Morgunblaðið - 09.06.2016, Blaðsíða 26

26 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 9. JÚNÍ 2016
VIÐTAL
Sigurður Ægisson
sae@sae.is
Hótel Siglunes er annað tveggja
hótela á Siglufirði. Eigandi þess er
Hálfdán Sveinsson. Nýlega hóf þar
störf kokkur sem Hálfdán sótti til
Marokkó, eftir að hafa kolfallið fyr-
ir matseldinni hjá honum á einum
besta veitingastað landsins þar sem
hann þá vann.
„Já, þetta var þannig, að í mars í
fyrra fór ég ásamt eiginkonu minni
til Essaoura, sem er 70 þúsund
manna fallegur, gamall bær á vest-
urströnd Marokkó og er tiltölulega
ósnortinn af túrismanum,“ segir
Hálfdán, þegar hann er beðinn um
að segja frá þessu ævintýri.
„Þegar ég er að ferðast, og ég hef
farið víða, leita ég eftir áhugaverðri
menningu, smá yl, góðum mat og
afþreyingu. Það sem ég notast við
er TripAdvisor.com og aðrir svip-
aðir trúverðugir vefir á Netinu. Það
sem gerði það að verkum að Mar-
okkó varð fyrir valinu í þetta sinn
var fyrst og síðast matarkúltúrinn.
Í ljós kom að þetta er yndislegt land
og rosalega gott fólk. Og ég komst
að því að sá veitingastaður sem var
með hæstu einkunnina hét La
Fromagerie og var dálítið fyrir utan
bæinn. Þetta er í raun sveitabær
með geitaostaframleiðslu og veit-
ingastaðurinn er byggður upp í
kringum það, mikið af ostunum not-
að í matargerðina.
Við fórum þarna á mánudags-
kvöldi og það var mjög rólegt, við
vorum einu gestirnir. Og þar hittum
við fyrir eigandann, Abderrazack,
hann var rúmlega sextugur og hafði
í 25 ár búið og starfað í Kanada,
vann þar sem stjórnmálasögupró-
fessor við háskóla, mjög skemmti-
legur karl. Og hann sat hjá okkur
eiginlega allt kvöldið og við rædd-
um allt mögulegt, trúmál og fleira.
Við hjónin ákváðum strax þegar við
komum á staðinn að leyfa kokknum
að ráða hvað hann gæfi okkur að
borða, við ætluðum bara að sitja og
njóta, hann fengi að velja besta hrá-
efnið.“
Átti þrjár konur
Það kom fljótt í ljós að eigandinn
átti þrjár konur. Í Marokkó er leyfi-
legt að eiga alls fjórar að hámarki.
„Þetta vakti forvitni mína, því ég
hafði aldrei hitt neinn sem átti fleiri
en eina og fannst það sjálfum alveg
nóg, og við ræddum þetta fram og
aftur, hann lýsti því hvernig þetta
virkaði, að tvær kvennanna byggju í
Belgíu og ein í Kanada og að aldrei
væri nema ein í einu hjá honum, því
það væri ómögulegt að hafa þær all-
ar innan veggja heimilisins á sama
tíma, það væri bara ávísun á rifrildi
og leiðindi,“ segir Hálfdán.
„Svo leið kvöldið og það var bor-
inn í okkur þarna hver dásamlegur
rétturinn á fætur öðrum, þetta var
bara virkileg upplifun. Og svo í
restina, þegar við erum að klára eft-
irréttinn, segi ég við Abderrazack
að ég ætli að gera honum tilboð. Ég
eigi svolítið sem hann vanti og hann
sé með nokkuð sem mig vanti, og ég
ætli að bjóða honum skipti. Hann
fái konuna mína og sé þar með kom-
inn með þá fjórðu og ég fái lista-
kokkinn hans, Jaouad Hbib, til að
hafa með mér heim til Íslands til að
stjórna eldhúsinu á Hótel Siglunesi.
Abderrazack ljómaði allur og var al-
veg meira en til í þetta og samning-
urinn var svo handsalaður, einn,
tveir og þrír. Stuttu seinna kom
kokkurinn og ég ámálga þetta við
hann og hann varð enn glaðari en
eigandinn og algjörlega til í þetta.
Hann er afar geðþekkur, rólegur og
yfirvegaður, mjög skipulagður,
passasamur, hefur góða nærveru,
er fæddur 1962 og var ekki með
fjölskyldu, var fráskilinn, og vissi
greinilega heilmikið um Ísland, sem
er nú ekkert sjálfgefið í þessum
heimshluta eða annars staðar víða
erlendis, þótt við séum stórasta
land í heimi og allt það. Fólk ruglar
Íslandi oftar en ekki saman við Ír-
land og þar fram eftir götunum.
