Dagblaðið Vísir - DV - 31.01.2014, Blaðsíða 29

Umræða 29Helgarblað 31. janúar 2014
Spurningin
Hvert er mesta
vandamál íslensku
þjóðarinnar?
N
ú hefur rekið á fjörur mínar
enn eitt af þeim fjölmörgu
sönnunargögnum sem
segja mér að okkur körl-
um beri að vera á varðbergi
gagnvart hinum síauknu yfirráðum
kvenna. (Fyrir þá sem ekki sjá íróní-
una í orðum mínum, er kannski rétt
að hætta lestri hér og nú).
Þorrinn byrjar á bóndadegi og
svo lýkur honum á konudegi. Og í
eina tíð voru bændur nær einvörð-
ungu karlar. En í dag er það þannig
að styrkirnir sem bændur fá, eru
þess eðlis að betra er að karlinn og
konan séu bæði skráð sem bændur.
Ef bændur eru margir undir sama
þakinu þá hafa þeir það ekki eins
andskoti skítt einsog ef einn kúldr-
ast undir hverju þaki. Og þetta segir
mér að bóndadagurinn sé ekki leng-
ur til heiðurs körlum í byrjun þorra,
en það ætti hann svo sannarlega að
vera. Enda fara menn í ræðustól og
tala um minni karla í byrjun þorra
en tala svo um minni kvenna í lok
þorra og byrjun góu. Ja, ekki nema
bændum hafi verið eignaður þessi
dagur. Og ef svo er, þá vil ég ekkert
hafa með hann að gera. Skýringin
er sú, að þá ætti ég á hættu að vera
sagður framsóknarmaður. En þann
vítiseld forðast ég frekar en pestina.
Og til að botna þennan brag, geri
ég það að tillögu minni að hér eft-
ir verði talað um karladaginn og
konudaginn. Með þeirri ráðstöfun
mætti hugsanlega opna fyrir lang-
þráð jafnrétti. Heimatökin ættu
að vera hæg; við höfum jú bæði
mæðra- og feðradag. En ef við ætl-
um að tala áfram um bóndadaginn,
þá geri ég þá kröfu, að einnig verið
talað um skáldadaginn, viðskipta-
fræðingadaginn, sendladaginn
o.s.frv.
En ef ég gerist nú svo djarfur að
stíga inn í raunveruleikann og breyti
íróníunni í alvörutal, vil ég opna
augu ykkar fyrir ágætri hugmynd,
sem er í nánum tengslum við þetta
dagahjal mitt. Ég er nefnilega sann-
færður um að bjarga megi umræðu
um jafnrétti kynjanna, kynhneigð,
kyngervi og annað þvíumlíkt, með
því að hætta að láta ríkisvaldið
ákveða kyn. Í dag tíðkast það – og
hefur reyndar verið fastur prósess
frá örófi alda – að ríkisvaldið út-
hluti kyni til allra sem fæðast. Rík-
ið ákveður af hvaða kyni hver og
einn telst vera. Ég segi „hvaða kyni“
vegna þess að ég leyfi þeim að njóta
vafans sem hvorki vilja teljast karl
né kona og tek einnig tillit til þeirra
sem helst myndu vilja teljast hvort
tveggja í senn.
Það að ríkisvaldið ákveður hvert
kynið er, er reyndar ekki eins áreið-
anleg lausn og margur gæti haldið
í fyrstu. Enda hefur það sýnt sig að
kynleiðrétting er að verða daglegt
brauð. Sú lausn sem ég vil leyfa ykk-
ur að njóta með mér, er þ.a.l. sú, að
fólk ákveði það sjálft hvort og þá
hvernig það vill láta ávarpa sig und-
ir hatti kyns. Í framtíðinni munum
við þá heyra: „ég heiti Sigríður og ég
er karl“, „ég er kona og ég heiti Hall-
grímur Jónsson“, „ég heiti Sveinn og
ég er.“
Já, þið megið svo sem halda að
ég sé að grínast. Enda má eflaust
sjá þetta einsog brandara. En um
leið og nýjabrumið er farið af skrýtl-
unni, er rétt að staldra við og skoða
hvort þetta sé ekki akkúrat meinið
í umræðunni um kyn, kynhneigð
og þessháttar: Er þetta ekki bara
persónubundin ákvörðun, þegar
öllu er á botninn hvolft? n
Þótt ásýnd mín sé undarleg,
þá enginn það mér bannar,
að vilja frekar vera ég
en vera einhver annar.
Ég er ekki bóndi!
Kristján Hreinsson
Skáldið
skrifar
„En þann vítiseld
forðast ég frekar
en pestina.
„Heilbrigðisráð-
herra verður að
brjóta odd af oflæti sínu.
„Ég er erlendis“ „Mér finnst þetta
mjög ógnvænlegt“
Tinna Þorvaldsdóttir Önnudóttir leikkona er í hópi þeirra sem voru ákærð vegna mótmæla í Gálgahrauni. – DV
„Ég er ekki mikill
skapmaður“
Magnús Geir Þórðarson mun stýra RÚV. – DVJóhanna María Sigmundsdóttir, yngsti þingmaðurinn, mætir verst og talar minnst á þingi. – DV
Myndin Hundslappadrífa Sólin berst við að lengja daginn og bræða svellin. Inn á milli er allra veðra von. Mynd SiGTryGGur Ari
U
m áratuga skeið hafa slökkvi-
liðsmenn annast sjúkraflutn-
inga á höfuðborgarsvæð-
inu. Eftir að byggðasamlagið
Slökkvilið höfuðborgarsvæðisins
(SHS) var sett á stofn árið 2000 hef-
ur starfslið þess séð um sjúkraflutn-
inga og eru þeir nú eitt helsta við-
fangsefni SHS. Þannig voru útköll
vegna slökkvistarfa einungis á bil-
inu 4%–6% á árunum 2006–2011 en
útköll vegna sjúkraflutninga á bil-
inu 94%–96%. Sjúkraflutningar falla
undir heilbrigðisþjónustu og kostn-
aður við þessa starfsemi greiðist því
úr ríkis sjóði.
