Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2002, Síða 171

Ritdómar
prédikar á og nýtir þá oftar en ekki yfirburða þekkingu sína á kristnisögu ís-
lands. Prédikun hans í Hvalsneskirkju 5. sunnudag í föstu er aðeins eitt dæmi
af mörgum. Þar ræðir hann að sjálfsögðu um Hallgrím Pétursson og segir:
„Hér að Hvalsnesi er ekki unnt að koma án þess að þakka. Síst af öllu í ár“
(s. 26). Og ennfremur: „Og árin, sem hann lifði hér, mótdræg í mörgu, áttu
úrslitaþátt í því að móta hann á þann veg, að hann varð hæstur og dáðastur
höfðingi kristninnar á íslandi af hérlendum mönnum að vera“ (s. 28).
í þessu velheppnaða prédikanasafni munu allir áhugasamir lesendur um
málefni íslenskrar kirkju og kristni finna margt sem hittir þá í hjartastað.
Margt talaði sterkt til mín í þessu prédikanasafni og er mér minnistætt.
Þar get ég nefnt umræðu Sigurbjörns um þjóðsönginn okkar og hvernig hann
svarar á kröftugan og skýran hátt gagnrýni sem fram hefur komið á þennan
lofsöng sem ortur var af Matthíasi Jochumssyni út af 90. Davíðssálmi i til-
efni af 1000 ára afmæli íslandsbyggðar (s. 244 o.áfr.). Þannig gæti ég hald-
ið lengi áfram að telja en ég vil að lokum nefna þá prédikun sem höfðaði
einna sterkast til mín. Hún var flutt í Áskirkju á allra heilagra messu 2000.
Þar prédikar Sigurbjörn út af fjallræðunni, minnist á eigin fjallgöngur, bæði
á Esju og Heklu, og líkir lífsgöngu mannsins við Qallgöngu. Þar kemst bisk-
upinn meðal annars þannig að orði: „Hvað sem fjallgöngum líður verða all-
ir að þreyta sína lífsgöngu. Eitthvað verður bratt, einhvers staðar verður
þungt fyrir fæti á þeirri göngu“ (s. 149). í sömu prédikun segir hann: „Að
vera kristinn er að vilja snúa í áttina upp, til fjallsins, til ljóssins, sem ljóm-
ar um tindinn“ (s. 148).
Á fjallgöngu minni forðum fékk ég eitt andartak að sjá gegnum skýin.
Síðan vissi ég, hvað huldist á bak við þau.
Þegar ég hugsa um það og nefni það hér er ég að minnast þess og þakka
það, sem trúin hefur gefið mér. Ég er að minnast á reynslu, sem allir kann-
ast við, sem lifa trúarlífi, sækja kirkju, staldra við á daglegri för og minn-
ast Drottins, lofa honum að minna á sig.
Það gerist svo oft á slíkum stundum, að það rofar til, maður sér betur,
verður styrkari í spori á eftir. Maður fær þá að sjá bjarma fyrir heimi
birtunnar, hinni sönnu tilveru, veröld hins góða, fagra og fullkomna.
Þeirri tilveru, sem endurskín í Fjallræðunni og í öllu, sem Jesús mælti og
vann og var.“ (s. 150).
Þetta þótti mér sérlega góð prédikun, minnistæð og áhrifarík. Hún er um
margt dæmigerð fyrir Sigurbjöm sem prédikara og kennimann.
Prédikanasafnið í heild ætti að vera skyldulesning fyrir guðfræðinema og
presta líka en umfram allt er safn þetta mjög við hæfi allra þeirra sem unna
kristni eða vilja kynnast henni betur. Hafi dr. theol. Sigurbjörn Einarsson
biskup og útgefendur þessa rits heila þökk fyrir framtakið.
169