Dagblaðið Vísir - DV - 31.01.2014, Blaðsíða 51

Helgarblað 31. janúar 2014 Menning 51
Slagurinn um leikhúsin
n Magnús Geir og Tinna skila góðu búi n Jón Gnarr, Kristín, Þorleifur og Gísli Örn eru orðuð við stöðurnar
Jón Gnarr myndu margir telja
sóma sér vel í stól Borgarleikhús­
stjóra jafnt sem Þjóðleikhús­
stjóra. Hann hefur reynst góður
mannauðsstjóri og er góður í að
fá fólk til liðs við sig. Mikilvæg­
ur kostur leikhússtjóra enda þarf
teymisvinna að vera vönduð í leik­
húsi. Honum hefur tekist að breyta
sýn fólks á hvað það er sem prýð­
ir góðan leiðtoga. Hann er fylginn
sér og heiðarlegur og viðurkennir
veikleika sína gjarnan og óhikað.
Slíkt hlýtur að vera til fyrirmynd­
ar. Jón er ekki með stúdentspróf en
starfsreynslan hans í stól borgar­
stjóra vegur þungt.
Eftir grunnskólapróf frá Héraðs­
skólanum Núpi við Dýrafjörð sótti
Jón Gnarr ýmsa framhaldsskóla,
m.a. Flensborgarskóla í Hafnarf­
irði, Fjölbrautaskólann í Ármúla,
Fjölbrautaskólann í Breiðholti og
Menntaskólann við Hamrahlíð.
Hann hefur starfað á Kópa­
vogshæli, sem næturvaktmaður á
Kleppi, hjá bílaframleiðandanum
Volvo og sem leigubílstjóri. Frá ár­
inu 1994 hefur hann starfað sem
leikari og er meðlimur í Félagi ís­
lenskra leikara og Félagi leikskálda
og handritshöfunda.
Listræni spútnikkinn:
Marta Nordal
Marta Nordal þykir koma sterklega
til greina og mörgum góðum kostum
búin sem leiðtogi. Hún hefur bæði
sterka listræna sýn, er djörf og ná­
kvæm og óhrædd við að takast á við ný
verkefni. Marta er virt á meðal sam­
starfsmanna og nýtur mikils trausts.
Um Mörtu sagði Hlín Agnarsdóttir
nýverið í dómi sínum um verkið Lúk­
as: „Marta Nordal leikstjóri á virki­
legt hrós skilið fyrir hvernig hér hefur
verið staðið að verki. Hún er vaxandi
leikstjóri og ein af þeim konum í leik­
stjórastétt sem gaman er að fylgjast
með. Hún er frumleg, nákvæm og
vandvirk. Ástríða hennar á leikhús­
inu birtist ekki síst í samstarfi við leik­
arana, sem sjaldan eða aldrei hafa
gert betur.“
Marta útskrifaðist frá Bristol Old
Vic Theatre School árið 1995. Hún var
fastráðin hjá Leikfélagi Akureyrar leik­
árið 1996–1997.
Marta Nordal lék fyrst í Borgar­
leikhúsinu árið 1998 og fór með ann­
að tveggja aðalhlutverka í Bláa her­
berginu árið 1999 en meðal annara
hlutverka hennar er Halla í Segðu mér
allt eftir Kristínu Ómarsdóttur, en fyr­
ir það var hún tilnefnd til Grímuverð­
launa árið 2005 sem besta leikkona í
aðalhlutverki, Mercedes í Carmen og
Gréta í Mein Kampf. Marta er ritari
stjórnar Leikfélags Reykjavíkur.
Naglinn:
Ari Matthíasson
Ari sótti um stöðu leikhússtjóra
árið 2009 en hefur starfað sem
framkvæmdastjóri Þjóðleikhússins
síðustu misseri. Þar hefur hann
þurft að standa í ströngum niður­
skurði og árangurinn hefur ekki
látið á sér standa. Þjóðleikhúsið
skilar hagnaði eftir mögur ár. Ari er
vænlegur kostur í stól stjóra Borg­
arleikhússins og hefur sannað að
hann getur leitt breytingaferli af
miklum móð. Ara þykir vænt um
leikhúsið þótt ekki hafi borið á
þeim tilfinningum á meðan hann
var með hnífinn á lofti. Ekki er víst
að um hann ríki einhugur enda
margir sárir eftir niðurskurðinn.