Ég vildi svo ekkert taka þetta
lengra, enda var þetta auðvitað sett
fram í gríni í upphafi.“
Vendipunkturinn
En þrem dögum seinna, að
morgni til, gerði Hálfdán sér aftur
ferð á veitingastaðinn og hitti eig-
andann, og sagði honum að eftir á
að hyggja hefði hann fullan hug á að
bjóða kokknum vinnu hjá sér, en
vildi það ekki nema með hans, eig-
andans, samþykki, hann vildi ekki
stela besta kokknum hans, si sona,
það yrði að vera í sátt og samlyndi.
Og Hálfdán bætti því við að Abder-
razack yrði að vera hreinskilinn, ef
hann segði nei, þá yrði ekki gert
neitt meira í þessu. En eigandinn
svaraði því til að hann myndi ekki
standa í vegi fyrir kokknum, sem
hefði bersýnilega mikinn áhuga á
þessu, og gaf Hálfdáni leyfi til þess
að bjóða honum starf.
„Og til að gera nú langa sögu
stutta þá hafði ég samband við
kokkinn og sagðist tilbúinn að gera
þetta, og hann varð jafn glaður og
fyrr,“ segir Hálfdán. „Og ég fer
strax að undirbúa þetta, um leið og
ég kem heim til Íslands. Ég sæki
um dvalar- og atvinnuleyfi fyrir
hann, ég vissi að Útlendingastofnun
gæfi sér 90 daga til að fara yfir um-
sóknina, ég vanda mig sérstaklega
því það var búið að segja mér að ég
yrði að passa mig á að hafa öll um-
beðin gögn tilbúin, alveg hundrað
prósent eins og starfsmenn þar
vildu, því annars yrði ég í eilífum
bréfaskriftum suður og þetta myndi
taka óratíma.
Ég sendi þetta inn og það leið og
beið og ég var í stöðugu sambandi
að spyrja um framvindu málsins,
skýrði þetta út, að þetta væri kokk-
ur, það væri skortur á þeim, ekki
bara hér á landi heldur víða annars
staðar í Evrópu, ég sendi ummæli
af TripAdvisor, meðmæli, prófin
hans og allt hvað eina, til að taka af
allan vafa um að þarna væri um að
ræða úrvalsmann, eldkláran
náunga. Ástæðan fyrir því að hann
vissi svona mikið um Ísland var sú
að hann hafði verið í háskólanámi
og numið þar m.a. landafræði og
heimspeki, en náði ekki að klára
það af fjárhagslegum ástæðum og
persónulegum.“
Biðin endalausa eftir svari
„Ég var farinn að verða stress-
aður þegar hér var komið, því ég
hafði gert ráð fyrir að fá leyfi fyrir
hann í síðasta lagi um miðjan júní í
fyrra, þannig að hann myndi ná
svona 2-3 mánuðum af sumrinu. En
það dróst og dróst. Og þegar engin
svör höfðu borist fyrir þann tíma
sem ég nefndi, þá gafst ég upp. Ég
var búinn að eyða mikilli vinnu í
þetta og töluverðu fé og fannst nóg
komið og var svekktur. Ég hafði
samband við Jaouad Hbib í Mar-
okkó og sagði að því miður næðum
við þessu ekki. Og við blésum þetta
af. Ég heyrði ekkert meira frá Út-
lendingastofnun,“ segir Hálfdán.
Síðan gerist það rétt fyrir síðustu
páska, ári eftir að ferlið hafði byrj-
að, að hann er beðinn um frekari
gögn.
„Ég hélt satt best að segja að bú-
ið væri að fleygja umsókninni. Ég
hugsaði með mér að ég skyldi ekki
láta þá þarna hjá Útlendingastofn-
un eiga eitthvað hjá mér og gerði
þetta, þó ekki væri nema til að
stríða þeim. Ég hafði áður sagt
þeim, að ég væri að reyna að gera
þetta löglega, svo að hann fengi
kennitölu og borgaði sína skatta og
skyldur, það hefði aldrei neitt ann-
að komið til greina, en þarna hefði
fæti verið brugðið fyrir mig, á sama
tíma og við sæjum fólk tekið inn í
landið ólöglega og því varla og ekki
greidd laun, og stundum jaðraði
þetta við mansal. Mér fyndist stofn-
unin vera að senda mér þau skila-
boð að ég ætti að taka sénsinn,
framhjá kerfinu, eins og menn
greinilega sleppa með, þótt upp
komist um einn og einn.“
Hafði ekki lengur húmor
fyrir skrifræðinu
„Eftir að ég hef svarað þessu
bréfi gerist ekki neitt í langan
tíma,“ segir Hálfdán. „En svo í
byrjun maí fæ ég upphringingu frá
Vinnumálastofnun, sem þá hafði
fengið umsóknina til umfjöllunar.
