19. júní - 19.06.2008, Blaðsíða 26
24
störfum á mínum vegum sem
vinnur að fyrstu áætlun Íslands
í baráttunni gegn mansali. Sú
áætlun verður mikilvægt innlegg
í baráttuna gegn kynbundnu
ofbeldi.“
Jafnréttisstofu er jafnframt
gert að hafa aukið eftirlit
með framkvæmd laganna,
t.d. innan fyrirtækja eða
stofnana. Er hægt að nefna
dæmi um hvernig þessu
aukna eftirliti verður háttað?
„Ég geri ráð fyrir eftirlitið verði
með margvíslegum hætti en
á þessu stigi er erfitt að segja
nákvæmlega til um hvernig
það verður framkvæmt. Ætla
má að Jafnréttisstofa setji sér
verklagsreglur á grundvelli
heimilda sinna samkvæmt
lögunum og væntanlegum
reglugerðum settum samkvæmt
þeim.“
Kærunefnd jafnréttismála
hefur einnig fengið
aukið vald. Hver er helsta
breytingin þar?
„Helsta breytingin er að nefndin
kveður nú upp bindandi
úrskurði um hvort ákvæði
laganna hafi verið brotin í
stað álita áður. Með þessu
fá niðurstöður kærunefndar
meira vægi en borið hefur við
að álit nefndarinnar séu ekki
virt. Jafnréttisstofa getur nú að
beiðni kæranda fylgt því eftir
að úrskurðum kærunefndar
jafnréttismála sé framfylgt eftir
því sem við getur átt. Þegar ekki
er farið að úrskurði kærunefndar
getur Jafnréttisstofa ákveðið
dagsektir þar til bætt verður úr.
Slík mál verður auðvitað að meta
í hvert skipti.
Þá má einnig nefna að
kærunefndin fær heimildir til að
úrskurða um kostnað málsaðila.
Bæði getur hún ákveðið að sá
sem kæra beinist gegn greiði
kæranda kostnað og einnig
sé kæra tilefnislaus að sá sem
kærir greiði málskostnað. Einnig
er rétt að nefna að gjafsókn er
veitt kæranda í tilvikum þegar
úrskurður kærunefndar er
kæranda í hag og sá sem var
kærður hefur höfðað mál til
ógildingar úrskurðinum.“
Jafnréttisþing eru meðal
nýmæla í lögunum og þar
er talað um slíkt þing að ári
liðnu og aftur eftir þrjú ár.
Hvernig verður þeim þingum
háttað og munu þau verða
fastur liður í framtíðinni eða
bara tvö?
„Jafnréttisþingi er ætlað að vera
vettvangur þeirra sem fjalla
um jafnréttismál en markmiðið
með þinghaldinu er að hvetja til
virkari umræðu um jafnréttismál
meðal almennings og þar
með á sem flestum sviðum
samfélagsins. Jafnréttisþingið
er öllum opið en lagt er til að
Jafnréttisráð boði ákveðna
aðila til þingsins. Ennfremur er
gert ráð fyrir að Jafnréttisráð
sjái um að umræður þingsins
verði teknar saman og afhendi
ráðherra samantektina.
Ég mun sem félags- og
tryggingamálaráðherra leggja
fram skýrslu um stöðu og
þróun jafnréttismála við upphaf
jafnréttisþings. Ljóst er að
meðan lögbundið er að halda
jafnréttisþing verður það gert í
samræmi við ákvæði laganna.“
Eru einhver viðurlög við því
að birta auglýsingu sem er
öðru kyninu til minnkunar,
lítilsvirðingar eða stríðir
gegn jafnri stöðu og jöfnum
rétti kynjanna?
„Já, brot á lögunum varðað
sektum og þar með talin brot
gegn ákvæðinu um birtingu
slíkra auglýsinga. Dómstólar
ákvarða slíkar sektir.“
En svona að lokum,
hvernig líst þér á framtíð
jafnréttisbaráttunnar?
„Baráttan fyrir jafnrétti kynjanna
virðist stundum vera endalaus,
en ég vona að við séum að hefja
nýjan kafla í jafnréttisbaráttunni
með nýju jafnréttislögunum.
Samkvæmt minni reynslu dugar
lagasetning ein og sér þó ekki
til. Til þess að ná árangri þarf
markvissar aðgerðir og eftirfylgni
og það þarf að kalla samfélagið
allt til ábyrgðar. Jafnréttismálin
eru eitt af helstu forgangsmálum
þessarar ríkisstjórnar og
nú höfum við samþykkt
metnaðarfull jafnréttislög og
tryggt að þeim verði fylgt eftir
með markvissum aðgerðum.
Aðilar vinnumarkaðarins virðast
einnig sammála um að nú sé
tími breytinga runninn upp. Ég
er því bjartsýn um framhaldið
og þykist skynja aukin vilja í
þjóðfélaginu öllu. Jöfn tækifæri
kvenna og karla eru ekki aðeins
réttlætismál heldur felast í
jafnréttinu sóknarfæri fyrir
viðskiptalífið og samfélagið allt.
Við töpum öll á því ef konur fá
ekki að nýta sér hæfileika sína og
krafta til fullnustu. “
„Í jafnr
éttismá
lunum
erum v
ið ekki
síst að
takast
á við þ
að verk
efni að
breyta
gildum
samfé
lagsins
. Losa
okkur
úr þeim
kynbu
ndnu fj
ötrum
sem ar
fur fort
íðar he
fur sett
á okku
r.
Lög eru
eitt af
tækjun
um sem
eiga að
móta n
ý viðho
rf í þes
sum ef
num og
þoka o
kkur áf
ram.“
„Jöfn tækifæri kvenna og karla eru
ekki aðeins réttlætismál heldur
felast í jafnréttinu sóknarfæri fyrir
viðskiptalífið og samfélagið allt. Við
töpum öll á því ef konur fá ekki að
nýta sér hæfileika sína og krafta til
fullnustu.“
„Vitað er að fjöldi kvenna sætir kynbundnu ofbeldi sem er mikil hindrun í því að konur njóti jafnréttis á við karla.“