Dagblaðið Vísir - DV - 29.10.2015, Blaðsíða 20

Helgarblað 29. október–2. nóvember 201520 Fréttir
RekstRaRsvaRthol fóðRað með RíkisfRamlögum
n Fjórir stærstu stjórnmálaflokkarnir hafa fengið 1,5 milljarða frá ríkinu frá 2010 n Skulda 800 milljónir n Fá styrki þrátt fyrir taprekstur og fjárhagsvanda
F
ramlög ríkisins til fjögurra
stærstu stjórnmálaflokka
landsins síðastliðin fimm ára
nema rúmum 1,5 milljörðum
króna. Skuldir þessara fjögurra
flokka námu í árslok 2014 rúmum 803
milljónum króna og eiginfjárstaða
sumra þeirra er bágborin.
Flokkar sem ná mönnum inn
á þing eða tilteknu lágmarksfylgi
fá sína peninga frá ríkinu og eru
þau framlög ekki háð neinum
skilyrðum um afkomu þeirra eða
rekstur. Ef litið er til núverandi
ríkisstjórnarflokka síðast liðin fimm
ár þá hefur Sjálfstæðisflokkurinn
verið rekinn með tapi á hverju ári
og skuldir hans hækkað verulega.
Framsóknarflokkurinn hefur verið
rekinn með neikvætt eigið fé um árabil
og skuldir hans hafa hækkað um
tæp 20 prósent. Ríkisendurskoðun
birti í síðustu viku útdrætti úr
ársreikningum stjórnmálaflokkanna
fyrir árið 2014, sem þeim ber að skila,
og skoðaði DV fjármál þeirra flokka
sem átt hafa fulltrúa á þingi á árunum
2010 til 2014.
Sjálfstæðisflokkurinn sér á báti
Sem fyrr segir hefur Sjálfstæðis-
flokkurinn verið rekinn með tapi
á hverju ári síðastliðin fimm ár og
nemur uppsafnað tap flokksins á
tímabilinu 2010–2014 tæpum 290
milljónum. Skuldir flokksins hafa á
sama tíma hækkað um 47 prósent
og námu í árslok 2014 tæpum
409 milljónum króna. Á meðan
flokkurinn safnar skuldum hefur
hann engu að síður fengið 448
milljónir í framlög frá ríkis sjóði og
tæpar 111 milljónir hjá fyrirtækjum.
Stærð flokksins endurspeglast í
fjármálum hans og er hann svolítið
sér á báti samanborið við aðra minni
flokka. Þó að eiginfjárstaða flokksins
sé sterk, nam í lok síðasta árs 357
milljónum króna, þá hefur verulega
gengið á eigið fé flokksins undanfarin
fimm ár.
Örlítill hagnaður hjá Framsókn
Framsóknarflokkurinn hefur á
heildina litið verið rekinn með ríflega
500 þúsund króna hagnaði en skuldir
hans hafa þó hækkað um 19,6 prósent
á tímabilinu. Flokkurinn hefur fengið
minnst frá ríkinu af fjórflokknum en
þó 307 milljónir. Athygli vekur að
Framsóknarflokkurinn hefur verið
rekinn með umtalsvert neikvætt
eigið fé allt tímabilið á meðan skuldir
flokksins stóðu í árslok 2014 í 257
milljónum króna.
Samfylkingin hefur fengið mest
Samfylkingin hefur verið rekin með
alls 2,4 milljóna tapi á tímabilinu og
munar þar mestu um 55 milljóna
króna taprekstri árið 2013. Skuldir
flokksins, sem námu 121 milljón
króna í árslok 2014, hafa þó hækkað
um 10 prósent síðastliðin fimm ár.
Flokkurinn hefur þar að auki fengið
hæstu ríkisframlög allra flokkanna á
tímabilinu eða 475 milljónir rúmar.
