var settur
upp í vél. Systir mín og mágur sátu
svo uppi með fjögur aukabörn, bílinn
okkar og heilan helling af útilegudóti.
Þau komu þessu öllu heilu suður
nokkrum dögum síðar og það urðu
fagnaðarfundir á hjartadeildinni.“
  Ertu ekki að fara í botnlanga-
skurð?
Svavar man óljóst eftir sér á
Landspítalanum. Hann rankaði við
sér um stund og varð nokkuð brugð-
ið. „Þá var hjúkrunarkona að raka
mig á kviðnum. Ég spurði: Af hverju
ertu að raka þarna? Þá spurði hún:
Ertu ekki að fara í botnlangaskurð?
Og mér var skiljanlega nokkuð
brugðið!“
Svavar hlær að þessum minning-
um. Engin ástæða til annars því að-
gerðin tókst vel. En aðdragandinn
að áfallinu var langur. Hann rekur
það til erfða, lífsstíls og mikils álags í
vinnu sinni sem fréttamaður á RÚV. Í
aðdragandanum hafði Svavar fundið
fyrir stigvaxandi þróttleysi og mæði.
„Ég fór með Guðjóni Helga-
syni fréttamanni í ræktina, svona
karla átak nokkra morgna í viku. Ég
var rosalega duglegur en úthaldið
minnkaði eftir því sem ég reyndi
meira á mig. Ég skildi ekkert í þessu,
ég kenndi því um að ég hefði reykt
um ævina og byrjaði á því að fara
til lungnalæknis. Hann fann ekki
neitt og sagði mér að panta tíma hjá
hjartalækni. Svo fór ég í sumarfrí og
áfallið dundi yfir. Á Siglufirði gat ég
ekki gengið nokkur skref án þess að
verða móður.“
Lífsbjörg í garðvinnu fyrir
Gunnar Eyjólfsson
Það varð Svavari líklega til lífs að
hann skyldi ákveða að laga til í garði
Gunnars Eyjólfssonar leikara. Ástæð-
una skýrðu læknar fyrir honum eftir
áfallið.
Hann og Þóra bjuggu í kjallar-
anum hjá Gunnari um skeið og í
garðinum voru hellur sem Svavari
þótti skakkar og ólögulegar og ákvað
að rífa upp.
„Við bjuggum í kjallaranum hjá
Gunnari og Katrínu á þessum tíma,
vorum mest sjö í þriggja herbergja
íbúð. Þetta var þegar góðærið mikla
var í algleymingi. Ég var stundum
að dytta að hinu og þessu fyrir þau
sómahjón. Ég ákvað nokkru fyrir
hjartaáfallið, þrátt fyrir að vera þrótt-
lítill og móður, að rífa upp nokkrar
hellur í garðinum. Þær voru allar
skakkar og vitlausar. Ég reif þær
upp, mokaði upp drullu og mokaði
sandi í. Þessi þrjóska bjargaði lík-
lega lífi mínu. Það var líklega orðin
mikil þrenging á kransæðinni á þess-
um tíma. En læknar útskýrðu fyrir
mér að við erfiðið hefði að öllum
líkindum myndast ný æð, nokkurs
konar hjáleið. Svo þegar kransæðin
stíflaðist síðan alveg, komst blóð
til hjartavöðvans eftir nýju æðinni,
framhjá stíflunni.“
Hugar vel að heilsunni
Mestu máli í dag finnst Svavari skipta
að huga vel að heilsunni á sem víð-
tækastan hátt. Hann hugar jafnt að
andlegri sem líkamlegri heilsu. Hann
segist hafa tekið sig á í mataræði og
þótt efni fyrstu bókarinnar sé ham-
borgarar, segir hann mestu skipta að
velja vel það hráefni sem er notað í
matseldina. Gott hráefni sé öllum
hollt.
„Ég er búinn að léttast um tutt-
ugu kíló á tveimur árum. Eftir hjarta-
áfallið þurfti ég að hugsa minn gang.
Ég breytti um lífsstíl, fór að hjóla og
syndi reglulega. Aðallega hugaði ég
að mataræðinu og breytti því mikið.
Ég vel gott hráefni og huga að hrein-
leika og gæðum. Nota íslenskt hrá-
efni og framleiðslu sem má treysta.
