19. júní - 19.06.2015, Blaðsíða 75

Ársrit Kvenréttindafélags Íslands | 73
19. júní fékk í heimsókn til sín nokkra
einstaklinga til að ræða karlmennskur
og jafnréttismál, þátttöku karlmanna í
femínískri umræðu og hlutverk þeirra í
jafnréttisbaráttunni almennt.
Þetta voru Bjarni Þóroddson, akt­
ívisti sem hefur verið virkur í stjórn­
mála hreyfingu og Femínistafélagi Ís l­
ands; Guðmunda Smári Veigars dóttir,
hin seginn aktívisti og kokkur sem
skil greinir sig ekki út frá tvenndar­
kerfinu og notar fornafnið hé; Víðir
Guðmunds son, leikari, rennismiður og
kennari sem hefur lengi haft áhuga á
jafnréttismálum; og Yousef Ingi Tamimi,
hjúkrunarfræðingur og baráttumaður
fyrir jafnrétti.
Karlar og femínisminn
Við byrjum á því að ræða hlutverk
karlmanna í jafnréttisbaráttunni og
femínískri umræðu.
Öll eru sammála um að margt
hefur breyst undanfarin ár, jafnvel
bara síðustu tvö árin, og að meðvitund
karlmanna um þessi málefni sé orðin
miklu meiri. Að sumu leyti er það orðið
sjaldgæfara að heyra afturhaldssöm
viðhorf sem gera lítið úr „þessu væli“
og því að karlmenn séu að blanda sér
í þessa umræðu. „Maður heyrir þetta
minna og það segir mér það þeir vita að
þetta er vitleysa, því það eru svo margir
sem eru orðnir upplýstir,“ segir Víðir.
„Þeir komast ekkert upp með karlrembu
og kvenfyrirlitningu. Til dæmis í fjölsk­
ylduboði, þá er bara sagt „pabbi, afi eða
hver sem er, hættu þessu bulli.“ “
Guðmunda er sammált um að
þetta hafi minnkað, en segir að „um leið
og maður er orðinn yfirlýstur femínisti,
þá heyrir maður ekki umræðuna, fólk
bara veit af því og þá bara forðast það
að tala um þetta.“
Víðir ber þetta saman við frétta­
rásina á Fésbók. „Þú færð bara að sjá
það sem er í samræmi við þín áhugamál,
athugasemdir og það sem þér líkar við.
Fésbók skammtar hvað maður sér og
ekki sér og þá fær maður falska sýn á
veruleikann. En svo labbar þú inn á
dekkja verkstæði, eins og ég gerði með
dóttur minni einu sinni, og þar inni á
skrif stofunni blasti við plakat af konu með
olíukönnu, að hella olíu yfir brjóstin á sér.“
Mótspyrna er víða enn til staðar
og einnig á meðal ungs fólks. Fyrir suma
er enn mjög neikvætt að vera femín­
isti. Bjarni tekur samt fram að „eins
og baráttan er sjálfsögð fyrir okkur, þá
held ég að hún sé enn sjálfsagðari fyrir
ungt fólk og þau eru þess vegna kannski
minna að pæla í því. En þau eru samt,
„Já, að sjálfsögðu er ég femínisti.“ Þó
að viðhorfið sé að jafnréttisbaráttan sé
nauðsynleg, þá er oft gert lítið úr henni,
til dæmis: „af hverju er þetta svona
mikið mál, það er kannski eitthvað smá
eftir. Af hverju ertu ekki bara að vinna
að þessu hægt og rólega, róum okkur
aðeins.“ “
Víðir vill meina að auðvitað ættu
karlmenn að vera fullvirkir í barátt­
unni, en þar sem þeir njóti forréttinda
sem karlmenn, þá sjá þeir sig ekki endi­
lega knúna til þess. „Mín upplifun af
karlmönnum í kringum mig er að margir
kveikja ekkert á perunni fyrr en þeir fara
að eignast börn. Þeir eignast stelpu og
þá fara þeir allt í einu að spá í að það eru
ekki sömu tækifæri sem bíða, það eru
lægri laun, erfiðara að fá góðar stöður,
og það er komið öðruvísi fram við þær.“
Staðalímyndir
takmarka okkur
Ein birtingarmynd kynjamisréttis
sem öll hafa miklar áhyggjur af eru þau
sterku kynjuðu skilaboð sem ungir krakkar
fá að heyra.
„Þegar þú ert fullorðin, þá getur
þú brotið normin,“ segir Guðmunda. En
fyrir krakka virðist sveigjanleikinn vera
mun minni. Þetta kemur mjög skýrt fram