Þjóðmál - 01.09.2012, Síða 34
Þjóðmál haust 2012 33
landi, Bretlandi og Frakklandi mun betri í
dag en hann var á stórveldistímum þeirra,
en samt situr eftir eins konar mar blett ur á
þjóðarsálinni . En þrátt fyrir hina breyttu
heimsmynd eru rússnesk stjórnvöld tor-
tryggin og Rússar eru enn með kjarna vopn
nálægt landamærum sínum við Atlants-
hafs bandalagið . Rússar telja að loftvörnum
Atlants hafsbandalagsins gegn langdræg um
flugskeytum sé beint gegn sér, en ekki bara
gegn óútreiknanlegum stjórnarherrum í
Miðausturlöndum . Þá liggja Rússar einnig
undir sterkum grun um að hafa staðið að
tölvuárásum á önnur Evrópu ríki .
Vitanlega tekur langan tíma að kveða
niður gamla drauga, en Rússar eiga þó lík-
lega meira menningarlega sameiginlegt með
Evrópu en þá grunar sjálfa . Fyrr eða síðar
hljóta þeir að átta sig á að það er gagnlegra
að mæta á samvinnufundi í Brussel heldur
en að storka með vopnavaldi . Þjóðverjar,
Frakkar og Bretar eru hættir að beina
sprengjum hver að öðrum og fyrr eða síðar
munu Rússar líka kyngja hinni breyttu
heims mynd í Evrópu . Flest vandamál Rússa
sem stendur eru þó innanlands, lýðræðið
er enn veikburða og spilling er vandamál .
NATO-Rússlandsráðið (e . NATO-Russia
Council) var stofnað fyrir 10 árum með
það í huga að draga úr áhyggjum Rússa af
Atlantshafsbandalaginu .
Miðjarðarhafssamráðið
Miðjarðarhafssamráðið er nokkuð eins-leit ur hópur múhameðstrúarríkja fyr-
ir sunnan og austan Miðjarðarhafið . Ísrael
til heyrir hópnum landfræði lega séð þótt það
sé óskylt honum að öðru leyti, bæði pólitískt,
efna hags lega, trúarlega og menningarlega .
Það er ekki aðeins Atlants hafs bandalagið
sem hefur reynt að auka samskipti við löndin
sunn an Mið jarðar hafsins, heldur hefur
Evrópu sam bandið líka ýtt undir aukna sam-
vinnu . Það er hins vegar mjög langt í land að
þessi lönd gangi í Atlantshafsbandalagið eða
Evrópu sambandið, ef það gerist þá nokkurn
tíma, fyrst og fremst vegna þess hve þau eru
menn ing ar lega, stjórnarfarslega og efna hags-
lega fjarlæg, þrátt fyrir land fræði lega nálægð .
Istanbúl-samstarfsfrumkvæðið
I stanbúl-samstarfsfrumkvæðið svokallaða bauð öllum sex löndum Samstarfsráðs
Arabaríkjanna við Persaflóa samvinnu við
Atlantshafsbandalagið . Tvö lönd hafa þó
ekki þegið boðið, Óman og Sádi-Arabía .
Leiða má líkur að því að ráðamenn í Óman
séu hikandi vegna tengsla og nálægðar
við Íran hinum megin við flóann, en hjá
Sádi-Aröbum stendur hnífurinn í kúnni .
Í sumum múhameðstrúarlöndum er litið á
Atlantshafsbandalagið sem anga af Banda-
ríkjaher, alveg eins og mörgum fannst sem
gamla Varsjárbandalagið væri angi af sov-
éska hernum . Menn geta svo deilt um hvort
þetta sé rétt eða röng skoðun, en þegar við
bætist stuðningur Bandaríkjanna við Ísrael
eru ýmsir múslimar sem vilja ekki lengra .
Mekka, hin heilaga borg múhameðs trúar-
manna, er í Sádi-Arabíu og ríkis stjórn
landsins vill ekki sýnast of hlið holl Banda-
ríkjunum, enda völt í sessi . Það þarf víst ekki
að fara neinum getgátum um áhuga Atlants-
hafsbandalagsins á löndunum við Persa flóa
Þ að þarf víst ekki að fara neinum getgátum um áhuga Atlantshafs-
bandalagsins á löndunum við Persa -
flóa — hvort það er olían, aðstaða
til hern aðar í Suðvestur-Asíu, og/eða
mann rétt inda brot olíu furst anna sem
við þykjumst ekki sjá .