Morgunblaðið - Sunnudagur - 13.12.2015, Blaðsíða 42
42 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 13.12. 2015
Þ
að þarf að klípa sig til að muna að
loftslagsráðstefnu í París hafi ekki
lokið í byrjun vikunnar. Fréttir frá
henni eru löngu horfnar sem áber-
andi efni í fjölmiðlunum.
Prófdómararnir mæta
Vangavelturnar snúast nú einkum um það, hvar þessi
fjölmenna ráðstefna um loftslagsmál muni færast á
skala.
Hjörleifur Guttormsson, náttúrufræðingur og fyrr-
verandi ráðherra, fjallaði af yfirvegun um málið í
fréttaviðtali í Ríkisútvarpinu. En Hjörleifur var
fyrstur Íslendinga til að vekja máls á meginvand-
anum sem horft er til þegar áhyggjur af hlýnun jarð-
ar og hugsanlegum afleiðingum þess eru ræddar.
Hjörleifur benti (efnislega) á í viðtalinu að þótt (þá)
nokkrir dagar væru til loka ráðstefnunnar í París
væri ráðlegt að búa sig undir að veruleg útvötnun
kynni að verða á metnaðarfullum hugmyndum sem
margir höfðu haft um útkomuna.
Hjörleifur benti á eðli loftslagsráðstefna og á það,
að þótt sumar þeirra væru teknar út úr með þeim
hætti sem gert var t.d. í Kaupmannahöfn og París þá
væri raunverulega um samfellda árvissa fundaröð um
efnið að ræða og því skynsamlegt að skoða málið í því
samhengi.
Það virðist flestra manna mál að loftslagsráð-
stefnan í Kaupmannahöfn hafi verið misheppnuð, og
sama megi segja um þær fleiri. Það sem helst var tal-
ið ráða því, hversu vond eftirmæli ráðstefnan í Kaup-
mannahöfn hefur hlotið, var að þar settu menn sér
raunverulega þau markmið að teknar yrðu bindandi
ákvarðanir. Þegar það koðnaði allt niður í ekki neitt
urðu vonbrigðin yfirþyrmandi.
Þótt ráðstefnan í París standi enn þegar þetta er
skrifað horfir ekki vel um lokaeinkunn hennar.
En segja má að í þeim efnum hafi Parísarráð-
stefnan aldrei átt von í neinum verðlaunum. Til að
forðast að steyta á skeri eins og gerðist í Kaup-
mannahöfn var bindandi niðurstaða aldrei sett fram
sem raunverulegt markmið, þótt margir kysu að tala
fyrir því, eins og gestgjafinn, Hollande forseti Frakk-
lands. Evrópusambandið lætur raunar eins og það
komi til ráðstefnunnar með tilboð um bindandi hluti
fyrir sig og muni fara þaðan með þá bindingu í far-
teskinu, hvað sem aðrir gera.
En það er smáaletur sem fylgir loforði um að ESB
muni draga úr losun um 40% fyrir 2030. Það mun að-
eins ganga eftir nái SÞ að tryggja í framhaldi ráð-
stefnunnar bindandi samþykki frá stærstu losunar-
ríkjunum. Ekki er minnsta glæta á að slíkt samþykki
fáist.
En það er kaldhæðnislegast, að einmitt þeir, sem
vilja hefja sig í hæðir sem mestu vinir loftslagsins, og
eru það kannski, eru um leið sennilega þeir sem eiga
mesta sök á því að loftslagsráðstefnan í París fái
verstu aðaleinkunn allra. Hvernig má það vera? Er
ekki eitthvað ofsagt í slíkum dómum og það verulega?
Því miður er það ekki svo. Það er viðmiðunin sem
ræður öllu um einkunnagjöf. Í tilviki Parísarráðstefn-
unnar voru það væntingarnar sem voru langstærsta
ef ekki eina viðmiðunin. Það má vera að aðferðin við
einkunnagjöfina og helsta viðmiðunin hafi ekki verið
skynsamleg. En hún er réttlát engu að síður.
Reynsluheimur vitnar
Litlu dæmin úr heimi litla fólksins skýra svona þætti
vel. Og því skal gripið til þeirra.
Á menntaskólaárum sínum var bréfritari í D-bekk
og var sá bekkur nokkuð frægur í huga bekkjar-
bræðra, en sú frægð barst lítt út. Nákvæmur og
ágætur þýskukennari lagði strax um haustið þýskan
stíl fyrir 4. bekk D. Hálfum mánuði síðar skilaði hann
stílnum og las upp einkunnagjöf í heyranda hljóði. Og
af því að þetta var strákabekkur hefði ekki mátt
heyra saumnál detta, en kannski pípuhaus. Örlaga-
þrunginn upplestur einkunna var ekki beinlínis til
þess fallinn að auka sjálfstraust og sjálfsmat bekkjar-
ins, en hvort tveggja var, sem betur fer, úr hófi fyrir
og því enginn skaði skeður. Enginn bekkjarbræðra
hafði, þegar þarna var komið sögu, heyrt nefnt feg-
ursta orð íslenskrar tungu, orðið „áfallastreitu-
röskun“, og varla nokkur maður í þessum lærða skóla
hefði þá unnið sér það til lífs að þýða það yfir á þýsku.
En það er þó ekki útilokað að gætt hafi áfallastreitu-
röskunnar í fyrsta sinn í þessum æskuglaða hópi.
Ríflega helmingur bekkjarins hafði fengið 0,00 í
einkunn, en hinn hlutinn lá á milli þeirrar einkunnar
og 4,57. Þýskukennarinn nákvæmi bað forláts á því
að hann hefði einungis skilaði einkunnum með tveim-
ur aukastöfum að þessu sinni, en úr því kynni að
verða bætt síðar.
En svo bætti hann við, að þessi fyrsti stíll vetrar
yrði ekki notaður gegn nemendum tækju þeir sig á.
Eftir svo sem þrjár vikur yrði nýr stíll lagður fyrir og
sæjust þá merki um framfarir myndi fremur við það
miðað en þennan fyrsta stíl.
Morgunblaðið/Eggert
Parísarráðstefnunni er lokið. Það
liggur fyrir. Um það er hins vegar
deilt, hvort hún hafi byrjað.
* Rétttrúnaðarofsinn er að komaþjóðunum í mikinn vanda. Þóttflóttamannastraumurinn um landa-
mæralausa Evrópu virtist stefna í að
verða óviðráðanlegur þá mátti hvor-
ugt ræða, ónýt landamæri eða
straum fólks.
Reykjavíkurbréf 11.12.15