Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.10.2010, Blaðsíða 40
Tímarit hjúkrunarfræ›inga – 4. tbl. 86. árg. 201036
koltvísýringur auki loftmyndun í maga. Ekki
er leyfilegt að nota tóbak eða tyggigúmmí
síðustu tvær klukkustundirnar fyrir aðgerð
þar sem notkun þess eykur vökvainnihald
magans. Jafnframt er sjúklingum ráðlagt
að fá sér auka bita og drykk kvöldið
fyrir aðgerð til að minnka áhrif föstu á
líkamann. Svæfingalæknir metur hvaða
lyf eigi að taka að morgni aðgerðardags.
Samantekt
Sú vinnuregla að láta sjúklinga fasta,
bæði á mat og drykk eftir miðnætti,
aðfaranótt aðgerðadags er úreld og í engu
samræmi við þá gagnreyndu þekkingu
sem liggur fyrir. Ekki er stuðlað að aukinni
magatæmingu með langvarandi föstu.
Þvert á móti getur inntaka tærra vökva, allt
að tveimur klukkustundum fyrir aðgerð,
minnkað vökvainnihald magans þar sem
inntaka örvar magarhreyfingar og þar
með tæmingu magans. Styttri fasta skilar
sér einnig í betri almennri líðan sjúklinga
bæði meðan á föstu stendur sem og að
aðgerð lokinni.
Anna María Ólafsdóttir og Lilja Ásgeirsdóttir
eru hjúkrunarfræðingar með diplómu í hjúkrun
aðgerðarsjúklinga og starfa báðar á hjarta- og
lungnaskurðdeild á Landspítala.
Heimildir
American Society of Anesthesiologists (1999).
Practice guidelines for preoperative fasting and
the use of pharmacologic agents to reduce
the risk of pulmonary aspiration: Application
to healthy patients undergoing elective proce
dures. Anesthesiology, 90 (3), 896–905.
Baril, P. og Portman, H. (2007). Preoperative
fasting: Knowledge and perceptions. AORN
Journal, 86 (4), 609–617.
CastilloZamora, C., CastilloPeralta, L.A. og
NavaOcampo, A.A. (2005). Randomized
trial comparing overnight preoperative fasting
period vs. oral administration of apple juice at
06:0006:30 am in pediatric orthopedic surgical
patients. Pediatric Anesthesia, 15, 638–642.
Crenshaw, J.T. og Winslow, E.H. (2006). Actual
versus instructed fasting times and associ
ated discomforts in women having scheduled
cesarean birth. Journal of obstetric, gyneco-
logic and neonatal nursing, 35 (2), 257–264.
Klemetti, S. og Suominen, T. (2008). Fasting in
paediatric ambulatory surgery. International
Journal of Nursing Practice, 14, 47–56.
Klemetti, S. og Suominen, T. (2008). Fasting in
paediatric ambulatory surgery. International
Journal of Nursing Practice, 14, 47–56.
Levy, D.M. (2006). Preoperative fasting60 years
on from Mendelson. Continuing Education
in Anaesthesia, Critical Care & Pain, 6, (6),
216–218.
Madsen, M., Brosnan, J. og Nagy, V.T. (1998).
Periperative Thirst: A Patient Perspective.
Journal of PeriAnesthesia Nursing, 13(4),
225–228.
Maltby, J.R. (2006). Fasting from midnightthe
history behind the dogma. Best Practice &
Research Clinical Anaesthesiology, 20 (3),
363–378.
Nicolson, S.C., Dorsey, A.T. og Schreiner, M.
(1992). Shortened preanestaetic fasting
interval in pediatric cardiac surgical patients.
Anesthesia and Analgesia, 74, 694–697.
Schreiner, M.S., Triebwasser, A. og Keon, T.P.
(1990). Ingestion of liquids compared with
preoperative fasting in pediatric outpatients.
Anesthesiology, 72, 593–597.
Shime, N., Ono, A., Chihara, E. og Tanaka, Y.
(2005). Current practice of preoperative fast
ing: a nationwide survey in Japanese anesthe
siateaching hospitals. Journal of Anesthesia,
19, 187–192.
Søreide, E., Eriksson, L.I., Hirlekar, G., Eriksson,
H., Henneberg, S.W., Sandin, R. og Raeder,
J. (2005). Preoperative fasting guidelines: an
update. Acta Anaesthesiologica Scandinavica,
49, 1041–1047.
Søreide, E. og Ljungqvist, O. (2006). Modern
preoperative fasting guidelines: A summary of
the present recommendations and remaining
questions. Best Practice & Research Clinical
Anaesthesiology, 20 (3), 483–491.
Mynd 2. Ábendingar fyrir starfsfólk varðandi nýjar verklagsreglur.Mynd 1. Fasta fyrir skurðaðgerð, leiðbeiningar fyrir sjúklinga.
FASTA FYRIR SKURÐAÐGERÐ
Leiðbeiningar fyrir sjúklinga
Fasta er mikilvægur hluti af undirbúningi fyrir skurðaðgerð. Tilgangur
föstu er að draga úr hættu á bakflæði magainnihalds ofan í lungu
meðan á aðgerð stendur. Ráðlegt er að fá sér aukabita og drykk kvöldið
fyrir aðgerð til að minnka áhrif föstu á líkamann.
Ekki má borða mat síðustu 6 klukkustundirnar fyrir aðgerð.1
2
3 Svæfingalæknir metur hvaða lyf eigi að taka að morgni aðgerðardags.
Drekka má tæra drykki (ekki þamba) þar til 2 klukkustundir eru til
aðgerðar. Tær drykkur er agnalaus drykkur án fitu, t.d. vatn, tær
ávaxtasafi, te og kaffi (án mjólkur). Ekki má nota tóbak eða tyggigúmmí
síðustu 2 klukkustundirnar fyrir aðgerð.
Fyrirhugaður aðgerðardagur er _________________________. Þar
sem nákvæm tímasetning aðgerðar liggur ekki fyrir má ekki borða mat eftir
kl 02 að nóttu og ekki drekka neitt eftir kl 06 að morgni aðgerðardags.
Skurðlækningasvið LSH 2010
690939 1236705
FASTA FYRIR SKURÐAÐGERÐ
Ábendingar fyrir starfsfólk varðandi nýjar verklagsreglur
Rannsóknir hafa sýnt að sjúklingum líður mun betur samhliða föstu ef
þeir fá að drekka tæra vökva allt að tveimur klukkustundum fyrir aðgerð
og slíkt getur dregið úr ógleði að aðgerð lokinni.
Tærir drykkir eru t.d vatn, ávaxtasafi án aldinkjöts, kaffi og te án
mjólkur, kolvetnisdrykkir án koffeins svo sem Gatorade, Aquarius eða
Leppin.
1
2
3 Hvetjið fólk til þess að fá sér eitt glas af tærum drykk (180-200 ml)
þegar vökvafastan hefst, þ.e. 2 klst. fyrir áætlaðan aðgerðartíma.
Gosdrykkir teljast tærir, en ekki er mælt með drykkju þeirra því
koltvísýringur eykur loftmyndun í maga.
Skurðlækningasvið LSH 2010