Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2001, Side 102

Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2001, Side 102
Kristján Búason Þá hafa fræðimenn síðustu hundrað árin greint ólík form frásögunnar sem 1) kraftaverkafrásögu með tilliti til rammans,32 í ætt við lækningafrásögu,33 2) fræðslufrásögu / „apofþegma“ (gr. á'nócþOe'yp.a), nánar tiltekið deilufrásögu (þýzk. Streitgesprách) með áherzlu á orð / afstöðu aðalpersónu,34 eða „dæmi“ (þýzk. Paradigma),35 3) frásögu með allegórískum þáttum eins og í al- legórískri notkun myndmáls36 eða táknum, þar sem konan standi fyrir 32 Van der Loos 328, 411 -424, flokkar frásöguna með kraftaverkum úr fjarlægð; Hagner 439 n. álítur, að textinn segi frá kraftaverki, lækningu úr fjarlægð, en athyglin beinist að kon- unni. Orð Jesú í v. 28 kallar hann „climatic apothegm." 33 Klauck 275 flokkar frásöguna með „Gattung der Fernheilung." Hann vísar í því sambandi til skýringa R. Pesch á hliðstæðu í Mk. og rits G. Theissen, Urchristliche Wund- ergeschichten. Ein Beitrag zur formgeschichtlichen Erforschung der synoptischen Evang- elien [St. NT 8], Giitersloh 1974, bls. 124 n. Hann telur, að flokkurinn einkennist af, að kraftaverkamaðurinn mæti ekki sjúklingnum og þess vegna fylgi samtal, íþynging, und- anfærni, og orð, sem komi undrinu til leiðar og gegni miðlægu hlutverki. Luz 430 talar um lækningafrásögu, sem hefjist með v. 22, frávik frá stíl sögu um lækningu úr fjarlægð veki athygli, beiðni staðgengils og yfirlýsing um lækningu í lokin séu mjög stutt, v. 22 og 28, og áherzla sé á samtalinu á milli, þar sem íþynging bænheyrslunnar eigi sér stað. Hann telur undrið hjá Mt. vera trúarundur. 34 Undir áhrifum frá Bultmann 38, sem greinir form frásögunnar sem „eins konar deilufrá- sögu“ með áherzlu á afstöðu Jesú, „Im úbrigen liegt eine einheitliche Komposition vor, die zwar nicht einen Ausspruch Jesu zur Pointe hat, aber doch unter die Apophthegmata gehört. Das Wunder wird hier ja nicht um seiner selbst willen erzahlt, sondem Jesu im Gesprach sich entwickelndes Verhalten ist die Hauptsache. Und zwar liegt eine Art Streit- gesprach vor, in dem diesmal aber Jesus - ohne dass dies einen Schatten auf ihn wárfe - der Uberwundene ist.-“ Grundmann 375 „gerahmtes Apophthegma,11 Gnilka 28 „ein Lehrgesprách," Lohmeyer-Schmauch 252 „Weggeschichte," Harrington 236 „dialog," Holmberg „stridssamtal," Fornbeg 301 „typiskt apoftegma,11 Dermience 45 „Streitges- prách,“ Downing 133 „word - and - deed chreia or if one prefers terms like „apothegm" or „pronouncement story,...“ Ringe 67 vekur athygli á, að flokkunin „deilufrásaga“ hæfi illa, þar sem sá, sem svari, Jesús, ögri, en ekki sá, sem á frumkvæðið, konan. 35 Held 230 nn. telur Mt. hafa stílfært lækningafrásögur sem samtöl og aðlagað þær deilu- frásögum. Með tilvísun til Dibelius 42-53 telur Held form frásögu af lækningarundri hjá Mt. samsvara nánast því, sem Dibelius kallar „dæmi,“ „Paradigma," þetta sé nánast bland- að form. Frankemölle 135, aths. 258, tekur undir með Bultmann og Dibelius um, að flokka frásöguna undir „Apophthegmata" eða „Spruchtradition.” Bls. 135...sie ist Ausdruch einer geschichtstheologischen Reflexion uber die Bedeutung des Glaubens.“ Öðruvísi Roloff 161, sem telur frásöguna hafa þjónað sem vörn fyrir afstöðu Jesú til spurningar- innar um heiðingjatrúboðið, „...diese Perikope weder bei Markus noch bei Mattháus die Struktur eines erbaulichen Paradigmas úber das Wesen des Glaubens hat, sondem vermut- lich der Apologie des Verhaltens Jesu in der Frage der Heidenmission gedient hat.“ 36 Patte 222. 100
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148
Side 149
Side 150
Side 151
Side 152
Side 153
Side 154
Side 155
Side 156
Side 157
Side 158
Side 159
Side 160
Side 161
Side 162
Side 163
Side 164
Side 165
Side 166
Side 167
Side 168
Side 169
Side 170
Side 171
Side 172
Side 173
Side 174
Side 175
Side 176
Side 177
Side 178
Side 179
Side 180
Side 181
Side 182
Side 183
Side 184
Side 185
Side 186
Side 187
Side 188
Side 189
Side 190
Side 191
Side 192
Side 193
Side 194
Side 195
Side 196
Side 197
Side 198
Side 199
Side 200
Side 201
Side 202
Side 203
Side 204

x

Ritröð Guðfræðistofnunar

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ritröð Guðfræðistofnunar
https://timarit.is/publication/1152

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.