19. júní - 19.06.2008, Blaðsíða 41
39
í starfi fyrir nefndina meðan
hennar naut við. Hún sendi
áskoranir til Alþingis og þrýsti
eftir megni á þingmenn
og ríkisstjórn til að ná fram
breytingum á gallaðri
félagsmálalöggjöf.
Fyrsta verkefnið var að sjá til
þess að allar einstæðar mæður,
jafnt ekkjur sem þær sem aldrei
höfðu gifst fengju greitt meðlag
með börnunum sínum. Það
markmið náðist árið 1935 en
fyrr hafði nefndin beitt sér fyrir
setningu barnaverndarlaga árið
1923 sem sannarlega var skref
í rétta átt. Guðrún Pétursdóttir
tók við formennsku af Laufeyju
en að auki lögðu margar góðar
konur málefnum nefndarinnar
lið en nefna má þær Ingibjörgu
H. Bjarnason og Guðrúnu
Lárusdóttur sem fluttu frumvörp
á Alþingi fyrir nefndina.
Starfið um þessar
mundir
Fljótlega kom í ljós að björninn
var ekki unninn þótt komin
væru lög. Bæjaryfirvöld túlkuðu
lögin á sinn hátt og hlutverk
nefndarinnar var þá að hafa
vakandi auga með framkvæmd
þeirra og beitti nefndin sér með
fulltingi Mæðrafélagsins fyrir því
að fá lögunum breytt svo ekki
orkaði tvímælis hver réttur ekkna
væri. Sú leiðrétting náðist fram
árið 1936. Mæðrastyrksnefnd
reyndi líka að koma á
mæðralaunum og hafa áhrif á
tryggingalöggjöf í landinu en
náði þar litlum árangri.
Auk þess að knýja á um
breytingar á lögum beitti
nefndin sér fyrir ýmisskonar
hjálparstarfi. Lengi seldu þær
blóm á mæðradaginn og
nýttu ágóðann til að aðstoða
bágstaddar mæður. Ýmsar
skemmtanir voru einnig haldnar
til fjáröflunar og síðari ár hefur
nefndin fengið aðstoð frá
fyrirtækjum og einstaklingum.
Ragnhildur G. Guðmundsdóttir
er núverandi formaður
Mæðrastyrksnefndar og er
fulltrúi Kvenréttindafélags Íslands
í stjórninni. Hún var spurð í
hverju starfið væri fyrst og fremst
fólgið núorðið?
„Einu sinni í viku, á
miðvikudögum er afhent
matvara, föt og smávara
ýmisskonar, “ segir Ragnhildur.
„Fólk getur valið sér það sjálft
en það er allt frítt. Hversu
margir koma fer svolítið eftir
því hvar í mánuðinum við erum
stödd en það koma fulltrúar
frá hundrað og fimmtíu til
tvöhundruð heimilum. Við
byrjum að undirbúa úthlutunina
á þriðjudögum og þá er
unnið vel og frameftir kvöldi.
Allar konurnar í nefndinni eru
húsmæður og kunna vel til
verka og ég undrast stundum
hversu skipulega þeim tekst
að koma öllu fyrir. Þetta er
allt sjálfboðavinna að því
undanteknu að heimild er fyrir
því í lögum nefndarinnar að ráða
starfsmann í hálft starf og við
nýtum okkur það. Engin önnur
laun eru greidd í neinu formi svo
þetta er eins mikil sjálfboðavinna
og hugsast getur. “
Hvaðan fáið þið vörurnar sem
þið afhendið?
„Við byggjum á framlögum frá
fyrirtækjum, félagasamtökum og
einstaklingum. Ríki og borg hafa
einnig styrkt starfsemina. Fyrir
jólin fer í gang söfnun og það
sem þá rekur á fjörur okkar er
látið duga allt árið. Við kaupum
mat fyrir peningana sem berast
og fáum hann á afslætti. Það er
miðað við að hver og einn sem
til okkar leitar fái hráefni í eina
góða máltíð, kartöflur, fisk eða
kjöt, brauð, mjólk og ávexti. Ef
við eigum eitthvert þurrmeti er
það afhent með.“
Hverjir leita til ykkar eftir
aðstoð?
„Það hefur reyndar breyst
Konurnar sem nú skipa Mæðrastyrksnefnd: Frá vinstri Kristín Njarðvík, Ragnhildur G. Guðmundsdóttir, Anna Kristjánsdóttir, Amalía
Jóna Jónsdóttir, Ingibjörg Jóna Helgadóttir, Brynja Guðmundsdóttir, Sigríður Sigurbjörnsdóttir, Lára Axelsdóttir, Guðlaug Jónína
Aðalsteinsdóttir, Aðalheiður Frantzdóttir, Ragnheiður Stephensen, Margrét K. Sigurðardóttir