Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2001, Síða 123

Allegóría um hlutdeild heiðinkristinna . . .
handa vegna dóttur sinnar.115 Hún er einkennd á biblíulegan hátt,116 sögð með
táknrænum hætti kanversk og ur héruðum Týrusar og Sídonar, með öðrum
orðum heiðin að uppruna.117 Hún á dóttur, sem er þungt haldin illum anda.
Hún er með öðrum orðum móðir, enda þótt það sé ekki sagt beint í textan-
um, sem ber umhyggju fyrir dóttur sinni.118 Hún á frumkvæði að fundi henn-
ar og Jesú. Hún er kunnug Gyðingdómi og málfari Davíðssálma, sbr. vv. 22b
og 27.119
Hún veit, hver Jesús er, ávarpar hann sem „son Davíðs,“ með öðrum orð-
um messías, þar með viðurkennir hún sendingu hans til Israels,120 og biður
hann að miskunna sér, hjálpa sér. Hún ávarpar hann í samræmi við það með
tignarheitinu „herra,“ sem er einnig ávarp safnaðarins til hins upphafna drott-
115 Sbr. Luz 430, sem einkennir konuna sem staðgengil stúlkunnar, en það hangir saman við
skilgreiningu Luz á frásögunni sem frásögu af lækningu úr fjarlægð.
116 Schmid 240. Russell 268 og aths. 20 viðurkennir biblíulegan áhuga Mt., en dregur í efa,
að Mt. hafi yfirleitt „archaic interest" eins og M’Neile 230 og Klostermann 133 halda
fram.
117 Loisy 972, Lohmeyer-Schmauch 252 telur einnig svo samkvæmt innri tengslum frásög-
unnar, Israel - Kanaan, Gyðingdómur - heiðni. Woschitz 322. Hagner 441 telur samtal
Jesú og konunnar hafa farið fram á grísku, sbr. hliðstæðuna í Mk. En ekkert verður ályktað
um það, gríska er mál guðspjallmannsins, sjá Luz 433 n. Anderson 11 leggur áherzlu á,
að konur í Mt., sem segi fyrst og fremst frá samskiptum karla, tilheyri jaðarhópum, kan-
verska konan sé í tvennum skilningi af jaðri samfélags Mt., hún sé kona og kanversk.
Downing 133 telur með útgangspunkt í Mk., að í frásögunni sé áherzla á, að hún sé kona,
trúarlegur, menningarlegur og þjóðernislegru framandleiki séu mikilvægar viðbótarstað-
reyndir. Þett samræmist ekki texta Mt. að því leyti, að bænheyrsla hennar, sem er af heiðn-
um uppruna, er fyrst og fremst til umræðu, en ekki kyn, sem þó hefur þýðingu með til-
liti til samsömunar hugsaðra viðtakanda. Svar konunnar í Mt. 15.27 tekur til heiðins upp-
runa hennar, en ekki kynferðis.
118 Vangaveltur um félagslega aðstæður konunnar eru óvissar. Downing 134 og 140 vekur
athygli á óvenjulegri framkomu konunnar, þar sem hún ávarpi ókunnan mann, en dirfska
hennar og svar falli inn í umhverfi kynikea. Ringe 70 bendir á, að konan sé ein, hún geti
hafa verið ekkja, fráskilin eða hafa ekki gifzt, þar sem hún leiti hjálpar, en ekki faðir
stúlkunnar eða einhver karl í fjölskyldunni, að minnsta kosti virðist hún algörlega ein-
angruð frá stuðningi fjölskyldu, sem kunni að hafa hafnað henni, hún sé með dóttur, sem
ekki hafi verið hátt metin í samfélagi þess tíma, konan hafi átt að vera ósýnileg, hún hafi
ekki viðurkennt slfkt vanmat á sér. Slíkt eru getgátur. Theissen 209-213 telur út frá Mk.
og félagslegum aðstæðum á svæðinu konuna tilheyra grískumælandi yfirstétt, en það er
ekki til umræðu í texta Mt.
119 Hagner 441, Luz 434.
120 Sjá Grundmann 378, Hill 254, sem jafnfram telur Mt. leggja áherzlu á auðmjúka trú,
Gundry 311, Luz 434 bendir á, að þrátt fyrir það hrópi konan á Jesúm, það sýni trú henn-
ar.
121