Í byrjun ársins 2012 rann út samn-
ingur um sjúkraflutninga milli SHS
og velferðarráðuneytis en SHS hefur
engu að síður með óaðfinnanlegum
hætti sinnt sjúkraflutningum samn-
ingslaust síðan. Ekki hefur tekist að
koma á nýju samkomulagi þrátt fyr-
ir ýmsar umleitanir í þá átt. Veldur
þar mestu ágreiningur um verðlagn-
ingu á sjúkraflutningunum sem heil-
brigðisráðherra telur of háa en tals-
menn SHS og Samtaka sveitarfélaga
á höfuðborgarsvæðinu álíta hana
ekki mega vera lægri.
Eftir þrátefli viðsemjenda undan-
farið stefnir nú í að SHS hætti sjúkra-
flutningum og höfði mál á hend-
ur velferðarráðuneytinu vegna
vangoldinna greiðslna fyrir sjúkra-
flutninga.
Sumarið 2012 ákváðu ríkið og
sveitarfélögin að fá óháðan aðila til
að fara yfir ágreiningsmál þeirra og
gera á þeim úttekt. Fyrirtækjasvið
KPMG varð fyrir valinu og skýrsla
um málið kom frá hendi fyrirtækis-
ins haustið 2012. Þar kemur fram að
áætlanir SHS um kostnað við sjúkra-
flutninga þykja raunhæfar enda voru
þær byggðar á reynslu. Jafnvel þótt
KPMG teldi að ekkert væri því til fyr-
irstöðu að ríkið stofnsetti sjálft fyr-
irtæki til að annast sjúkraflutninga,
benti fyrirtækið jafnframt á að ekki
mætti líta framhjá áhættu við aukinn
kostnað, s.s. vegna mannafla, hús-
næðis, gæðakrafna, stofnkostnað-
ar og yfirfærslu. KPMG benti einnig
á veruleg jákvæð samlegðaráhrif af
því að starfrækja sjúkraflutninga og
slökkvilið sem eina einingu og má af
því ætla að þetta hljóti að vera hag-
stæður kostur fyrir fjárhag íbúa höf-
uðborgarsvæðisins en einnig frá
fjárhagslegu sjónarmiði sveitarfé-
laganna og ríkisins. Og það er líka
mikilvægt öryggisatriði fyrir alla
þá fjölmörgu sem þurfa á þjónust-
unni að halda, að vita hana í hönd-
um kunnáttufólks sem býr yfir víð-
tækri reynslu og þekkingu – í því efni
er ekki hægt að leyfa sér einhverjar
pólitískar skylmingar.
Það eru miklir hagsmunir í húfi
og það geta hæglega verið mannslíf
í húfi, takist ekki að tryggja framtíð
sjúkraflutninga á þessu fjölmennasta
svæði landsins út frá heildarhags-
munum. Það má heldur ekki gleyma
því að öflugir og traustir sjúkraflutn-
ingar, byggðir á sérþekkingu starfs-
fólksins í slökkviliðinu, geta hæglega
dregið úr kostnaði við heilbrigð-
iskerfið að öðru leyti. Sveitarfélögin
hafa í góðri trú verið í viðræðum við
ríkisvaldið, vitandi að stjórnvaldið er
eitt og hið sama þótt skipt sé um ráð-
herra í ríkisstjórninni.
Það er því nauðsynlegt að vinda
bráðan bug að því að leysa þann
hnút sem sjúkraflutningar á höfuð-
borgarsvæðinu eru í.
Heilbrigðisráðherra verður að
brjóta odd af oflæti sínu og ganga
til viðræðna við sveitarfélögin á höf-
uðborgarsvæðinu á grunni þeirr-
ar miklu undirbúningsvinnu sem
þegar hefur verið unnin. Hér eru allt
of miklir hagsmunir í húfi til að ráð-
herra geti leyft sér að keyra málið aft-
ur á byrjunarreit jafnvel þótt sum-
um ráðherrum virðist mikið í mun
að vinda ofan af öllu sem fyrri ríkis-
stjórn fékkst við. n
Sjúkraflutningar í uppnámi
Árni Þór Sigurðsson
þingmaður
Kjallari
„Kjör stúdenta.“
Hrefna Rún Magnúsdóttir
22 ára nemi
„Framsóknarflokkurinn.“
Pétur Ari Markússon
38 ára lífefnafræðingur
„Of mikið af lögfræðingum.“
Jón Þorri Vilbergsson
35 ára smiður
„Samgöngumál.“
Björn Heimir Önundarson
17 ára nemi
„Léleg laun kennara.“
Halldór Jón Sigurður Þórðarson
17 ára nemi
Könnun
n Já
n Nei
n Hef enga skoðun
Á að biðja iðkendur
Falun Gong afsök-
unar og greiða þeim
skaðabætur?
61,3%
35,8%
2,9%