Ég vil njóta þess að borða mat, það er
hluti af því að njóta lífsins og gera það
sem mér finnst skemmtilegt og gerir
mig hamingjusaman. Hamborgarar
geta verið hluti af hollu og fjölbreyttu
mataræði. Stóra málið er að vita hvað
maður er að láta ofan í sig, vita hvað-
an maturinn kemur, vanda sig við
matseldina og val á hráefninu.“
Skynjun á mat
Svavar býður upp á kaffisopa. Það er
rjúkandi heitt og gott. Lúna kaffivélin
leynir greinilega á sér.
Ástríða hans fyrir mat er mikil og
minningar hans og upplifun  tengist
henni sterkt.
„Ég er þannig að það sem ég man
og það sem ég skynja er tengt mat. Ég
man ekkert endilega hvað einhver
smábær á Ítalíu heitir, en ég man hvað
ég borðaði þar. Ég er mjög lélegur í að
muna nöfn á fólki en ég man eftir því
hvað ég borðaði með því og get stund-
um rifjað upp ótrúlegustu hluti með
því að tengja við mat.“
Fékk hrós og hvatningu
frá ferðamönnum
Við prufuðum fyrir tveimur árum
að sjá um bændagistingu á Kirkju-
bóli í Bjarnardal í Önundarfirði og
þar fékk ég að elda ofan í gestina og
hafði gaman af. Þá vandaði ég mig við
að hafa íslenskan mat út héraði. Við
tókum allt úr nærumhverfinu, notuð-
um hundasúrur, arfa, nýveiddan fisk
og hvaðeina sem var innan seilingar.
Það má segja að við höfum sett upp
lítinn svona PopUp-veitingastað og
ferðamenn keyptu af okkur matinn
og greiddu reikninginn með bros á
vör. Þarna naut ég mín í eldamennsk-
unni og fékk hrós og hvatningu.
Hópur Frakka bauð mér að ferð-
ast með þeim og vera nokkurs kon-
ar einkamatráður. Ég fylltist stolti því
matur er ákveðin ástríða og áhuga-
mál. Núna hef ég snúið mér alfarið að
því að sameina áhugamál og atvinnu
með því að hætta í hefðbundinni
fréttamennsku og stunda frekar ein-
hvers konar matarblaðamennsku.“
Sálufélaginn Þóra
Þóra Arnórsdóttir er konan í lífi Svav-
ars. Þóra sagði frá því í viðtali við DV
fyrir nokkru að það hafi verið skrítið
að hugsa til þess að sálufélagi henn-
ar hefði verið starfandi í sama húsi
og hún í þó nokkurn tíma áður en
þau kynntust. Þótt þau þekktust fyr-
ir lágu leiðir þeirra fyrir alvöru saman
fyrir hálfgerða tilviljun þegar nokkrir
vinnufélagar hittust eftir vinnu. Þau
smullu saman og ástin blómstraði.
Nú eiga þau saman þrjú börn. Þau eru
samhent og styðja vel við hvort ann-
að – bæði þegar erfiðleikar knýja dyra
en líka þegar vel gengur. Hann þakk-
ar Þóru sérstaklega fyrir tilurð bók-
arinnar. „Hún hefur alltaf óbilandi
trú á mér og er alltaf yfirveguð þegar
á þarf að halda. Best er að við erum
mjög samhent í öllu því sem við ger-
um. Á því er mikil þörf, samtals eig-
um við sex börn,“ segir hann og hlær.
„Við erum búin að ganga í gegnum
svo margt í lífinu,“ segir hann og vísar
þá til hjartaáfallsins, barneigna, þess
að stilla saman flókinni fjölskyldu og
síðast en ekki síst framboðs Þóru til
forsetaembættis.
Engin skuggaherdeild
Upplifun þeirra Þóru af framboðinu
er sú að þetta hafi verið afar ánægju-
leg og jákvæð lífsreynsla. Þó þótti
Svavari vegið að starfi sínu hjá RÚV
þegar Ólafur Ragnar Grímsson sak-
aði hann um að nýta sér stöðu sína
til að koma að áróðri.
„Við kynntumst ofboðslega
mörgu frábæru fólki, það er það sem
situr eftir.
