Tölvumál - 01.11.2009, Qupperneq 8

8 | T Ö L V U M Á L
Nýsköpun er orð sem heyrist sífellt oftar í tengslum við endurreisn íslensks atvinnulífs, en erfiðara reynist
oft að festa hendur á þetta hugtak. Hvað þýðir þetta hugtak í raun, hvernig verður þessi nýsköpun til og
hvernig er hægt að styðja við nýsköpun á markvissan, skilvirkan og mælanlegan hátt?
Andri Heiðar Kristinsson, stofnandi og
framkvæmdastjóri Innovit
Nýsköpun í sinni einföldustu mynd er að skapa eða búa til eitthvað nýtt
sem og endurbæta það sem þegar er til staðar. Á þetta jafnt við um nýja
eða endurbætta vöru, þjónustu, tækni, aðferðafræði, framleiðsluaðferð,
stjórnskipulag eða leið til sölu- og markaðssetningar. Nýsköpun er ekki
það sama og ný hugmynd heldur er aðeins talað um nýsköpun þegar
hugmyndinni eða endurbótinni hefur verið hrint í framkvæmd. Nýsköpun
getur átt sér stað á ýmsum sviðum og í stórum sem smáum fyrirtækjum.
Nýsköpun er kaótískt fyrirbæri
Kjarni málsins er sá að nýsköpun er í eðli sínu tiltölulega óskilgreint
fyrirbæri sem hvorki er hægt að miðstýra, setja í ferli né festa hendur á með
einföldum hætti. Lykilatriði í þeirri uppbyggingu sem er framundan er því að
skapa öflugt og hvetjandi umhverfi fyrir nýsköpun þar sem einstaklingarnir
og fyrirtækin sjálf fara sínar eigin leiðir og stuðningur við þau byggir á
heilbrigðri samkeppni.
Verðmætasköpun þekkingarfyrirtækja er sá grundvöllur hagvaxtar sem
við eigum að leggja traust okkar á til næstu áratuga. Með framangreind
gildi að leiðarljósi þarf því að byggja upp öflugt og skilvirkt stoðkerfi fyrir
sprotafyrirtæki. Sprotafyrirtæki dagsins í dag geta orðið stórfyrirtæki
framtíðarinnar. Það þurfa allir að taka höndum saman, ungt fólk, stjórnvöld
og ekki síst þau öflugu fyrirtæki í landinu sem standa sterk þrátt fyrir þá
lægð sem nú fer yfir.
Samanburður við þá bestu
Ef horft er til fremstu stuðningsumhverfa nýsköpunar í heiminum s.s. hjá
MIT háskóla, Stanford, í Kísildalnum og víðar þá eiga þessi svæði það
sameiginlegt að ekki er byggt á miðstýrðum stuðningi til fyrirtækja – heldur
fjölbreyttum aðgerðum ólíkra aðila sem frumkvöðlarnir sjálfir sjá að miklu
leyti um að móta. Það er því frábært að sjá umhverfið á íslandi vera að fara í
þessa átt, en undanfarið hafa sprottið upp fjölmargir mismunandi aðilar sem
vinna að þessum málum. Má t.d. nefna Hugmyndaráðuneytið, Nýsköpun.
org, Viðskiptasmiðjuna hjá Klakinu, Hugmyndahús HR og Listaháskólans,
frumkvöðlasetur í gömlu bönkunum og svo mætti áfram telja. Þessum
fjölbreytileika þarf að viðhalda og efla.
Stökkpallur hugmynda
Ein þeirra stuðningsaðgerða sem náð hefur afar athygliverðum árangri á
heimsvísu eru svokallaðar frumkvöðlakeppnir sem byggja í grunninn á þróun
viðskiptahugmynda, gerð viðskiptaáætlana og kynningu á hugmyndunum.
Markmiðið með slíkum keppnum er fyrst og fremst að búa til stökkpall fyrir
frumkvöðla og nýjar viðskiptahugmyndir með umgjörð sem byggist upp
á þjálfun, ráðgjöf, námskeiðum og myndun tengslanets. Það er því ferlið
sjálft sem frumkvöðlarnir fara í gegnum sem skiptir meginmáli í því að auka
árangur og skapa farsæl fyrirtæki til framtíðar.
Fyrsta slíka keppnin var sett á laggirnar á Íslandi í ársbyrjun 2008 þegar
Gullegginu, frumkvöðlakeppni Innovit var hleypt af stað að fyrirmynd og í
Stuðningsumhverfi
sprotafyrirtækja
í heimsmælikvarða
Ekki er hægt að tala um nýsköpun fyrr
en hugmynd eða endurbót hefur verið
hrint í framkvæmd