Bændablaðið - 25.09.2014, Blaðsíða 42

42 Bændablaðið | Fimmtudagur 25. september 2014
Við festum kaup á jörðinni Stórhól
árið 1999. Voru þá á bænum 120
fjár og 15 hross og var strax
farið í að setja vel á til að fjölga
fjárstofninum á bænum. Árið 2005
byggðum við fjárhús fyrir 330 fjár
og höfum við því pláss fyrir u.þ.b.
700 fjár í dag.
Í desember 2006 greinist hér riða
og var því öllum stofninum fargað,
þá orðinn um 550 fjár. Árið 2008
kaupum við svo nýjan stofn, sem er
að mestu leyti ættaður úr Öræfunum,
en 503 gimbrar voru keyptar það
haustið, þar af um 430 úr Öræfunum.
Býli: Stórhóll, Húnaþingi vestra.
Staðsett í sveit: Víðidal.
Ábúendur: Garðar Valur Gíslason,
Maríanna Eva Ragnarsdóttir og
börn þeirra; Ragnar Logi (2000),
Kolbrún Hanna (2004), Valgerður
Emma (2006).
Fjölskyldustærð (og gæludýra):
Fimm manna fjölskylda eins og
áður er upptalið, auk þess búa
Djákni, Olli, Týra og Bína, sem
eru hundarnir á heimilinu, Tarsan,
Bangsi og Lína sem eru kettirnir
og svo tveir hamstrar sem dæturnar
eiga. Ef húsmóðirin fengi meiru að
ráða væri þessi listi mjög langur.
Stærð jarðar? Tja … segjum +/-
600 hektarar.
Gerð bús? Sauðfjárbú með smá
hrossaívafi.
Fjöldi búfjár og tegundir? Um
630 fjár voru á fóðrum sl. vetur,
líklega fjölgar lítillega núna þar
sem að gera þarf ráð fyrir því að
2008-árgangurinn fari að detta út,
40 hross eru á bænum, nokkrar
endur og dágóður slatti af hænum.
Hvernig gengur hefðbundinn
vinnudagur fyrir sig á bænum?
Það er nú árstíðarskipt hvernig
vinnudagurinn er, á veturna eru
það þessar almennu gegningar,
sauðburðurinn hertekur vorið og
heyskapurinn sumarið. Haustin
snúast mikið til um smalamennsku
eins og við er að búast og Garðar
hefur líka yfirleitt farið í sláturstörf
hjá SAH Afurðum á Blönduósi.
Maríanna vinnur núorðið mestmegnis
utan heimilis nema þá á vorin, eftir að
öll börnin komust á grunnskólaaldur.
Eitthvað er svo reynt að þvælast á
hestbaki, með misjöfnum árangri þó.
Skemmtilegustu/leiðinlegustu
bústörfin? Sauðburðurinn er
skemmtilegastur þótt hann sé
vissulega oft erfiður. Einnig er alltaf
skemmtilegt að fá féð heim á haustin,
sjá árangur erfiðisins!
Annars finnst Garðari klárlega
leiðinlegast að hræra skít, enda gengur
það upp og ofan. Maríönnu finnst
leiðinlegast að skafa grindurnar eftir
sauðburð og iðulega dregst þetta verk
ansi mikið á langinn, síðustu krærnar
hafast af á illskunni í lok sumars.
Hvernig sjáið þið búskapinn
fyrir ykkur á jörðinni eftir fimm
ár? Góðan. Margir draumar í gangi
en spurning hversu margir þeirra
rætast á fimm árum!
Hvaða skoðun hafið þið á
félagsmálum bænda? Eru þau
ekki í þokkalegu standi? Mest er um
vert að ungt fólk komist að og komi
með nýjar og ferskar hugmyndir.
Hvernig mun íslenskum
landbúnaði vegna í framtíðinni?
Vonandi vel, ef við sitjum ekki föst
í fortíðinni. Við verðum að fylgja
markaðnum, finna upp á nýjungum
– en ekki á kostnað gæðanna. Og
svo bara muna að vera jákvæð og
trúa á það sem við erum að gera!
Hvar teljið þið að helstu
tækifærin séu í útflutningi
íslenskra búvara? Helstu tækifærin
felast í að vera með hreina og góða
vöru, hvort sem það er lambakjöt,
mjólkurvörur o.fl. Gott orðspor er
gulls ígildi.
Hvað er alltaf til í ísskápnum?
Egg og aftur egg, mjólk, smjörvi og
svo ótal tegundir af sósum og sultum.
Hver er vinsælasti maturinn á
heimilinu? Lambakjötið stendur nú
alltaf fyrir sínu en líklegast er það
folaldakjötið sem hefur vinninginn.