Þótt það hafi komið upp á yfir-
borðið í aðdraganda kosninganna
nokkur eintök af Láka jarðálfi – sem
finnst gaman að gera illt – þá voru
bókstaflega þúsundir sem komu að
kosningabaráttunni hennar Þóru
og mjög margir sem lögðu ofsalega
mikið á sig. Það var frábært að verða
vitni að því.
Þóra fór auðvitað þá leið að segja:
það má allt, nema skítkast, neðan-
beltishögg og svo framvegis. Við
ákváðum bara að taka jákvæða kosn-
ingabaráttu og sleppa hinu, enda
hefði það hreinlega stangast á við
persónuleika og eðli Þóru.
Sumir sögðu að það hefðu verið
mistök að ráðast ekki á meðfram-
bjóðendur og vera ekki með ein-
hverja skuggaherdeild í skítkasti. Við
erum ósammála.
Það sem skiptir máli er að geta
horft í spegilinn og verið sáttur. Við
vitum að við gerðum ekkert í þessari
kosningabaráttu sem var á gráu
svæði eða orkaði tvímælis eða eitt-
hvað sem maður á ekki að gera. Það
var af því að við tókum um það með-
vitaða ákvörðun og reyndum líka að
passa að enginn úr okkar herbúðum
félli ofan í svoleiðis pytti. Þóra lagði
áherslu á jákvæðnina á öllum fund-
um og ég er enn á því að það hafi verið
rétt nálgun. Okkur líður að minnsta
kosti vel með hvernig við héldum á
þessu. En jú, það er vissulega til vont
fólk, og maður getur orðið hissa á því,
en það er engin ástæða til þess að láta
það hafa áhrif á sig.“
Bull Ólafs Ragnars í
Sprengisandi
Svavar tekur skýrt fram að rógs-
herferðin gegn sér hafi verið lítill
hluti kosningabaráttunnar og hann
hafi ekki misst svefn yfir annarra
manna skítkasti.
„Það er ekki hægt að segja með
fullri vissu hvaðan þetta kom. Það er
hins vegar nánast hægt að segja með
fullri vissu að skíturinn hafi komið
skipulega. Allar upplýsingar sem
okkur bárust bentu til þess að þetta
væri rógsherferð, sem við röktum til
tveggja andstæðinga okkar. Það sem
okkur þótti merkilegast var hvað fólk
var tilbúið að leggjast lágt og setja af
stað róg sem kemur börnum við. Það
er mjög lélegt.
Þegar Ólafur Ragnar fór í þetta
langa viðtal í Sprengisandi, um það
leyti sem Þóra var að eiga, bullaði
hann eins og hann er langur til. Svo
er það oft þannig að fótgönguliðarnir
reyna að þóknast foringjanum – þótt
maður geti auðvitað ekki fullyrt að
það hafi verið planið hjá honum.
En þegar það er búið að leggja
línurnar á jafn ógeðfelldan hátt eins
og hann gerði með skítkasti og hálf-
sannleik, þá dansa limirnir eftir
höfðinu. Það sem snerti mig beint í
því viðtali var þetta bull hans um frétt
sem ég gerði, að beiðni vaktstjóra.
Þetta var svona uppfræðandi frétt
um kosningareglur og framkvæmda-
atriði sem hann kallaði áróður. Það
stóð ekki steinn yfir steini í þessum
fullyrðingum hans, hvorki um efni,
innihald né tímasetningar og þetta
var allt rekið ofan í hann. Ég missti
engan svefn yfir þessu. En ég var
hins vegar hugsi, sem stjórnmála-
fræðingur, vegna þess hvernig hann
ákvað að ráðast að mér, maka fram-
bjóðandans. Um slíka lágkúru eru fá,
ef nokkur, dæmi í íslenskri kosninga-
sögu.“
Neistinn farinn
En hvernig ætli það hafi verið fyrir
fréttahauk að vera hinum megin
borðsins? „Það var svolítið skrýtið.