Af því hæfileikafólki sem raðar sér
á lista DV er Kristín einna fremst.
Hennar listræna sýn, stjórnunareig­
inleikar og reynsla vega þungt. Svo
þungt að ef hún vill bjóða sig fram,
þá er varla hægt að neita henni.
Kristín gæti þó haft hugann við allt
annað en að stýra leikhúsi enda hef­
ur hún enn brennandi ástríðu fyrir
leikstjórn. Svo mikla að enn verður
hún fýsilegasti kostur allra.
Kristín stundaði nám í bók­
menntafræði (License ès lettres) og
kvikmyndafræði í Montpellier og
París og lauk þaðan maîtrise og DEA
(f.hl. doktorsgráðu) í kvikmynda­
fræðum. Hún lauk enn fremur loka­
prófi frá CLCF í kvikmyndaleikstjórn.
Kristín hefur skrifað handrit, og
leikstýrt stuttmyndum, myndbönd­
um og sjónvarpsmyndunum Líf til
einhvers og Glerbrot. Hún er einnig
höfundur handrita, framleiðandi og
leikstjóri leikinna kvikmynda í fullri
lengd, Á hjara veraldar (1983) og Svo
á jörðu sem á himni (1992). Mynd­
ir hennar hafa verið sýndar víða er­
lendis og unnið til verðlauna á fjöl­
mörgum hátíðum.
Kristín hefur frá upphafi verið
virkur þátttakandi í uppbyggingu
kvikmyndasviðs á Íslandi, hefur setið
í stjórnum allra fagfélaganna, í stjórn
Kvikmyndasjóðs, Listahátíðar, Kvik­
myndahátíðar og Kvikmyndaklúbbs
Íslands og fleiri.
Strákaleikhús
Áður en Tinna var ráðin í Þjóðleikhúsið voru
uppi háværar raddir kvenna í leikhúsheim­
inum um að kona yrði næsti Þjóðleikhús­
stjóri. Eins og þá kemur þessi kynjaumræða
upp vegna ráðningar leikhússtjóra Borgar­
leikhússins. Leikhúsið við Ofanleiti er
stundum uppnefnt „Strákaleikhúsið“ í gráu
gamni og það er í takt við umræðuna í
samfélaginu að mikilvægt sé að tefla kon­
um fram jafnt sem körlum sem leiðtogum
í menningarlífinu. Þrjár konur eru taldar
líklegastar til þess að hreppa hnossið í
Ofanleitinu; Marta Nordal, Ragnheiður
Skúladóttir og Kristín Jóhannesdóttir. En
karlarnir sækja að, þá eru ólíkindatólið
Jón Gnarr, Þorleifur, Gísli Örn og Kjartan
oftast nefndir. En innan leikhússins hafa
menn þó allra mestar mætur á fóstranum
honum Bergi Þór Ingólfssyni.
Úrræðagóði fóstrinn:
Bergur
Ingólfsson
Bergur Þór er vandaður leikhús­
maður. Hann sýndi hvað í hon­
um bjó á árinu sem leikstjóri ri­
sauppfærslunnar á Mary Poppins.
Í þeirri uppfærslu blésu ferskir
vindar um leikhúsið.
Bergur er eins og Mary, býr
yfir óhefðbundnum og óvæntum
meðulum og væri líklegur til þess
að koma sterkur inn með nýrri
vindátt í leikhúsið. Hann hef­
ur skemmtilega sýn, er drífandi
einstaklingur, metnaðarfullur og
vandvirkur. Eins og sjálf Mary!
Bergur Þór Ingólfsson útskrif­
aðist frá Leiklistarskóla Íslands
árið 1995 og hefur síðan þá verið
afkastamikill í íslensku leikhúsi.
Hlutverk sem hann hefur leikið á
sviðum stóru leikhúsanna eru yfir
40 að tölu, flest í Borgarleikhúsinu
þar sem hann hefur verið fastráð­
inn frá aldamótum. Hann hefur
verið í fararbroddi við útbreiðslu
„hins nýja trúðleiks“ sem sjá mátti
dæmi um í sýningum Borgarleik­
hússins Dauðasyndunum og Jesú
litla. Sem leikstjóri og stofnandi
GRAL­hópsins hefur hann sett
upp fjögur ný íslensk verk skrifuð
af honum og fleirum.

