Morgunblaðið - Sunnudagur - 30.10.2016, Blaðsíða 54

LESBÓK Glæpasagnahöfundurinn Ragnar Jónasson verður gestur BókasafnsSeltjarnarness á þriðjudaginn kl. 19.30 en þar fjallar hann um bók sína
Dimmu auk þess að kynna nýja bók sem er óbeint framhald af henni.
Ragnar spjallar um bækur sínar
54 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 30.10. 2016
S
íðasta sunnudag frum-
sýndi Erlingur myndina
Child Eater, fyrstu
kvikmyndina sína í fullri
lengd, á hryllings-
myndahátíðinni í Brooklyn í New
York borg. Uppselt var á fyrstu
sýninguna á klukkutíma, og einnig
þá síðari sem þurfti að bæta við.
Stemningin var frábær og Erlingur
hæstánægður. Föstudaginn 28.
október frumsýndi hann myndina
svo í Bíó Paradís og bíður spenntur
eftir viðbrögðum Íslendinga.
Child Eater er byggð á sam-
nefndri stuttmynd sem var útskrift-
arverkefni Erlings frá kvikmynda-
leikstjórnardeild
Columbia-háskólans í New York, og
vakti sú mynd athygli á mörgum
kvikmyndahátíðum, bæði hérlendis
og erlendis.
Pólitísk og kynjafræðileg
„Allt frá því að ég var krakki hef ég
verið hryllingsmyndagaur,“ segir
Erlingur, sem ákvað snemma að
verða kvikmyndagerðarmaður.
Hann fór beint úr menntaskóla í
bókmenntafræði við HÍ, með
áherslu á kvikmyndafræði, sem þá
var nýbyrjað að kenna. „Ég tók eins
marga kúrsa og ég gat í kvikmynd-
fræðinni og endaði á því að skrifa
BA-ritgerðina mína um kyn-
gervisusla í slægingarmyndum ní-
unda og tíunda áratugarins,“ segir
Erlingur og hlær.
„Í bókmenntafræðinni fór ég
nefnilega að lesa mér til um hroll-
vekjur, sem hafa svo oft verið svarti
sauðurinn í kvikmyndasögunni. Það
er svo margt að gerast bæði með-
vitað og ómeðvitað í hryllings-
myndum, bæði pólitískt og kynja-
fræðilega séð. Ég varð auðvitað
mjög glaður að heyra að allar
myndirnar sem ég hafði verið að
horfa á og fannst bara skemmti-
legar, væru miklu meira en blóð,
skrímsli og eltingarleikur með
hnífa. Þessi lestur kveikti nýjan
áhuga hjá mér á hrollvekjunni.“
Fann hvar ástríðan lá
Varst alltaf ákveðinn í að verða
hrollvekjuleikstjóri?
„Alls ekki. Umsóknarmyndin mín
í skólann var sko ástarsaga! Fyrstu
önnina vildi ég bara gera eitthvað
sem mér fannst skemmtilegt og
prófaði að gera hryllingsmynd. En
um leið og ég byrjaði að skrifa
þessa hrollvekju, fann ég að þar lá
ástríðan. Í stað þess að bæla hana
niður vildi ég sleppa henni lausri.
Eftir það hefur mér fundist hroll-
vekjurnar langskemmtilegastar og
haldið þeim áfram.“
Hvað fannst kennurunum um að
þú værir að fara inn á þessa línu?
„Þeir voru mjög hressir með það.
Almennt ýta þeir undir að maður sé
maður sjálfur, og þeir voru mjög
hvetjandi. Ég var reyndar aðstoð-
arkennari hjá konu sem kenndi
kvikmyndasögu seinni hluta 20 ald-
ar. Hún skildi ekkert í mér að fást
við hryllingsmyndir og tók það
mjög nærri sér. Ég benti henni á að
það hafa verið gerðar margar góðar
og „virtar“ hryllingsmyndir eins og
Rosemarý’s Baby og The Exorcist,
en þá sagðist hún ekki líta á þær
myndir sem hryllingsmyndir.“
Hryllingsmyndahátíð á
Íslandi
Þannig að B-hryllingsmyndir eru
hryllingsmyndir, en góðar hryll-
ingsmyndir eru alvöru kvikmyndir?
„Nákvæmlega! En ef maður lítur
á kvikmyndsöguna, þá hafa margar
hryllingsmyndir innleitt tæknilegar
sögulegar nýjungar. Auðvitað
Nosferatu eftir Murnau sem er
klassík, Night of the Living Dead
setti í gang óháða kvikmyndagerð á
allt öðrum skala en þekktist, The
Exorcist var ein af fyrstu „block-
buster-unum“ og Halloween var
fyrsta myndin sem notaði „steady-
cam“ á vissan hátt sem hefur oft
verið hermt eftir síðan. En fólk vill
ekki sjá hrollvekjuna á þann hátt.
Á sama tíma er líka skemmtilegt
að vera á jaðrinum, því það gefur
manni frelsi til að gera skrítna hluti
sem er fínt. Hryllingsmyndir hafa
stóran og mjög dyggan hóp aðdá-
enda sem fylgist með öllu og sér all-
ar myndir, og þessi hópur fílar
furðulegheit. Þetta er mjög sér-
stakur menningarkimi.“
Er þessi hópur til á Íslandi?
„Ef hann er til þá ekki búið að ná
honum saman. Það gæti þó gerst
því það verður haldin hryllings-
myndahátíð í fyrsta skipti á Íslandi
í nóvember. Hún heitir Frostbiter
og verður á Akranesi. Stofnandi
hennar heitir Lovísa Lára Halldórs-
dóttir og hún vill sýna Child Eater
á hátíðinni og mér finnst frábært að
vera hluti af fyrstu hryllings-
myndahátíðinni á Íslandi.“
Ógnvænlegt kynlíf
Eru hryllingsmyndir ekki hálfgert
unglingakvikmyndaform?
„Úlfhildur Dagsdóttir hefur skrif-
að mikið um það og ég las mikið eft-
ir hana í kvikmyndafræðinni því
hún er einn af fáum Íslendingum
sem skrifa á virðingarfullan hátt um
hryllingsmyndir. Þegar ég var ung-
lingur og hryllingsmyndin Scream
kom út skrifaði hún gagnrýni um
hana og ég klippti hana út og
geymdi,“ segir Erlingur og brosir
við tilhugsunina.
„Í ritgerðinni minni skrifaði ég
einmitt um að hryllingsmyndir
höfða frekar til yngra fólks en
eldra. Í mörgum þessara mynda er
mikið verið að leika sér með sam-
skipti kynjanna og grótesk sam-
skipti. Kynlíf er sýnt og alls konar
kynferðislegar aðstæður í furðu-
legum búningi og það snertir ung-
Morgunblaðið/Eggert
Hrollvekjan er tvíeggja sverð
Erlingur Óttar Thoroddsen er fyrsti íslenski kvikmyndaleikstjórinn til að sérhæfa sig í hryllingsmyndum.
Hann segir hrollvekjuna oft svarta sauðinn í kvikmyndaheiminum, en að hún leyni á sér og hafi náð að lokka
hann til sín, bæði sem ungan kvikmyndaáhugamann og síðar sem kvikmyndaleikstjóra.
Hildur Loftsdóttir hildurl@mbl.is
Hryllingsmyndin Child
Eater eftir Erling Óttar
Thoroddsen var frumsýnd í
Bíó Paradís á föstudag.