Morgunblaðið - 11.07.2015, Blaðsíða 4

4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 11. JÚLÍ 2015
ILVA Korputorgi, s: 522 4500 www.ILVA.is
laugardaga 10-18, sunnudaga 12-18, mánudaga - föstudaga 11-18:30
LAGERSALA
40-80%
afsláttur
sýningareintök, útlitsgölluð
húsgögn og smávara
Aðeins þessa helgi 11. og 12. júlí
Bjarni Steinar Ottósson
bso@mbl.is
Reykjavíkurborg auglýsir nú til sölu
Lækjargötu 2 og 2b, og Austurstræti
22. Húsin eru tengd með sameig-
inlegum kjallara og eru seld sem ein
heild. Húsin brunnu eins og þekkt er
árið 2007. Í kjölfarið keypti Reykja-
víkurborg reitinn og endurbyggði
hús sem þar stóðu, en leitast var við
að endurreisa þau í sögulegri mynd.
Samtals eru húsin 2.386 fermetrar
en þau hýsa í dag veitingastaði, skrif-
stofur, listaháskóla og verslun.
Samkvæmt auglýsingu Eigna-
miðlunar, sem annast söluna, er
brunabótamat eignarinnar 1.627
milljónir kr. Borgin auglýsir eftir til-
boðum en ekki hefur verið gefið upp
hvaða verð borginni þætti ásætt-
anlegt. Byggingarkostnaður borg-
arinnar á reitnum nam á sínum tíma
a.m.k. 600 milljónum króna en ná-
kvæmar tölur liggja ekki fyrir.
Hugmyndasamkeppni
Reykjavíkurborg auglýsti eftir til-
lögum fyrir reitinn strax árið 2007 og
hlutskörpust varð tillaga Argos,
Gullinsniðs og Studio Granda. Húsin
voru endurbyggð samkvæmt tillögu
þeirra og leitast við að yfirbragð
húsanna yrði sem næst sögulegu út-
liti þeirra án þess að fórna nútíma-
kröfum til bygginga fyrir atvinnu-
starfsemi. Útleiga hófst að nýju í
húsunum árið 2011.
Húsin sem þarna hafa staðið í
gegnum árin hafa haft mikil áhrif á
götumynd miðbæjarins og jafnframt
verið nátengd sögulegum atburðum.
Lækjargata 2, hornhúsið, var
byggt árið 1852 af P.C. Knudtzen
kaupmanni. Það tók talsverðum
breytingum í gegnum tíðina, var
bæði hækkað og lengt. Helst hefur
það verið kennt við Sigfús Eymunds-
son, ljósmyndara og bóksala, en það
er talið fyrsta hornhúsið sem hannað
var sem slíkt í Reykjavík.
Trampe greifi og Jörundur
hundadagakonungur
Húsið hýsti margs konar atvinnu-
starfsemi en fyrir brunann var það
líklega best þekkt fyrir kebab-
veitingastað sem starfræktur var á
jarðhæðinni. Einni hæð var bætt við
húsið, með stærri gluggum en áður
voru, þegar það var endurbyggt og
er það nú þrjár hæðir auk riss og
kjallara. Nú er þar verslun á jarð-
hæð og skrifstofur fyrir ofan.
Austurstræti 22 var byggt 1801 en
komst í eigu Frederik Trampe,
greifa og stiftamtmanns. Í valdaráni
Jörgens Jörgensen, Jörundar
hundadagakonungs, árið 1809 var
Trampe greifi handtekinn og dvaldi
Jörgen um tíma í húsinu. Þar hefur
margs konar verslun verið hýst en
þar var í eina tíð landsyfirréttur og
bæjarþingstofa. Trampe greifi lét
gera talsverðar breytingar á húsinu
en hið endurbyggða hús sem nú
stendur þar er fært til þess horfs
sem það var í fyrir breytingar
Trampe, að undanskilinni eldstó sem
enn er varðveitt og er raunar það
eina sem ekki eyðilagðist í eldsvoð-
anum 2007. Fyrir brunann var þar
skemmtistaðurinn Pravda, sem naut
talsverðra vinsælda í þá tíð.
Nýja Bíó
Bakhúsið, Lækjargata 2b, var
reist undir starfsemi Nýja bíós árið
1920. Hin nýja bygging er frekar í
anda þess heldur en eftirlíking en
það hús var á sínum tíma stærsta
samkomuhús Reykjavíkur, rúmaði
500 manns. Húsið var í svokölluðum
„júgendstíl“ en leitast var við að við-
halda því yfirbragði við byggingu
nýja hússins. Gamla húsið brann
1998 og var rifið og teygði húsið í
Austurstræti sig yfir stæðið. Sam-
eiginlegt stiga- og lyftuhús tengir
bakhúsið við Lækjargötu 2.