Og þar er aftur verið að biðja mig
um fleiri gögn. Þá fauk verulega í
mig og ég sagði viðkomandi, að ég
hefði ekki lengur húmor fyrir
þessu, ég væri búinn að standa í
þessu í fimmtán mánuði og öll gögn
væru til í Útlendingastofnun, a.m.k.
í einu ef ekki fleiri eintökum, því ég
væri búinn að senda flest allt tvis-
var. Mér var svarað að það stæði á
einhverjum miða að ástæðan fyrir
því að þetta hefði dregist svona
væru mannabreytingar, en ég benti
viðkomandi á að það væri engin af-
sökun. Ef einhver ætti pantað her-
bergi hjá mér og væri mættur á
staðinn og ég segði honum að koma
á næsta ári, ég gæti ekki boðið hon-
um herbergi núna, hann yrði að
keyra til Reykjavíkur aftur, því það
hefðu nefnilega orðið mannabreyt-
ingar hjá mér, þá gengi slíkt aldrei
upp. Og ég sagði svo: Nú skaltu
bara kíkja á þetta fyrir mig og ef þú
heldur að það sé einhver möguleiki
að ég fái þetta í gegn fyrir sumarið,
ég ætla ekki að fara að ná í fleiri
gögn, þá væri það afbragð, en ég
hef ekkert að gera með þetta leyfi í
haust. Og ég bætti því við, að svo
myndum við bara kannski lesa um
þetta mál í fjölmiðlum, því ein vin-
kona mín, sem er blaðamaður, hafði
nefnt við mig, að þetta væri eitt-
hvað sem væri vert að fjalla um.
Tveimur dögum seinna var hringt
í mig og mér tjáð, að árs dvalar- og
atvinnuleyfi væri í höfn. Ég þurfti
að láta segja mér það þrisvar og ég
lýg því ekki.“
Ákvað að taka slaginn
„Ég hafði ekki látið Jaouad Hbib
vita að málið væri enn í gangi,“ seg-
ir Hálfdán, „því ég vildi ekki vekja
hjá honum einhverjar nýjar fals-
vonir. Og sjálfur stóð ég þá á tíma-
mótum, var búinn að auglýsa hót-
elið til sölu, og var á leiðinni úr
bænum, ef ég hefði selt, svo að ég
þurfti að fara í gegnum þetta allt í
huganum, frá a til ö, og að endingu
ákvað ég að taka slaginn og það
hjálpaði til við þá ákvörðun að ég
var orðinn svo mikill Siglfirðingur
að innst inni langaði mig ekkert að
fara.“
Kokkurinn var mættur til Siglu-
fjarðar 29. maí, generalprufa var
haldin 2. júní, þar sem nokkrum
bæjarbúa var boðið að smakka mar-
okkóskar kræsingar, þar á meðal
þrettán forrétti, þar sem hráefnið
var að langmestu leyti úr jurtarík-
inu, og var búinn að opna veitinga-
staðinn í hótelinu föstudaginn 3.
júní. Frá fyrsta starfsdegi hefur
verið fullt út úr dyrum og gestir
rómað og mært allir sem einn þessa
himnasendingu frá vesturströnd
Afríku.
„Það sem upphaflega lá að baki
þessari hugmynd var að breikka
matarflóruna hér á Siglufirði, það
er lykilatriði fyrir okkur sem erum
að selja gistingu hérna, að það séu
a.m.k. þrír góðir veitingastaðir,
þannig að ég gæti komið hingað, ef
ég byggi ekki hér, gist í þrjár nætur
og farið á þrjá mismunandi veit-
ingastaði til að prófa eitthvað nýtt í
hvert sinn. Það er nákvæmlega
þannig sem ég hugsa þegar ég er að
ferðast,“ segir Hálfdán, alsæll með
nýjasta starfsmann hótelsins.
Svo er bara eftir spurningin
hvort og þá hvenær Abderrazack
hyggist leggja í reisu norður í
Dumbshaf til að sækja fjórðu kon-
una.
Hótelhaldarinn sótti kokk-
inn alla leið til Marokkó
 Hálfdán Sveinsson rekur Hótel Siglunes á Siglufirði  Langaði að breikka matarflóruna í bænum
 Þurfti að slást við kerfið í fimmtán mánuði en gafst ekki upp  Kokkurinn hefur slegið í gegn
Morgunblaðið/Sigurður Ægisson
Félagar Jaouad Hbib, marokkóski kokkurinn, og Hálfdán Sveinsson við anddyri Hótels Sigluness.