19. júní - 19.06.2015, Side 34

32 | 19. júní 2015
Milljarðamæringar leggja
undir sig listheiminn
Ég spyr þær hvort einhver tiltekin
verk séu í mestu uppáhaldi og þær segja
að yfirleitt séu það nýjustu verkin. Þar
sem þær eru þegar búnar að útskýra
verkið á Listahátíð berst talið að herferð
sem þær stóðu fyrir gegn peninga valdinu
innan listheimsins í Bandaríkjunum.
„Við fórum nýlega af stað með
límmiðaherferð þar sem við dreifum
límmiðum með sláandi upplýsingum
um milljarðamæringa sem eru að leggja
undir sig listheiminn. Listasöfnin eru
flest í einkaeigu og rekin af hinum ríku.
Það eru þeir efnamestu sem stjórna því
hvað þykir fínt í samtímalist í dag. Þeirra
smekkur ræður og listin er orðin nokk­
urs konar munaðarvara sem gengur
kaupum og sölum innan ákveðins hóps.
Þessi hópur er heldur einsleitur – þetta
eru hvítir karlmenn og enn í dag fáum
við að heyra að list kvenna, sem og list
karla og kvenna af öðrum kynþáttum
sé á einhvern hátt minna virði en hvítra
karlmanna. Stór listasöfn stunda jafn­
vel að hafa á hverri sýningu eitt verk
eftir konu og eitt verk eftir einstakling
sem ekki er hvítur, í því skyni að reyna
að þagga niður gagnrýni í þessa veru.
Lista sagan getur aldrei verið sönn þegar
fjárhagsleg hagsmunaöfl stjórna því
sem fer á sýningar. Þannig verður sagan
alltaf bara saga forréttinda. Allt sem er
athugavert við bandarískt hagkerfi end­
urspeglast í hagkerfi listarinnar. Þeir
sem vinna fyrir þessa milljarða mæringa
eru síðan á lúsarlaunum. Á einum af
límmiðunum sem við gerðum stendur:
„Elsku listsafnari. List er svo dýr – líka
fyrir milljarðamæringa. Þess vegna
skilj um við vel að þú getir ekki borgað
starfs fólkinu þínu mann sæmandi laun.“
Þetta hangir allt saman,“ segir Frida.
Barátta Guerrilla Girls fyrir auknum
sýnileika kvenna í listheiminum hangir
einmitt beint saman við þetta. „Það er
ekki hægt að skrifa listasöguna án þess
að hafa konur. Án kvenna sjáum við
aðeins valdasöguna,“ segir hún.
Þær þakka mér fyrir viðtalið og Frida
hvíslar: „Ég verð að fara að taka af mér
grímuna og fá mér að borða.“
Höfundur er blaðamaður
M
yn
d
: R
af
ae
l P
in
h
o