Ljósmynd/Eignamiðlun
Endurreist Húsin við Lækjargötu og Austurstræti hýsa nú skrifstofur, verslun, veitingastaði og
listaháskóla. Þau voru tekin í notkun á ný árið 2011 og eru nú öll í útleigu.
Húsin á horni Lækjargötu til sölu
 Reykjavíkurborg selur öll þrjú húsin saman með sameiginlegum kjallara  Brunnu árið 2007
 Endurbyggð í fyrri mynd  Húsin í fullri útleigu  Brunabótamat 1,6 milljarðar króna
Morgunblaðið/Júlíus
Brunareitur Húsin voru gjörónýt í kjölfar brunans árið 2007 en bakhúsið sem hýsti áður Nýja-
Bíó og brann 1998 var einnig endurreist í fyrri stíl, svokölluðum júgendstíl.
Lögreglan á höfuðborgarsvæðinu
segist ekki hafa átt nein viðskipti
fyrir ítalska fyrirtækið Hacking
Team, sem sérhæfir sig í tölvu-
njósnabúnaði, og hafnar því að
samskipti lögreglumanns við það
hafi falið í sér óeðlilega háttsemi.
Tölvupóstsamskipti sýna að hann
spurðist fyrir um búnað til að hlera
símtöl um netið. Reykjavík Grape-
vine greindi fyrst frá þessu en
gögnin voru frá Wikileaks. Í yfir-
lýsingu lögreglu segist embættið
telja það fjarri öllu lagi að lög-
reglumaðurinn hafi sýnt af sér
óeðlilega háttsemi með samskipt-
unum. Lögreglan noti ýmsan búnað
við rannsóknir mála og umræddur
lögreglumaður hafi verið að kanna
verð og notagildi búnaðarins.
Segja samskipti við hakkara ekki óeðlileg
„Fundur skálans við Lækjargötu
bendir til þess að það hafi verið fleiri
bæir og fjölmennari byggð í Reykja-
vík strax á landnámsöld,“ segir
Adolf Friðriksson, forstöðumaður
Fornleifastofnunar Íslands, en
þannig breytist sú mynd sem áður
var á gömlu byggðinni í miðbæ
Reykjavíkur.
Fornleifafræð-
ingar grófu niður
á skála frá land-
námsöld við
Lækjargötu, und-
ir bílastæði norð-
an megin við hús-
næði Íslands-
banka, fyrr í
vikunni.
Þrátt fyrir
þann óvænta
fund hefur framkvæmdin haldist
innan marka fjárhagsáætlunar.
„Framkvæmdaraðilarnir hafa mætt
þessu af miklum skilningi og þol-
inmæði,“ segir Adolf en þeim beri
skylda til að standa straum af rann-
sókn minjanna.
Mannvistarleifar sunnan banka
Til stendur að grafa einnig sunnan
megin við bankann, undir bílastæði á
horni Lækjargötu og Vonarstrætis, í
sumar. Þar hafa verið grafnir prufu-
skurðir sem leiddu mannvistarleifar
í ljós. „Tjörnin náði þó talsvert inn á
þá lóð á nítjándu öld og því er syðri
hluti lóðarinnar uppfylling,“ segir
Adolf.
Heimildir sýna að hús var byggt á
lóðinni árið 1901 og stóð á grunnum
kjallara. Húsgrunnurinn ætti því að
koma í ljós en ókunnugt er um að
þar hafi staðið hús áður.
Stærri en haldið var?
Skálinn sem fannst norðan megin
bankans er 20 metrar á lengd. Segir
Adolf þó ýmislegt benda til að hann
hafi í raun verið stærri og falli þann-
ig í flokk með stærri skálum sem
hafa fundist hér á landi. „Við enda
skálans, þar sem hann skerst, er að
finna eldstæðið en algengt var að
það væri staðsett í miðjum skál-
unum á þessum tíma. Það er því
mögulegt að skálinn hafi verið hátt í
40 metra langur,“ segir Adolf en
hann telur ómögulegt að fullyrða
slíkt þar sem hinn endinn sé ekki til
staðar. Verið er að safna sýnum við
uppgröftinn og munu þau varpa
frekara ljósi á hlutverk hússins og
aldur þess.
Áætlað er að greftrinum norðan
megin bankans ljúki eftir um 2-3
vikur. laufey@mbl.is
Veldur breytingum á upp-
hafssögu Reykjavíkur
 Fjölmennari byggð  Grafið sunnan bankans í sumar
Morgunblaðið/Kristinn
Minjar Uppgreftri lýkur norðan megin Íslandsbanka eftir 2-3 vikur.
Adolf Friðriksson