Fréttatíminn - 08.01.2016, Blaðsíða 28

Alda Lóa Leifsdóttir
ritstjorn@frettatiminn.is
Þ etta var erfiðasta ferð lífs míns, að keyra 50 mínútna spotta frá flugvellinum á
suður Tenerife að flugvellinum á
norðurhluta eyjunnar, segir Alex-
ander Stefánsson.
„Þegar ég kvaddi konuna mína
og son minn sem tóku vélina heim
til Íslands, stóð ég eftir með eitt
heimilisfang frá mömmu í vas-
anum. Sjálfur keyrði ég yfir eyjuna,
mjög óttasleginn. Ég grét og ég
var mörgum sinnum hættur við
allt saman en þrjóskan fékk mig til
þess að halda áfram. Þegar ég kom
á flugvöllinn var sex tíma seinkun
sem var ekki til þess að bæta líðan
mína en þegar ég loksins var sestur
upp í vél hvarf þetta eins og dögg
fyrir sólu. Líklega af því að ég var
lagður af stað og það var ekki aftur
snúið. Klukkan þrjú um nótt lenti
flugvélin í Fez, sem er milljóna borg
inn í miðri Marokkó. Fez spilaði
stóra rullu í viðskiptum á miðöldum
við löndin sunnan Sahara. Saltið frá
miðjarðarhafinu var sótt í skiptum
fyrir gull með úlfaldalestum yfir
eyðimörkina frá Timbuktu í Mali
til Fez.“
Fyrsta upplifun af Afríku
„Bílstjórinn frá hótelinu vildi endi-
lega finna heimilisfangið sem ég
var með í vasanum þegar ég sagði
honum erindi mitt í Fez. Hann
keyrði marga hringi áður en hann
gafst upp og tók af mér loforð um
að segja ekki hótelhaldaranum frá
bíltúrnum. Þannig kvöddumst við
fyrir framan borgarhliðið. Ásamt
tveimur unglingsstrákum frá hótel-
inu gekk ég í gegnum elstu og best
varðveittu borg arabaheimsins,
stærsta bíllausa borgarsvæði í
heimi sem er Medinan í Fez.“
Sami jarðbrúni liturinn leggst
yfir allan þennan borgarhluta,
framhlið húsanna, sund og stræti,
og ómögulegt er fyrir utanaðkom-
andi að rata. Liturinn hefur orðið
til á mörg hundruð árum við ýktar
aðstæður, hita og kulda þegar
brennheit sólin tekst á við nístandi
kuldann frá Atlasfjöllunum, en svo
nefnist fjallgarðinn sem hlykkjast
eftir endilöngu landinu frá austri
til vesturs fyrir sunnan Fez. Enda
er Marokkó nefnt kalda landið
með heitu sólina. Fez er stútfull
af minnum um fjörugt borgarlíf í
blóma löngu áður en nokkur lifandi
maður átti eftir að stiga fæti sínum
á íslenska jörð.
„En þarna um morguninn,
þegar ég gekk í gegnum Medinuna,
heyrðist í hana gala og keppa við
bænaútkallið í moskunni á nýjum
degi. Við blöstu karlar klæddir
Djelleba sem föðmuðust úti á götu.
Kona í inniskóm sem rölti með
handklæði í plastfötu að „Ham-
mam“ baðhúsi. Asni með drekk-
hlaðnar körfur af appelsínum. Karl
að blanda morgundrykkinn „nus
nus“ sem er mjólk og kaffi til helm-
inga. Í loftinu var angan af sútuðu
leðri í bland við myntu, döðlur,
möndlur, ólívur og rósavatn. Svona
blasti Afríka við mér þegar ég kom
þangað í nóvember í fyrsta sinn.“
Kom ólétt frá Brussel
Þegar móðir Alexanders var ung
fékk hún að loknu námi sínu við
Húsmæðraskólann í Reykjavík
vinnu sem húshjálp við íslenska
sendiráðið í Brussel. Hún flaug út á
vit ævintýranna þar sem hún bar á
borð veislur í sendiherrabústaðnum
og synti húsverkum. En Brussel
hafði upp á meira að bjóða en að
ganga á milli gesta með bakka
og fyrir utan vinnuna eignaðist
hún ástvin í ungum námspilti frá
Marokkó sem var að læra raf-
magnsverkfræði. Samband þeirra
varð endasleppt og slitnaði upp
úr því þegar hún sneri aftur til Ís-
lands, ólétt, gengin einn mánuð.
