Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.10.2014, Blaðsíða 27

Tímarit hjúkrunarfræðinga – 3. tbl. 90. árg. 2014 23
til háskólans en þá var ég byrjuð í
doktorsnámi,“ segir Bronagh.
Um þetta leyti eru 18 ár síðan hún hóf
störf við háskólann en fyrir einu og hálfu
ári síðan færði hún sig yfir í læknadeild.
Hún vinnur þar á rannsóknamiðstöð
í sýklafræði með áherslu á öndunar­
rannsóknir og sérsvið hennar er
gjörgæslumeðferð, öndunarvélar og að
venja sjúklinga af öndunarvél. Hún hefur
einnig mikinn áhuga á sýkingavörnum
og endurhæfingu eftir gjörgæslumeðferð.
„Einn læknir sem ég hafði unnið með
í nokkrum rannsóknarverkefnum spurði
mig hvort ég vildi ekki koma yfir í lækna­
deild og við gætum þar búið til sterkt
rannsóknarteymi. Það hefur gengið mjög
vel. Hann dregur að sér doktorsnema
og ég einnig og jafnvel þó að þeir vinni
að ólíkum verkefnum tala þeir saman
og fá nýjar hugmyndir. Sjálfri finnst mér
ég hafa áorkað meiru á einu og hálfu ári
en á fimm síðustu árum. Það er frábært
að vinna með fólki þar sem hugmyndir
og tengslanet renna saman og magnast
upp.“
Evrópusamstarf
Leiðin í Evrópusamstarfið hefur verið
nokkuð löng. Bronagh skráði sig fyrir
mörgum árum í breska gjörgæsluhjúkr­
unarfræðingafélagið en engin svæðisdeild
var á Norður­Írlandi svo að hún þurfti að
vera í svæðisdeild í Vestur­Englandi. „Ég
tók ekki þátt í öðru en að lesa tímaritið,
fór ekki á námsdagana því þá hefði ég
þurft að fljúga. En svo hitti ég mann,
John Alborne, sem var í félaginu og
einnig virkur í Evrópusamstarfinu. Hann
hvatti mig til þess að stofna svæðisdeild
á Norður­Írlandi. Mér fannst ég ekki geta
gert það en hann sagði að auðvitað gæti
ég það, það væri auðvelt. Hann hjálpaði
mér og svo varð ég fyrsti formaður
svæðisdeildarinnar og deildin er enn þá
virk. Svo sagði hann að nú þyrfti rödd
Norður­Írlands að heyrast í breska félaginu
og ég gerðist þá stjórnarmaður,“ segir
Bronagh. Hún er ánægð með það því að
þegar þegar stjórnin tali um stefnumótun
fyrir Bretland eigi stjórnarmenn í raun
við England. „Þeir virðast ekki alveg
skilja að í Bretlandi eru fjögur nokkuð
sjálfstæð ríki með eigin ríkisstjórn. Þegar
þeir tala um heilbrigðisráðuneytið segi ég
stundum: Afsakið, en eruð þið að tala um
heilbrigðisráðuneyti Englands? Því það er
ekki það sama og heilbrigðisráðuneytið í
Norður­Írlandi, Skotlandi eða Wales.“
John Alborne var þá tengiliður við
EfCCNa sem er enska skamm­
stöfunin fyrir Evrópusamtök gjörgæslu­
hjúkrunarfræðinga. Þegar hann gerðist
stjórnarmaður í EfCCNa tók Bronagh
við sem tengiliður. Þannig kviknaði
áhugi hennar á Evrópussamstarfinu og
nokkrum árum seinna settist hún sjálf í
stjórn samtakanna.
Eitt stórt verkefni fram undan er að tengja
betur saman öll 26 félögin í samtökunum
og fá þau til samstarfs. Eftir að ný lönd
komu í Evrópusambandið hafa landamæri
opnast á nýjan hátt og menn sjá skýrar
muninn milli landa hvað varðar til dæmis
sjálfstæði hjúkrunarfræðinga í starfi. „Þess
vegna er það eitt af verkefnum okkar að
samræma betur hvað hjúkrunarfræðingar
fást við í starfi sínu og hvað þeir læra
í öllum Evrópulöndum. Við skoðum nú
færnisvið gjörgæsluhjúkrunarfræðinga
og höfum búið til gott skjal um
hæfnissvið byrjenda á gjörgæsludeildum.