Steiktur folaldavöðvi með bernaise-
sósu og dassi af nýkreistum
sítrónusafa hittir alltaf beint í mark
og er étið upp til agna af öllum
fjölskyldumeðlimum. Skiljum ekki
af hverju þetta dýrindis kjöt sem
folaldakjöt er, er ekki gert hærra
undir höfði!
Eftirminnilegasta atvikið við
bústörfin? Þegar fjárbílarnir
renndu í hlað með líflömbin okkar
haustið 2008, okkur leið eins og
börnum á aðfangadag!
Líf og lyst
BÆRINN OKKAR
Lamb, lax og nautastrimlar
Nú er sláturtíðin í hámarki og
ferskt lambakjöt flæðir í verslanir.
Ef til vill er síðasti séns að grilla
kótilettur þó oft geti gert góða daga
á haustin. Síðustu laxarnir eru líka
að koma á land og þá er um að gera
að slá upp laxaveislu. Fyrir þá sem
kjósa nautakjötið í bland við ferskt
íslenskt grænmeti fylgir suðræn
uppskrift í kaupbæti.
Lambakótilettur með
bökuðum hvítlauk
Hráefni:
› 8 stk. stórar lambakótilettur
› 1 stk. hvítlauksgeiri
› 3 msk. Dijon sinnep
› ólífuolía
› salt og pipar
› 100 ml sweet sojasósa
› 1 grein garðablóðberg
Aðferð
Afhýðið hvítlauksgeira og
skerið þunnt. Nuddið kjötið með
garðablóðbergi. Steikið kótiletturnar
á báðum hliðum og kryddið með
salti og pipar. Það má líka steikja
kjötið með hvítlauknum og
garðablóðberginu en þá kemur
gott bragð í fituna og kryddið og
hvítlaukurinn karmelliserast. Setjið
síðan inn í heitan ofn í 10 mín. eða
lengur, eftir stærð sneiðanna, ásamt
hvítlauksþynnunum.
Ef að kjötið er grillað er upplagt
að pensla með sætri sojasósu og
hvítlauksolíu.
Lax með humar
Hráefni:
› 600 g lax
› 350–400 g skelflettir humarhalar
› 1 laukur
› 1–2 hvítlauksrif eftir smekk
› 200 g smjör
› Salt og pipar
› 1 1/2 dl hvítvín
› 300 g litlar soðnar kartöflur
Aðferð
Laukurinn er brytjaður frekar smátt
og mýktur í smjöri á pönnu. Gætið
vel að hitanum því laukurinn má ekki
brúnast. Þegar hann er mátulegur er
hann veiddur upp af pönnunni og
settur til hliðar.
Bætt við meira af smjöri á
pönnuna. Steikið bæði laxinn og
humarinn í smástund (eiga ekki að
gegnumsteikjast). Saltað aðeins og
piprað. Þá eru þeir teknir af pönnunni
og geymdir.
Hvítlaukurinn er saxaður smátt
og settur á pönnuna. Hvítvíninu hellt
yfir og látið sjóða upp að mestu við
vægan hita.
Framreiðið með ristuðum
kartöflum og grófu brauði.
Nautastrimlar með maíssalsa
Hráefni:
› 400 g gæða nautakjöt
› 4 stk. stjörnuanís
› 1 msk. svört piparkorn
› 1⁄2 msk. salt
› 2 msk. sesamolía
› 1 búnt vorlaukar
› 2 stk. rautt chili
› 1 stk. lime, safinn
› 300 g grænmeti eins og blómkál og
fennel
Aðferð
Malið pipar og stjörnuanís vel.
Steikið á grilli eða vel heitri pönnu
á öllum hliðum í um 4 mín. á hverri
hlið án þess að kjötið brenni. Athugið
að kjarnhiti á ekki að fara yfir 50°C
þar sem kjötið á ekki að vera mikið
steikt. Raðið klettasalati á stórt
kjötfat.
Sneiðið nautakjötið í um 5 mm
þunnar sneiðar og leggið þær á fat
með grænmetinu, og berið fram með
salsanu og maískökum.
Maíssalsasósa:
› 1 dós maískorn
› 1/2 laukur
› 1 tómatur
› 1/2 rauð paprika
› 1/2 mangó vel þroskað
› 1/2 tsk hvítlauksmauk
› 1 msk kóríander ferskt
› 1/2 safi úr 1/2 lime
› 3 msk ólífuolía
› salt og pipar
Aðferð
Allt hráefnið skorið í svipaða stærð
og blandað vel saman.
Þessa fersku og einföldu
salsasósu má alveg leika sér með.
Ef maður á ekki eitthvað eitt hráefni
þá er bara að nota hugmyndaflugið,
frábær með hvaða mat sem er.
MATARKRÓKURINN – BJARNI GUNNAR KRISTINSSON MATREIÐSLUMEISTARI
Stórhóll