Skagfirðingabók - 01.01.2012, Side 37

Skagfirðingabók - 01.01.2012, Side 37
JÓN S. NIKÓDEMUSSON VÉLSMIÐUR Á SAUÐÁRKRÓKI pump una. Venjulega dugar ausan til þess að hreinsa svarfið úr holunni. Ef ekki, þá er notuð sandpumpan, sem er ausa með stimpli. Að koma öllu út í gegnum dyrnar á verkstæði Jóns, en þær voru venjuleg- ar göngudyr, var í sjálfu sér ævintýri. En Jón var alla tíð meðvitaður um stærð dyranna, og því var jarðborinn smíðaður í einingum inni á gólfinu og engin stærri en svo, að hún kæmist út um dyrnar. Jón setti borinn saman á hlaðinu fyrir framan verkstæðið. Tengdasonur Jóns, áðurnefndur Gunn ar Helgason, var helsti aðstoðar- maður hans við samsetninguna. Bor- inn var fluttur í Borgarmýrar hjá Áshildarholtsvatni í byrjun desember 1957 til þess að bora BM-04. Í fundar- gerðabók hitaveitunefndar frá 10. des- ember 1957 er eftirfarandi bókun: „Form[aður] hitaveitunefndar upp- lýst i að borun eftir heitu vatni hefði hafist 5. desember s.l. með jarðbor þeim er hitaveitustjóri Jón Nikódem- usson hefur haft í smíðum. Hitaveitu- stjóri skýrði frá því að borinn hefði reynst ágætlega og væri nú búið að bora niður á 17 m dýpi.“ Þess þarf varla að geta, að nú stýrði Jón verkinu sjálfur, og með honum unnu við bor- unina Friðrik, sonur hans, og Gunnar Helgason, eftir því sem tími gafst til. Friðrik var þá vélstjóri við frystihús bæjarins, áður frystihús Sigurðar Sig- fús sonar. Til þess að tryggja holuna, þurftu Jón og félagar hans að fóðra niður í gegnum setið og í harða klöpp. Það gerðu þeir eins og Jón hefði aldrei unn ið við neitt annað um ævina en að reka niður 6⅝" sver stálrör. Hver lengja var um tveir metrar. Á fyrstu lengjuna smíðaði Jón fóðurrörsskó úr slitblaði af veghefilstönn. Fóðurrörs- skórinn kemur í veg fyrir, að rörið hnoðist í endann, þegar það er rekið niður. Jón fékk blaðið hjá Birni Skúla- syni veghefilsstjóra hjá Vegagerðinni. Fyrsta lengjan með skónum var grafin niður. Borað var niður úr henni, stamm inn hífður upp og á flatkantinn skrúfaður þungur klossi. Með því að leggja þykka járnplötu (með gati fyrir stammann) ofan á fóðurrörið, var auðvelt að reka það niður með klossan- um. Næstu lengju var svo komið fyrir, hún soðin föst við efri brún neðra fóðurrörsins og svo koll af kolli. Verkið sóttist vel. Þegar búið var að bora 103 m, var holan farin að gefa 2–3 sekúndulítra. Hljóp þeim félög- um þá kapp í kinn og unnu til skiptis mestan hluta sólarhringsins. Jón skil- ur við þá félaga og fer heim að sofa. Nýlagstur til svefns er hann vakinn upp og flutt þau tíðindi, að vírinn hefð i slitnaði frá bornum, sem sitji fastur í holunni. Daginn eftir hringir Jón til jarðborunardeildarinnar í Reykjavík og spyr, hvort þeir hafi tæki (svokallað fiskitæki)15 til að ná upp stammanum með meitlinum, en svo var ekki. Jón hugsaði ráð sitt, hann 15 Jarðboranir ríkisins áttu lengi vel fá fiskitæki fyrir höggborana. Fiskitækin sem fylgja höggbor- um, eru margskonar. Það hefur hist svona á að ekkert fiskitæki hefur verið í lagi og/eða tiltækt. Hins vegar var og er erfitt að koma við fiskitæki niðri í holunni, þegar vírinn er einnig niðri. Það hefðu ekki allir leikið þetta eftir Jóni. Fiskitæki höggbora eru mismunandi. Einfaldasta gerðin er rörhólkur sem er strýtulaga að innan og festist utan á því sem fiska á upp. 37
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148
Side 149
Side 150
Side 151
Side 152
Side 153
Side 154
Side 155
Side 156
Side 157
Side 158
Side 159
Side 160
Side 161
Side 162
Side 163
Side 164
Side 165
Side 166
Side 167
Side 168
Side 169
Side 170
Side 171
Side 172
Side 173
Side 174
Side 175
Side 176
Side 177
Side 178
Side 179
Side 180
Side 181
Side 182
Side 183
Side 184
Side 185
Side 186
Side 187
Side 188
Side 189
Side 190
Side 191

x

Skagfirðingabók

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Skagfirðingabók
https://timarit.is/publication/1154

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.