Málfregnir - 01.12.1999, Blaðsíða 5

þjóðmenningu. Þjóðlegir námsþættir eins og
móðurmálið, þjóðmenning og saga lands og
þjóðar skipa veglegan sess í nýjum nám-
skrám. Forsenda þess að þjóðmenning nái
að dafna í straumi sífellt sterkari erlendra
áhrifa er lifandi samband þjóðar við tungu
sína, menningu og sögu. Mörkuð hefur ver-
ið skýr stefna í kennslu á þessum sviðum
bæði á grunn- og framhaldsskólastigi.
Með gildistöku nýrra námskráa er ís-
lenskan fest í sessi sem kjamagrein í grunn-
skóla ásamt stærðfræði. íslenska verður
viðamesta grein grunnskólans og ntun sam-
kvæmt nýrri viðmiðunarskrá fá um fimmt-
ung alls bundins kennslutíma í grunnskóla.
Lætur því nærri að á tíu ára námsferli fari að
lágmarki tvö heil ár til íslenskukennslu og
kemst tímamagn annarra greina ekki í hálf-
kvisti við það nema stærðfræði sem fær um
18 prósent bundins kennslutíma. Þó hafa
heyrst raddir um að hér sé of skammt seilst.
Alitamál við gerð viðmiðunarstundaskrár
og skipun greina í námskjama eru mörg.
Kennarar eru talsmenn sinna greina og vilja
veg þeirra eðlilega sem mestan. Tími til
ráðstöfunar í skólum er takmarkaður. Innan
hans er stefnt að því annars vegar að veita
nemendum sem besta alhliða grunnmenntun
og hins vegar að gefa nemendum sem mest
val þegar líður á skólagöngu þeirra. Að
lokum er það á ábyrgð menntamálaráðu-
neytisins að taka af skarið og leiða álitamál
til lykta varðandi meginskipan kennslu í
grunn- og framhaldsskólum. Hefði ráðuneyt-
ið ekki tekið þá skyldu alvarlega, heldur
hrakist til og frá milli gagnstæðra sjónarmiða
um sérhvert atriði, er víst að áform um endur-
skoðun aðalnámskráa og umbætur í mennta-
málum væru enn á teikniborðinu, fáum til
gagns. Inntak náms í háskóla er ákveðið af
skólunum sjálfum. Þar eru álitamálin ekki
síður mörg þegar takmörkuðum tíma er ráð-
stafað. Þegar þessar hliðar skólastarfs eru
ræddar verður að hafa í huga að tímamagnið
eitt tryggir ekki viðunandi árangur nemenda,
heldur skiptir höfuðmáli hvemig sá tími er
notaður, eins og dæmin sanna.
Góðir áheyrendur!
Öllum breytingum fylgir ákveðinn vandi
en í þeim felast jafnframt tækifæri. Við eig-
um að nýta þessi tækifæri í þágu móður-
málsins. Tryggjum því öruggan sess í veröld
upplýsingatækninnar. Fylgjum markvisst
fram þeirri stefnu að íslenskukennsla gegni
þýðingarmiklu hlutverki í öllu skólastarfi.
Málræktarþing í tilefni af degi íslenskrar
tungu árið 1999 á að verða okkur öllum
hvatning til að styrkja stöðu móðurmálsins í
menntun og skólum. Lýk ég máli mínu með
því að brýna móðurmálskennara, fræðimenn
og alla unnendur íslenskrar tungu til þátt-
töku og samstarfs í þessu veigamikla og
mikils metna verkefni.
5