Mestur hagnaður hjá VG
Vinstri grænum hefur tekist að skila
ríflega 43 milljóna króna hagnaði á
síðustu fimm árum auk þess sem tekist
hefur að greiða verulega niður skuldir
flokksins eða um rúmar 87 milljónir
króna. Vinstri græn hafa þó glímt
við að eigið fé flokksins er neikvætt,
meirihluta þeirra ára sem skoðuð eru.
Fá peninga hvað sem öllu líður
Einhverjir gætu kannski haldið, í ljósi
þess að ríkissjóður veitir hundruðum
milljóna á ári til stjórnmálaflokka,
að slík framlög væri kannski háð
einhverjum skilyrðum um rekstur og
fjárhagsstöðu þeirra, en svo er ekki.
Lárus Ögmundsson, yfirlögfræðingur
hjá Ríkisendurskoðun, bendir á að um
sé að ræða frjáls félagasamtök sem lúti
bara innri reglum og samþykktum.
Ríkið ber ekki ábyrgð á starfsemi
þeirra eða skuldbindingum. Ríkið er
hins vegar skuldbundið, samkvæmt
lögum um fjármál stjórnmálasamtaka
og frambjóðenda og um
upplýsingaskyldu þeirra frá árinu
2006, að ákveða þeim árlega framlög.
Með lögunum varð sú breyting að
takmarka styrkveitingar til flokka frá
lögaðilum og einstaklingum en taka
þá inn í fjárlög hvers árs í staðinn. „En
þar er engin skilyrði að finna svo ég
viti um hvernig þeir eigi að ráðstafa
framlögunum, nema bara til starfsemi
sinnar. Eftirlitið lýtur fyrst og fremst að
því hverjir styrkja þá, ekki hvað þeir
gera við peningana,“ segir Lárus.
Þurfa bara að skila ársreikningi
Eina kvöðin sem í raun hvílir á
stjórnmálasamtökum er að skila árlega
til Ríkisendurskoðunar ársreikningi
flokkanna. En uppfylli þeir skilyrði
um að hafa fengið að minnsta kosti
einn mann kjörinn á Alþingi eða
2,5 prósent atkvæða í næstliðnum
alþingiskosningum fá þeir úthlutað
árlega fé úr ríkissjóði samkvæmt
ákvörðun á fjárlögum hverju sinni.
Þeirri fjárhæð er úthlutað í hlutfalli
við atkvæðamagn. Þessar upphæðir
renna því til flokkanna árlega, jafnvel
þó að í einhverjum tilfellum mætti
líta svo á að verið væri að kasta þeim í
hálfgert rekstrarsvarthol. n
Ríkisframlög flokkanna 2010–2014:
1.573.697.816 kr.
Skuldir flokkanna fjögurra alls í árslok 2014:
803.606.798 kr.
Hæstu framlög frá ríki 2010–2014:
Samfylkingin: 475.798.178 kr.
Hæstu framlög frá lögaðilum 2010–2014:
Sjálfstæðisflokkurinn: 110.805.281 kr.
Sigurður Mikael Jónsson
mikael@dv.is
Framlög frá ríki og lögaðilum
Framlög Ríki Lögaðilar
2014 46.654.891 8.443.590
2013 99.924.882 5.493.500
2012 104.067.146 2.225.000
2011 107.276.149 2.350.500
2010 117.875.110 6.014.000
Alls 475.798.178 24.526.590
Hagnaður/Tap
Ár Hagnaður/Tap
2014 2.634.833
2013 -55.273.040
2012 41.235.251
2011 15.786.001
2010 -6.848.475
Samtals tap 2.465.430 kr.
Skuldir
Ár Skuldir
2014 121.374.622
2013 128.323.923
2012 90.989.242
2011 105.636.898
2010 110.076.844
Hækkun skulda 2010–2015 11.297.778 kr.
Prósentuhækkun 10%
Eigið fé
Ár Eigið fé
2014 44.720.595
2013 26.588.644
2012 81.861.684
2011 38.822.035
2010 23.036.034
Samfylkingin