Nú munum við reyna að fá nokkrar
deildir til að nota þessar leiðbeiningar
og leggja mat á þær. Þá vitum við
að Evrópsku gjörgæslulæknasamtökin
hafa skoðað hæfnissvið sérfræðinga í
gjörgæsluhjúkrun og erum að leita eftir
samstarfi svo að við getum samnýtt
krafta okkar,“ segir Bronagh.
EfCCNa hefur einnig áhuga á að skoða
hvernig gjörgæsluhjúkrunarfræðingar
takast á við andlát sjúklinga sinna. Þetta
er reyndar eitt af áhugasviðum Bronagh
í rannsóknarstarfi hennar. „Á gjörgæslu­
deild deyja sjúklingar oftast skyndilega.
Það er ekki eins og á líknardeild þar sem
sjúklingurinn er með krabbamein eða
hjartabilun og það er lengi vitað að hann er
dauðvona. Gjörgæsluhjúkrunarfræðingar
eru þjálfaðir í að bjarga lífum en námið
þarf að fjalla meira um samskiptahæfni og
hvernig höndla má það að sjúklingurinn
hefur það ekki af. Því höfum við í EfCCNa
sett á laggirnar stórt evrópskt verkefni
um þetta. Við höfum tekið viðtal við
hjúkrunarfræðinga í mörgum löndum og
erum að vinna úr þeim núna. Svo viljum
við búa til námsefni, nota það í nokkrum
löndum og meta hvort námið breyti
vinnunni,“ segir hún.
Rannsóknarstarf
Bronagh hefur lengi haft áhuga á hjúkrun
sjúklinga í öndunarvél og þá sérstaklega
hvernig sé best að ljúka meðferð. „Ég
man sérstaklega eftir einum sjúklingi
sem kveikti áhuga minn á þessu. Þetta
var kona sem hafði verið lengi hjá okkur
og átti mjög erfitt með að komast úr
öndunarvél svo að ég fór að skoða
hvernig mætti best hjálpa henni með
það. Um þetta leyti undirbjó ég brúðkaup
mitt. Konan var vakandi og ég sat mikið
hjá henni, talaði um brúðkaupið og spurði
hana til ráða. Mörgum árum seinna sá ég
hana sitja í hjólastól úti í bæ. Hún var
talsvert fötluð og þurfti öndunaraðstoð.
Ég fékk þá aftur áhuga á því hvernig
má venja sjúklinga af öndunarvél. Í
Bandaríkjunum var þá mikið talað um
staðla og leiðbeiningar en enginn notaði
slíkt í Bretlandi. Því fannst mér þetta
vera gott efni í doktorsverkefnið mitt.
Ég byrjaði á að fara til Bandaríkjanna
til þess að athuga hvað sérfræðingar í
gjörgæsluhjúkrun væru að gera varðandi
þetta. Svo bjó ég til leiðbeiningar og
skoðaði í rannsókn minni eina deild
sem notaði leiðbeiningarnar og aðra sem
gerði það ekki.“
Bronagh segir að síðan hafi margir
rannsakað og skrifað um það að taka
sjúklinga úr öndunarvél. Sjálf hafi hún
lesið og hugsað svo mikið um þetta
að hún sé álitin sérfræðingur. „Læknar
koma jafnvel til mín og segja að ég sé
sérfræðingurinn í þessum efnum. Ég
svara þá gjarnan að ég viti mikið en að
þeir sem vinna við þetta daglega séu
hinir raunverulegu sérfræðingar. Ég get
sagt til um hvað sé sannreynt og hvað
sé vitað vísindalega en ég vinn alltaf með
fólki í klíník því það fólk kann að gera
þetta í raunveruleikanum. Það getur sagt
hvað muni ekki virka og svo framvegis.
Við þurfum að hugsa um leiðir til þess að
samtvinna vísindi og dagleg störf þannig
að fólk noti vísindaniðurstöðurnar.“
Erfitt er, að sögn Bronagh, að segja hver
séu meginviðfangsefnin við að koma
sjúklingi úr öndunarvél. „Það fer eftir
aðstæðum og er misjafnt eftir löndum.