Félagsbréf - 01.12.1961, Blaðsíða 56
50
FÉLAGSBRÉF
hyglisverðar byggingar í þessum stíl, eins og t.d. Iðnaðarmálaráðuneytið
gamla, en miðhluti þeirrar byggingar er allur úr gleri og er það verk Le
Corbusiers, íbúðarhús starfsmanna fjármálaráðuneytisins, sem Guinsburg
teiknaði, hin stórkostlegu og stílhreinu mannvirki Vesnín-bræðranna við
Dniepr-orkuverið o.s.frv.
Kaflinn sem vitnað er í hér á eftir er tekinn upp úr fyrrnefndri grein:
„En fyrri samkeppnin um Sovéthöllina 1931 var samt sem áður ekki fyrr
hafin en konstruktivisminn var fordæmdur sem borgaraleg byggingarlist.
En er hann það? Er hann eingöngu afsprengi kapítalismans og algjörlega
óskyldur sósíalismanum? Ef það er rétt, hvað á maður að halda um
sovézka sýningarskálann á heimssýningunni í Briissel og „panaróma“-
kvikmyndahúsið í Moskvu. — „Og hvað hefur komið í staðinn fyrir þennan
byggingarmáta? íburður og prjál. Borgir okkar eru fullar af óendanleg*
um súlnagöngum, hálfklassiskum gosbrunnum, skrautgörðum og húsum,
sem þakin eru slípuðu graníti eða Labradorsteinum.“
Sumarið 1961.
Að dómi Nekrassoffs er nútímastíll og „fúnkis“-stíll eitt og hið sama.
„Hver vogar sér að halda því fram, að venjuleg íbúðarhús eigi að vera
í viðhaínarmiklum konungshallastíl? Hvers vegna á gistihús að vera jafn-
skrautlegt og keisarahöll ?“ spyr hann.
Og það er með aðdáunarhreim í röddinni, sem Nekrassoff nefnir nafn
Le Corbusiers. „Þessi mikli „konstruktivisti“ í orði og verki, sem hefur
alla ævi dreymt um sína sólbjörtu borg. Þessi stóri draumur hans“, segir
Nekrassoff, „hefur ekki rætzt vegna þess, að hann hefur ekki mátt koma
nærri byggingarmálum í París, Algeirsborg eða öðrum borgum. Og það
er ekki fyrr en nú undir ævilok, sem hann hefur fengið tækifæri til að
teikna stjórnarbyggingarnar í Chandigarh á Indlandi. En hann hafði þó
dreymt um að gera uppdrátt að heilli borg, þar sem sólarljósið fengi að
njóta sín.“
Þegar hann ræðir svo að lokum hina nýju uppdrætti, sem borizt hafa
í samkeppnina um Sovéthöllina, þá mælir hann eindregið með teikningu
Vlassoffs, sem er fullkominn nútímamaður í sinni list'grein. „Hjá Vlassoff,
er allt svo óbrotið, skýrt, þægilegt og hlýlegt, með öðrum orðum mannlegt.“
Vlassoff er sjálfur mikill fræðimaður. Hann hefur skrifað forvitnilega
grein í tímaritið „Arkhitektura S.S.S.R.“ (N. 1. 1960), þar sem hann gerir