Skagfirðingabók - 01.01.2012, Page 34

SKAGFIRÐINGABÓK
Auk þess að sjá um hitaveitu, vatns-
veitu og frárennslisveitu, var Jón
fenginn til að sinna ýmsum öðrum
verkefnum. Eitt sumarið hljóp Jón í
skarðið fyrir Jón Björnsson verkstjóra,
sem venjulega var verkstjóri við höfn-
ina á Sauðárkróki, en var þá bundinn
við störf annars staðar fyrir Vita-
málaskrifstofuna. Verið var að lengja
garðinn sem hindrar að sandur berist
inn í sjálfa höfnina, og var grjót úr
Fagra nesskriðum notað til þess.
Heima menn kalla garðinn alltaf sand-
fangara. Myndarleg eyri11 er nú þar
sem áður var sjávarbotn. Sumarið
1962 var Skagfirðingabraut á Sauð ár-
króki malbikuð. Leifur Hannesson,
verkfræðingur, var ráðgjafi Sauðár-
króks við gatnagerðina, en Jón hafði
með hendi verkstjórn. Mannaði hann
verkið að mestu með námsmönnum.
Það var Rögnvaldur, borstjóri á
Hagla bornum, sem bar það í tal við
Jón, að upplagt væri að smíða högg-
bor. Jóni fannst ástæða til að hugleiða
málið með því að honum var kunnugt,
að borunin var orðin dýr, og yrði
bæjar félaginu þungur fjárhagsbaggi
að fá alltaf verktaka að sunnan, ef bora
þyrft i fleiri holur. Varð það úr að Jón
ákvað að takast á við þetta verkefni, og
hófst hann handa við það í hjáverkum
með starfi sínu. Úr fundargerð hita-
veitunefndar 10. ágúst 1953: „Hita-
veitustjóri taldi að hægt væri að smíða
hér höggbor til að nota við jarðboran-
ir. Hitaveitunefnd felur hitaveitu-
stjóra að athuga málið nánar og gera
nákvæmar áætlanir um það.“ Og á
fundi hitaveitunefndar 12. október
1956 gaf hitaveitustjóri skýrslu um
vatnsmagn og væntanlega aukningu á
notkun. „Enn fremur gat hann um að
hann væri langt kominn með smíði
höggborsins og teldi líklegt að borun
gæti hafist í byrjun desember.“ Tafir
urðu á vinnu Jóns við borsmíðina, enda
rekstur hitaveitunnar annasamur.
Seinnipart sumars 1957 lánaði Árni
Guðmundsson verkstæðisformaður
fyrir bíla- og vélaverkstæðinu ÁKA,
Gunnar Helgason tengdason Jóns, til
hitaveitunnar, en Gunnar var þar við
nám í bifvélavirkjun. Árni var á þess-
um tíma farinn að vinna að bæjar-
málum. Jón lauk á þremur árum við
að smíða alla helstu hluti höggborsins
á sínu litla verkstæði, fyrst í hjáverk-
um, en undir það síðasta í fullu starfi.
Það er nú einu sinni svo, að höggborar
eru gömul tækni og hafa verið nánast
eins í meira en 100 ár. Engar teikning-
ar hafði Jón til að vinna eftir, en hann
átti í fórum sínum nokkuð greinilega
mynd af höggbor sem festur var á
vörubíl. Hann varð því að styðjast við
hugvit sitt eingöngu og reynslu frá
því að hann fylgdist með Sigurmundi
og Guðna, þegar þeir boruðu með
Höggbor 1. Jón þekkti einnig vel til
hjá jarðborunardeildinni og átti greið-
an aðgang að upplýsingum þaðan.
Jón mun hafa fengið stamma og
meitla frá Jarðborunum ríkisins, að
tilhlutan Gunnars Böðvarssonar eða
Rögnvaldar Finnbogasonar.12 Mastrið
34
11 Nokkrar sjóholur voru boraðar á eyrinni á árunum 2004 til 2007. Sjórinn er notaður í
rækjuvinnslu og fiskeldi.
12 Rafveita Hafnarfjarðar átti sænskan höggbor af gerðinni Craelius F. Hann var notaður í Krýsu-
vík frá 1946 til 1951 eða 1952. Jón hafði nokkur samskipti við Rafveitu Hafnarfjarðar í sam-
bandi við slökkviliðið, og er hugsanlegt að hann hafi fengið eitthvert slátur úr þeim bor, svo
sem stamma eða meitla. (Þ.J.)