Skagfirðingabók - 01.01.2012, Qupperneq 63

Í SVEIT Á REYNISTAÐ
fylgj ast með mannaferðum úr Sæ­
mundarhlíð að vestan, sé ekki riðið
með Staðaránni en bakkar hennar eru
greiðfærir á hestum. Austur af bæn­
um, handan árinnar og bakka hennar,
taka við mýrar sem voru erfiðar yfir­
ferðar. Í minni tíð höfðu mýrarnar
verið ræstar fram, austur að girðingu
við beitarhús, en frá þeim niður að
Héraðsvötn um var drjúg leið. Fór ég
hana stund um á hestum og minnist
þess að ekki var alltaf auðvelt að kom­
ast yfir mýrarflákana.
Áin hefur verið notuð til að fleyta
byggingarvið á sumrin eða flytja hann
á ís að vetrum. Í bréfi sem ég skrifa 13.
júlí 1958 segi ég frá því að ég hafi
farið með Jóni bónda og „strák sem
heitir Kiddi að ná í tré út með ánni
sem á að nota í brú yfir ána, og drógum
við tréð eftir ánni með hestum sem
stóðu sitthvoru megin við ána. Eitt
sinn slitnaði kaðallinn hjá mér og var
Kiddi sendur með kaðalinn yfir til
mín. Var mjög djúpt þarna nema
smáhryggur eftir botninum og mátti
engu muna að hesturinn gæti verið á
hryggnum. Allt í einu sáum við Jón
að hesturinn byrjaði að sökkva; hafði
Kiddi þá farið út af hryggnum svo að
hesturinn varð að synda yfir það sem
eftir var.“
Ég veit ekki hvaðan viðurinn kom
sem við fleyttum á Staðará í júlí 1958.
Aðferðin sem við notuðum til að koma
honum heim undir bæinn hafði hins
vegar verið notuð um aldir. Áin var
kjörin flutningaleið áður en hest vagn­
ar eða bílar komu til sögunnar. Um
vetur lagði ekki aðeins ána heldur
einn ig allt mýra­ og vatnasvæðið fyrir
austan og norðan bæinn. Jón bóndi
hefur lýst því að venjulega hafi verið
beitt hesti fyrir sleða og hann keyrður
út á ísa þegar farið var til Sauðárkróks
frá Reynistað að vetrarlagi. Menn sett­
ust á sleðann norðan við bæjarbrekk­
una á Reynistað og keyrðu út á engjar
og mýrar á glæru svelli áður en þær
voru ræstar fram.5
Bréfið um ferð okkar Kidda með
Jóni minnir á frásagnir af því þegar tré
í Skálholtskirkju voru flutt á ís frá
Eyrar bakka að biskupssetrinu. Þegar
að er gáð stendur Reynistaður á stað
sem minnir á Skálholt, þar sem víðsýnt
er og nýta má vötn til að auðvelda að­
drætti. Þannig eru staðhættir einnig á
öðru stórbýli sem ég hef kynnst, Þing­
eyrum. Bærinn stendur í miðju Húna­
þingi á lágum en víðáttumiklum hól
og sér þaðan suður til jökla, austur á
Skaga og vestur á Strandir. Frá Reyni­
stað sér um allan Skagafjörðinn.
Kiddi er Kristinn Aadnegaard en
hann og systkini hans mörg voru á
Reynistað á árum mínum þar. Strák­
arnir voru allir knáir. Faðir þeirra var
Ola Olsen Aadnegaard, lögreglu þjónn
á Sauðárkróki. Hann kom hing að frá
Noregi til starfa við refabúið sem var á
Reynistað fyrir mína tíð þar og kvænt­
ist Maríu Ragnarsdóttur frá Bergs­
stöðum sem eru rétt fyrir sunnan
Sauðárkrók. Þar býr Sigrún, dóttir
þeirr a hjóna, sem er á svipuðu reki og
ég. Systkinin urðu 12 og voru strák­
arnir sem ég þekkti rammir að afli.
Var mikið samband milli Aadnegaard­
fjölskyldunnar og fólksins á Reynistað
63
5 Hjalti Pálsson: Æskuminningar Jóns á Reynistað, Ættir og óðal, bls. 128, Sögufélag Skagfirð­
inga 1988.