Kristín Jóhannesdóttir leikstjóri
Þrautseigur bolti:
Ragnheiður
Skúladóttir
Ragnheiður Skúladóttir lyfti
grettistaki á Akureyri. Leikfélag
Akur eyrar fór nánast á hliðina fyrir
nokkrum árum og tókst Ragnheiði
að fylkja fólki með sér til þess að
reisa félagið við á erfiðum tíma.
Hún er óumdeildur leiðtogi sem
getur tekist á við bæði bjarta og
erfiða tíma. Hún er leiðbeinandi
leiðtogi, þjónustuleiðtogi eins og
það er nefnt í stjórnunarfræðum
og leggur sig fram um að verða
starfsmönnum að liði.
Ragnheiður hefur enda sterk­
an bakgrunn sem nýtist henni
í störfum. Hún er bæði leikona,
leikstjóri og leiklistarkennari og
var deildarforseti leiklistardeildar
Listaháskóla Íslands. Hún stund­
aði leiklistarnám við leiklistardeild
Háskólans í Iowa og lauk þaðan
BA­prófi 1991. Haustið 1993 hóf
hún framhaldsnám við Minnesota­
háskóla í Minneapolis og lauk það­
an meistaraprófi (MFA) vorið 1996.
Byltingarleiðtoginn:
Jón Gnarr borgarstjóri
Frumkvöðullinn:
Kjartan
Ragnarsson
Kjartan nýtur verulegs stuðnings
leikhúsfólks og yrði eftirsóttur bæði í
stól leikhússtjóra Borgarleikhúss og
ekki síður Þjóðleikhúss.
Hann hefur víðtæka reynslu úr
leikhúslífi, bæði íslensku og sænsku,
en á árum áður stýrði hann sýning­
um við borgarleikhúsin í Málmey og
Gautaborg. Velgengni hans var slík
að að honum bauðst staða leikhús­
stjóra við Borgarleikhúsið í Borås í
Svíþjóð fyrir nokkrum árum. Síðustu
ár hefur Kjartan hins vegar sinnt
brautryðjendastarfi í Landnáms­
setri. „Það er góður gangur í Land­
námssetrinu og hefur starfsemin
vaxið og dafnað vel að okkar mati,“
sögðu þau Kjartan og Sigríður Mar­
grét Guðmundsdóttir fyrir jól í við­
tali við Skessuhorn en nú næsta vor
verða átta ár síðan Landnámssetrið
var opnað og hefur staðurinn skap­
að sér sess sem einn helsti áfanga­
staður ferðamanna í landshlutan­
um. Í stjórn Borgarleikhússins er
Kjartan áreiðanlega litinn hýru auga.
Neistinn:
Ólafur Egilsson
Ólafur Egilsson hefur fengið að dafna
síðustu ár í leikhúsinu. Hann þykir
hafa dýpt og áræðni sem fengur er
að. Hann er framkvæmdaglaður og
sökkvir sér af listfengi í hvert það verk­
efni sem honum er fengið.
Ólafur útskrifaðist frá leiklist­
ardeild Listaháskóla Íslands vorið
2002. Hann hefur starfað sem leik­
ari hjá Þjóðleikhúsinu, Leikfélagi
Reykjavíkur og Leikfélagi Akureyrar,
og unnið með sjálfstæðu leikhópun­
um Vesturporti, Reykvíska listaleik­
húsinu og Frú Emilíu.
Ólafur er meðhöfundur kvik­
myndanna Sumarlandsins, Brims og
Brúðgumans og vann leikgerð úr bók
Halldórs Laxness, Gerplu, í samvinnu
við Baltasar Kormák. Ólafur gerði
einnig leikgerð sýninganna Fólkið í
kjallaranum og Svar við bréfi Helgu
hjá Leikfélagi Reykjavíkur, eftir sam­
nefndum bókum Auðar Jónsdóttur og
Bergsveins Birgissonar. Þá þykir hann
hafa þekkingu á markaðsmálum leik­
hússins og þykir koma til greina, þó ef
til vill sé hans tími ekki kominn enn.
Elskuð og dáð: