Morgunblaðið - 09.03.2016, Side 17
FRÉTTIR 17Erlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 9. MARS 2016
Bogi Þór Arason
bogi@mbl.is
Flóttamannafulltrúi Sameinuðu
þjóðanna, Filippo Grandi, gagnrýndi
í gær nýjar tillögur að samkomulagi
milli Evrópusambandsins og Tyrk-
lands um flutninga á flóttafólki og
sagði að þær kynnu að brjóta í bága
við alþjóðasáttmála.
Í tillögum, sem Tyrkir lögðu fram
á fundi í fyrradag, er meðal annars
gert ráð fyrir því að allir flóttamenn
sem fara frá Tyrklandi til ESB-landa
með ólöglegum hætti verði sendir
aftur til Tyrklands. Fyrir hvern sýr-
lenskan flóttamann sem Tyrkir taki
við frá ESB-löndum verði einn Sýr-
lendingur í flóttamannabúðum í
Tyrklandi fluttur til einhvers ESB-
ríkis. Gert er ráð fyrir því að þeir
flóttamenn, sem reyna ekki að fara
til Evrópu með ólöglegum hætti,
gangi fyrir og leiðtogar ESB vona að
það verði til þess að færri taki þá
áhættu að reyna að fara yfir hafið til
Evrópu.
Tímamótasamkomulag?
Donald Tusk, forseti leiðtogaráðs
ESB, var bjartsýnn á að samkomu-
lag næðist um tillögur Tyrkja. „Með
öllum þessum ákvörðunum eru send
skýr skilaboð um að óheftum, ólög-
legum innflutningi fólks er lokið,“
hefur fréttaveitan AFP eftir honum.
Angela Merkel, kanslari Þýska-
lands, var varfærnari. „Þetta er
tímamótaskref, ef samkomulag næst
um það,“ sagði hún.
Stefnt er að því að samkomulag
náist um tillögurnar á leiðtogafundi
Evrópusambandsins í Brussel á
fimmtudag og föstudag í næstu viku.
Að sögn AFP hefur Viktor Orban,
forsætisráðherra Ungverjalands,
gefið til kynna að hann ætli að leggj-
ast gegn tillögunum og koma þar
með í veg fyrir að þær nái fram að
ganga. Stjórnvöld í Ungverjalandi
og fleiri ríkjum í Mið- og Austur-
Evrópu hafa neitað að taka við
flóttafólki.
Smyglararnir
finna aðrar leiðir
Patrick Kingsley, fréttaskýrandi
The Guardian, dregur í efa að tillög-
urnar verði til þess að vandinn leys-
ist. Hann telur að sýrlenska flótta-
fólkið í Tyrklandi og þarlend
stjórnvöld hafi í raun hag af því að
sem flestir Sýrlendingar reyni að
fara til ESB-landa ef aðildarríki
sambandsins fallast á að taka við ein-
um Sýrlendingi á hvern þeirra sem
verða fluttir aftur til Tyrklands.
Slíkt samkomulag gæti jafnvel fælt
Tyrki frá því að reyna að stöðva
flóttamannastrauminn til Grikk-
lands.
Kingsley telur að ef ESB-ríkjun-
um tekst að loka flóttaleiðinni um
Balkanskaga, eins og stefnt er að, sé
líklegt að smyglarar finni aðrar leiðir
til að lauma flóttafólki og öðrum far-
andmönnum til Evrópu. Til að
mynda sé líklegt að fleiri flóttamenn
reyni að komast með bátum til Ítalíu
frá Albaníu eða Grikklandi eða um
Svartahaf til Úkraínu og fleiri landa í
austanverðri Evrópu.
Brot á flóttamannasamningi?
The Guardian hefur eftir tals-
manni mannréttindasamtakanna
Amnesty International það sé „mjög
vafasamt“ að reyna að leysa vandann
með því að senda flóttafólk til lands
sem virði ekki mannréttindi og rétt-
indi flóttafólks. Samkomulag við
Tyrki kunni að brjóta í bága við
flóttamannasamning Sameinuðu
þjóðanna, einn af mikilvægustu al-
þjóðasáttmálunum sem náðust eftir
síðari heimsstyrjöldina.
Flóttamannafulltrúi Sameinuðu
þjóðanna tók í sama streng. „Fyrstu
viðbrögð mín eru þau að ég hef mikl-
ar áhyggjur af hvers konar fyrir-
komulagi sem fæli í sér að fólk yrði
flutt úr einu landi í annað án þess að
ljóst væri hvernig tryggja ætti rétt-
indi flóttafólksins samkvæmt al-
þjóðasáttmálum,“ sagði Filippo
Grandi.
Telur tillögurnar brjóta í
bága við alþjóðasáttmála
Gagnrýnir tillögur að samkomulagi milli Tyrkja og ESB um að flytja flóttafólk
Andstaða við skilyrði
» Tyrkir settu nokkur skilyrði
fyrir því að taka við flóttafólki,
m.a. að fyrirhuguð fjárhags-
aðstoð ESB við Tyrkland yrði
aukin úr þremur milljörðum
evra í sex milljarða.
» Þeir kröfðust þess einnig að
Tyrkjum yrði heimilað að
ferðast á Schengen-svæðinu
án vegabréfsáritunar frá og
með júní og að viðræðum um
inngöngu Tyrklands í ESB yrði
flýtt. Mikil andstaða er við
þessi skilyrði meðal ESB-
þjóða, m.a. Kýpverja sem hafa
lagst gegn viðræðunum.
200 km
Aðgerðir ESB-ríkja:
—Nokkur lönd setja nú
þak á fjölda þeirra sem
hleypt er yfir landamærin
— Flöskuháls hefur því
myndast í Grikklandi
Aðstoð sem ESB lofar:
— 700 millj. € á þremur
árum til Grikklands
— 3 milljarðar €
til Tyrklands
Heimild: OIM
ÍTALÍA
TYRKLAND
EGYPTALAND
SÝRLAND
ÍRAK
LÍBÍA
ÞÝSKALAND
Miðjarðarhaf
Flóttamannavandinn í Evrópu
farandmenn eru taldir
hafa drukknað í
Miðjarðarhafi í fyrra
129.455 fóru til
Evrópu umMiðjarðarhaf
í janúar og febrúar
Helstu leiðir
farand-
manna
1.250.000
flótta- og farandmenn
fóru til Evrópu
í fyrra
sýrlenskir flótta-
menn frá árinu 2011
MALTA
9.086
120.369
2.700.000
GRIKKL.
97
321
418
Leiðtogar ESB segja að leið
flóttamanna um Balkan-
skaga verði lokað
AFP
Neyð Piltur í flóttamannabúðum við landamæri Grikklands að Makedóníu.
Bandaríski auð-
kýfingurinn
Michael Bloom-
berg hefur til-
kynnt að hann
hafi ákveðið að
gefa ekki kost á
sér sem óháður
frambjóðandi í
forsetakosning-
unum í Banda-
ríkjunum í nóvember. Bloomberg
kvaðst hafa íhugað framboð en kom-
ist að þeirri niðurstöðu að það gæti
orðið til þess að forsetaefni repúblik-
ana færi með sigur af hólmi. „Miklar
líkur eru á því að framboð mitt leiddi
til sigurs Donalds Trumps eða Teds
Cruz. Ég get ekki tekið þá áhættu
með góðri samvisku.“
Bloomberg hefur gagnrýnt
Trump, sagt hann vera lýðskrumara
sem geri sér mat úr fordómum og
ótta fólks. Hann hefur einnig gagn-
rýnt íhaldssöm viðhorf Cruz í sam-
félagsmálum og sagt að hann sé
„ekki minni öfgamaður en Trump“.
Bloomberg
býður sig
ekki fram
Michael Bloomberg
Nýleg rannsókn í
Bandaríkjunum
bendir til þess að
súkkulaði bæti
minni og vits-
munastarfsemi
þeirra sem neyta
þess að minnsta
kosti einu sinni í
viku. Rannsóknin
náði til nær þús-
und manna, að
sögn The Telegraph. Blaðið segir
að áður hafi vísindamenn komist að
því að súkkulaði sé gott fyrir hjart-
að og minnki líkurnar á heilablóð-
falli. Skýrt er frá rannsókninni í
tímaritinu Appetite.
Súkkulaði gott fyrir
minnið og heilann
Gómsætar
minnistöflur.
BANDARÍKIN
Meðalaldur við greiningu er um 70 ár og meinið
er sjaldgæft hjá körlum undir fimmtugu.
Upplýsingar um einkenni eru á mottumars.is eða
hjá Ráðgjafarþjónustu Krabbameinsfélagsins
í síma 800 4040.
ERT ÞÚ AÐ FARAST
ÚR KARLMENNSKU?
Taktu virkan þátt í baráttunni og
vertu velunnari. Hringdu í síma:
eða skráðu þig á mottumars.is
571 5111
LÆRÐU AÐ ÞEKKJA EINKENNIN. ÞAÐ ER EKKERT MÁL.
#mottumars #karlmennska
Fasteignasalinn Vermund Thor-
kildsen hefur fengið hrós í Noregi
eftir að hann fann jafnvirði fimm
milljóna íslenskra króna á bak við
arin í húsi sem hann keypti nýlega í
Ósló, og gaf góðgerðarsamtökum
alla peningana. Margir hafa haft
samband við Thorkildsen til að
hrósa honum fyrir veglyndi. „Marg-
ir segja að þeir hefðu gert það sama
og það er gott að heyra. Það fær
mann til að trúa á mannkynið,“ seg-
ir hann.
NOREGUR
Gaf fúlgu sem hann
fann á bak við arin