Öfugt við það sem sumir héldu
fram þá var þetta þannig að um leið
og Þóra ákvað að bjóða sig fram þá
kúplaði ég mig út úr starfinu og tók
mér frí. Kom ekki nálægt RÚV. Þetta
var auðvitað svolítið sérstakt, því
þetta voru vinir mínir og félagar. En
ég skildi þeirra afstöðu. Það voru
allir að reyna að passa sig svo mikið,
ef eitthvað var þá var fólk fullmikið
að passa sig. Það bitnaði örugglega á
framboði Þóru.“
Þegar Svavar sneri aftur á RÚV
eftir kosningabaráttuna fann hann
hins vegar að neistinn var ekki jafn
mikill og áður. Þótt hann hafi sakn-
að vinnufélaganna og geri líkast
til enn, þá var hann kominn með
nóg af keyrslunni á RÚV og um síð-
ustu áramót strengdi hann afdrifa-
ríkt áramótaheit. „Ég ákvað að reyna
að gera bara það sem er skemmti-
legt. Fréttastofan var auðvitað frá-
bær vinnustaður og ég mæli með
því fyrir hvern sem á kost á því, að
vinna þar í nokkur ár. En samt ákvað
ég að hætta í vinnunni af því að í dá-
lítinn tíma fyrir kosningarnar var ég
kominn með leiða. Ég var orðinn
þreyttur á vinnutímanum, allri
þessari keyrslu, þetta var komið gott.
Forsetakosningarnar voru skemmti-
leg reynsla, ég fór úr rammanum og
þegar ég sneri aftur, fann ég að ég gat
vel farið úr honum aftur, ef mig bara
langaði. Ég strengdi því þetta ára-
mótaheit og ákvað að gera bara það
sem mér finnst skemmtilegt. Þetta er
besta áramótaheit sem ég hef strengt
og mikið gæfuspor. Bara það eitt að
reyna að hafa lífið eins skemmtilegt
og maður getur, verður auðvitað til
þess að það verður það. Hluti af því
endurskipuleggja lífið í þessum anda
var að hætta að vinna á fréttastofu
RÚV og einbeita mér að verkefnum
þar sem ég finn fyrir þessum neista
sem gerir allt svo skemmtilegt.“
Dæmdur í Hæstarétti
Svavar hefur birst landsmönn-
um á skjánum sem harðsnúinn
frétta maður og sérhæfði sig í frétt-
um af stjórnmálum, efnahagsmál-
um og misgjörðum útrásarvíkinga.
Nokkrum sinnum hefur hann þurft
að mæta fyrir dóm vegna fréttaflutn-
ingsins.
„Það er mjög merkilegt að þurfa
að mæta nokkrum sinnum í réttar-
sal til að verja það að geta sagt satt.
Það er gaman að vinna málin, súrt
að tapa þeim. En ekki svo súrt, af því
að maður veit hvað er satt og rétt.
Ég stóð allan tímann á grundvallar-
atriðunum, sagði satt og verndaði
mína heimildarmenn.“
Svavar mætti í réttarsal í nóvem-
ber í fyrra. Þá var hann dæmdur til
að greiða Jóni Ásgeiri Jóhannes-
syni 300 þúsund krónur í skaða-
bætur fyrir meiðyrði, auk þess sem
hann þarf að borga eina milljón
króna í málskostnað. Málið snerist
um meinta peningahringekju þeirra
Jóns Ásgeirs, Pálma Haraldssonar og
Hannesar Smárasonar í kringum fé-
lag að nafni Pace í Panama. Niður-
staðan hefur verið kærð til mann-
réttindadómstólsins í Strassborg.
Ráðist að lífsviðurværinu
„Ég lít á þennan dóm sem kostnað-
inn við að vernda heimildarmenn.
Klippt og skorið. En ef þessi dóm-
ur Hæstaréttar í máli Jóns Ásgeirs
gegn mér gefur fordæmi, þá er nán-
ast hægt að slökkva á allri alvöru
Kristjana Guðbrandsdóttir
blaðamaður skrifar kristjana@dv.is
Kristjana Guðbrandsdóttir settist niður með Svavari
Halldórssyni sem hefur tekið u-beygju á ferlinum.
Hann leitar nú hamingjunnar sem lífskúnstner og
gefur út matreiðslubækur. Hann ræddi um hjarta-
áfallið sem hann fékk og breytingarnar sem hann
hefur gert á lífi sínu í kjölfarið, og sálufélaga sinn
Þóru, skítkast Ólafs Ragnars og fleira.