Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.10.2010, Blaðsíða 12

Tímarit hjúkrunarfræ›inga – 4. tbl. 86. árg. 20108
Rauði krossinn höfðu reist eftir skjálftann
á íþróttaleikvangi í úthverfi Port Au Prince.
„Þetta var frekar erfiður tími fyrir mig
til að fara burt þar sem til stóð að
sameina taugadeildina lungnadeildinni í
lok júní en það var hluti af sumarlokunum
Landspítalans. Það var heilmikill undir­
búningur fyrir þessa lokun og því var
þetta viðkvæmur tími til að fara í burtu. Ég
ræddi við aðstoðardeildarstjórann hér á
taugadeildinni og síðan minn yfirmann og
eftir þau samtöl ákvað ég að slá til. Á Haíti
var ég síðan beðin um að vera lengur en
gat það ekki vegna anna hér heima. Það
hefði þó verið ákjósanlegt að halda áfram
því starfi sem ég var að vinna að þarna úti.
Sex vikur eru of stuttur tími að mínu áliti.“
Hvað blasti við þér þegar þú komst til
Haítí?
„Ég hafði reynt að undirbúa mig fyrir þessa
ferð og velt því fyrir mér hvað myndi taka
við. Ég kveið því hvað yrði á vegi mínum
frá flugvellinum og að tjaldbúðunum. Ég
átti von á að sjá miklar hörmungar og
vissi ekki hvernig viðbrögð mín yrðu við
slíkum hörmungum. Þegar ég kom út
voru 4 mánuðir liðnir frá skjálftanum. Mikil
eyði legging blasti við, fólk bjó í skýlum og
tjöldum. Það var jafnvel búið að reisa tjöld
á umferðareyjum. Á tjaldsjúkrahúsinu
sjálfu voru betri aðstæður en ég átti von
á,“ segir Margrét enn fremur.
Hjálparstarf á íþróttaleikvangi
„Tjaldbúðirnar voru á íþróttaleikvangi
sem borgarstjórinn í Carrefour hafði
eftirlátið Rauða krossinum. Þetta var
lokað svæði og var vellinum skipt í
tvennt þar sem annars vegar voru tjöld
erlendu starfsmannanna, vörulager,
eldhús, kamrar og sturtur og hins vegar
sjúkratjöld, rannsókn, myndgreiningar
og skrifstofur. Þar var meðal annars
„public health“­tjald þar sem fólk kom í
bólusetningar, mæður komu með nýfædd
börn í skoðun og þar fór fram ýmis fræðsla
svo sem um hreinlæti og malaríuvarnir.
Innfæddir heilbrigðisstarfsmenn sáu um
þessa þjónustu. Við hliðina var aðstaða
fyrir sálfræðinga sem voru með ráðgjöf,
viðtöl og áfallahjálp. Einnig var aðstaða
þar sem komið var með skólabörn en
þar fór fram fræðsla til að hjálpa þeim að
vinna úr því áfalli sem þau höfðu orðið
fyrir. Þau fengu líka fræðslu gegnum leik
og söng til að læra mikilvægi hreinlætis
og um malaríuvarnir.
Við innganginn á sjúkrahúsinu var
móttökutjald og var þar yfirleitt löng
biðröð á hverjum morgni. Þar voru
hjúkrunarfræðingar sem mátu hvern
einstakling eftir sérstöku kerfi. Sumir
þurftu eingöngu á einfaldri ráðgjöf að
halda og oft hægt að afgreiða málið án
þess að til innskriftar kæmi. Hinir voru
skráðir inn og vísað á réttan stað til
skoðunar. Alls kyns veikindi hrjáðu fólk;
sýkingar í öndunarfærum og kynfærum
voru mjög algengar, iðrakveisur, ofþornun,
brunar, malaría, slys, ofbeldisáverkar.
Þá sáum við ýmsa sjúkdóma, sem
voru svo langt leiddir þegar fólkið kom
til okkar að ekki var hægt að bjarga
svo sem ómeðhöndluð sykursýki,
lungnasjúkdómar, ómeðhöndlaður
háþrýstingur.Við sáum sár sem fólk hafði
fengið sem afleiðingu af skjálftanum en
ekki hafði tekist að láta gróa. Stundum
þurfti að aflima. Fyrirburafæðingar voru
mjög algengar. Verðandi mæður búa
við svo erfiðar aðstæður og það hefur
beint áhrif á meðgönguna sem lýkur oft
með fósturláti, ótímabærri fæðingu eða
alvarlegum kvillum hjá bæði móður og
barni. Milli 50 og 60 börn fæðast í hverri
viku á tjaldsjúkrahúsinu. Á staðnum var
einnig apótek þar sem lyfjaafgreiðsla
fór fram eftir að læknar höfðu skrifað
upp á lyf sem sjúklingar þurftu á að
halda,“ segir Margrét þegar hún útskýrir
starfsemina á svæðinu.
„Þar sem starfsemin er rekin af Rauða
krossinum er öll þjónusta ókeypis og því
sótti fólk í að koma til okkar í stað þess
að leita annað. Á sjúkrahúsinu var tjald
fyrir mæðraskoðun og skoðanir vegna
kvensjúkdóma. Þá var fæðingardeild,
barnadeild, kvennadeild, karladeild og
hágæsludeild. Skurðstofan var búin
tveimur skurðarborðum. Þá var spítalinn
einnig með „mobile clinic“ þar sem
heilsugæslustöð var pakkað inn í Land
Rover jeppa sem fór með lækna og
hjúkrunarfræðinga í úthverfin og þangað
sem heilsugæsla var ekki aðgengileg.
Þetta er gríðarlega mikilvægt starf því að
við náum til fjölda fólks til að bólusetja en
án þeirra myndu farsóttir stinga sér niður
í jafnbágbornum aðstæðum og verða eftir
svona hamfarir.“
Mikið starf eftir
„Starfið miðaðist mjög mikið að því að þjálfa
hina innfæddu í því að taka yfir starfsemi
Algeng sjón í höfuðborg Haítí eftir jarðskjálftann í janúar sl.