Morgunblaðið - Sunnudagur - 15.11.2015, Qupperneq 14
Landmannalaugar laða að
fjölda ferðamanna á hverju
einasta ári. Hátt í 120 þúsund
sóttu svæðið heim 2011.
Morgunblaðið/RAX
Í
upphafi 21. aldarinnar var ár-
legur fjöldi erlendra ferða-
manna, sem heimsótti Ísland,
rúmlega 300 þúsund. Fimmtán
árum síðar er árlegur fjöldi ferða-
manna kominn yfir eina milljón og
stefnir í tvær á næstu árum. Allur
þessi fjöldi erlendra ferðamanna í
bland við aukinn áhuga Íslendinga
á hvers konar gönguferðum um
landið kallar á aukið eftirlit með
vinsælum gönguleiðum, forvarn-
araðgerðum og mögulega stefnu-
breytingu og stjórn inn á vinsæla
ferðamannastaði. Einstefna á
ákveðnum gönguleiðum hefur þar
t.d. verið nefnd og þá gjarnan í
umræðunni um Laugaveg, innan
friðlands að Fjallabaki.
Rauði listinn
Umhverfisstofnun fylgist með og
tekur út ástand friðlýstra svæða
og hefur friðland að Fjallabaki
verið um nokkurn tíma á rauða
lista stofnunarinnar, þ.e. lista
yfir svæði sem eru í verulegri
hættu á að tapa verndargildi sínu
eða hafa tapað því að hluta til.
Árið 2011 sóttu 145 þúsund
manns Stór-Fjallabakssvæðið og
þar af heimsóttu rúmlega 120 þús-
und manns Landmannalaugar en
gera má ráð fyrir að heimsóknum
þangað hafi fjölgað milli ára.
„Við byrjuðum í sumar að vinna
endurbætur á Laugaveginum og
munum halda áfram næsta sumar
en gönguleiðin er á forgangslista
hjá okkur eða sá hluti hennar sem
er innan friðlands,“ segir Jón
Björnsson, sérfræðingur og svæð-
islandvörður hjá Umhverfis-
stofnun.
„Umræða um einstefnu á vin-
sælum gönguleiðum eins og
Laugaveginum er ekki komin á
neitt stig hjá okkur enn. Ég býst
þó við því að þegar við förum að
vinna stefnumótun fyrir svæði eins
og Fjallabak muni þessi umræða
örugglega verða tekin upp þar og
tekin verður afstaða til hennar.“
Vantar fjármagn
Jón segir Umhverfisstofnun ekki
hafa lokað gönguleiðum á öðrum
forsendum en af öryggisástæðum
og segir frekar ráðist í bráða-
birgðaframkvæmdir en að loka
vinsælum leiðum.
„Eingöngu ef hætta er á slysum
hefur stofnunin lokað svæðum. Þar
sem ágangur er mikill eins og á
svo kölluðum Laugavegshring, sem
er mjög illa farinn, ráðumst við
frekar í bráðabirgðaframkvæmdir.
Það er hins vegar áhyggjuefni að
ekkert lát er að fjölgun ferða-
manna um svæðið á sama tíma og
fjármagn til lagfæringa er lítið.“
Frá Landmannalaugum að
Brennisteinsöldu er helst þörf á
lagfæringum á Laugaveginum að
sögn Jóns en eftir það minnkar
álagið á leiðinni mikið.
Má bæta öræfakenndina
Ferðafélag Íslands rekur skála í
Landmannalaugum og á Lauga-
veginum sjálfum. Ólafur Örn Har-
aldsson, þjóðgarðsvörður á Þing-
völlum og forseti Ferðafélags
Íslands, segir umræðu um örtröð á
Laugaveginum vera orðum aukna
en útilokar ekki þá hugmynd að
koma á einstefnu á Laugaveginum.
„Tjaldsvæði og skálapláss tak-
marka þann fjölda sem gengur
Laugaveginn á hverjum tíma og
þetta eru ekki nema um 150
manns sem leggja í hann á degi
hverjum. Borið saman við aðrar
vinsælar gönguleiðir eins og Jak-
obsveginn, vinsælar leiðir í Ölp-
unum eða í Noregi er Laugaveg-
urinn frekar fáfarin leið. Vissulega
þarf alltaf að halda við stígum og
kannski loka einhverjum slóðum
tímabundið en almennt er ekki
hægt að segja að mikil örtröð sé á
Laugaveginum,“ segir Ólafur.
„Laugavegurinn hefur verið
rómaður fyrir einstakt landslag,
kyrrðina og ósnortið víðerni. Ef
við viljum bæta þessa öræfakennd
má vel skoða það að setja ein-
stefnu á leiðina og sjálfum finnst
mér það alveg koma til greina.“
Umræða um einstefnu á fjöllum
er ekki ný, þó hún sé okkur Ís-
lendingum framandi. Mikilvægast
af öllu er að sögn Ólafs að umræð-
an sé byggð á staðreyndum og
ekki verði tekin ákvörðun í óða-
goti.
FRAMTÍÐ VINSÆLLA GÖNGULEIÐA Á ÍSLANDI
Einstefna á fjöllum
KYRRÐ OG ÓSNORTIN VÍÐÁTTA HEFUR HEILLAÐ MARGA FERÐAMENN SEM SÆKJA ÍS-
LAND HEIM EN NÚ ÓTTAST MARGIR AÐ FJÖLDI FERÐAMANNA SÉ FARINN AÐ SKEMMA
BÆÐI UPPLIFUNINA OG NÁTTÚRUNA Á VINSÆLUM GÖNGULEIÐUM.
Vilhjálmur A. Kjartansson vilhjalmur@mbl.is
Tjaldsvæðið í Landmannalaugum er að öllu jöfnu fullt yfir sumartímann þegar
fjöldi innlendra og erlendra ferðamanna sækir náttúruperluna.
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Heilsa og
hreyfing
Bananar gegn stressi
Morgunblaðið/Ásdís
*Bananar hafa að geyma töluvert af B-vítamínum og þekkt er að vítamínið ró-ar taugarnar. Það er því gott ráð að fásér frekar einn banana, þegar stressiðer að fara með okkur, í stað þess aðnæla sér í súkkulaði eða annað nammi.Þá eru bananar bæði góðir og orku-
miklir. Tilvalið snakk milli mála eða
bara rétt fyrir æfinguna.