Alexander fæddist í Reykjavík átta
mánuðum síðar, árið 1974.
Umturnaði ferðaplönunum
Rétt eftir áramótin var fjölskylda
Alexanders samankomin heima í
stofunni í Seljahverfinu. Elín, eigin-
kona Alexanders, gæti þess vegna
verið frá Marokkó með sitt svarta
hár, en hún hlær og segist hafa litað
það, hún sé alls ekki svarthærð.
Henni leist ekkert á blikuna þegar
hún talaði við Alexander í síma
áður en hann flug út í óvissuna frá
Tenerife. „Ég hélt að hann væri að
fara yfir um og ég fékk gríðarlegt
samviskubit að hafa att honum
einum út í þetta.“ Elín og Alexander
höfðu tekið sér síðbúið sumarfrí
og ákveðið að skreppa til Tenerife
í nóvember með Kristófer, yngsta
soninn, 9 ára. Hin börnin, Aron 18
ára og Helena 15 ára, gáfu sér ekki
tíma til þess að fara vegna námsins.
Elín, sem er kennari á leikskóla í
Breiðholti, fór heim eftir viku með
Kristófer en Alexander ætlaði sér
vikufrí til viðbótar og hvíla sig eftir
sumarvertíðina. „Þá kom þessi hug-
mynd upp, sem var reyndar mín,“
segir Elín, „Af hverju skreppur þú
ekki til Fez og finnur pabba þinn?
Eyjan Tenerife er rétt fyrir utan
Marokkó!“
Umræða um Squalli, föður Alex-
anders, hafði oft borið á góma í fjöl-
skyldunni. Helena, dóttir Alexand-
ers, sem á marokkóska vinkonu,
hafði í ítrekað þrýst á Alexander að
skrifa pabba sínum. Helena er mjög
ákveðin stúlka og atkvæðamikil.
Hún sýndi mömmu vinkonu sinnar
ættarnafnið, sem hringdi bjöllum
enda stór ætt í Fez.
Örlagaríkt ball á Egilsstöðum
Þau Alexander og Elín kynntust á
balli á Egilsstöðum árið 1998. Þá
hafði Elín eignast Aron sem var
orðinn hálfs árs. Á ballinu sá hún
Alexander, sneri sér að honum og
þau byrjuðu að tala saman. Þau
komumst að því að hann hefði búið
í Neskaupstað, hún á Egilsstöðum
í mörg ár og fram að þessu höfðu
þau ekki haft hugmynd um tilvist
hvors annars, sem þeim fannst afar
fjarstæðukennt. Þegar þau segja
frá þessu ljóma þau bæði eins og
fólk sem trúir því einlæglega að líf
þeirra saman hafi alltaf verið í kort-
unum. Flissandi rifja þau upp hvað
Alexander hafi þótt erfitt að keyra
Aron í barnavagninum á Egilsstöð-
um og þegar einhver sá til þá ýtti
hann vagninum yfir til Elínar. „Ég
hafði aldrei þurft að taka ábyrgð
á neinu fram að þessu,“ áréttar
Alexander.
Fékk hárlokk í pósti
Reykjavík var enginn drauma-
staður fyrir unga einstæða móður
með óskilgetið barn eftir vetursetu
í útlöndum. Ungu foreldrarnir áttu
að vísu í einhverjum bréfaskriftum
yfir hafið fyrst um sinn og faðirinn
fékk ljósmynd og hárlokk í pósti af
tveggja ára syni sínum. Með tíman-
um datt allt samband niður og unga
móðirin stofnaði nýja fjölskyldu á
Íslandi. Alexander segir æskuárin
hafi einkennst af svolitlu rótleysi.
„Við fluttum á milli bæjarfélaga
og oft var ég nýi strákurinn sem
fékk ekki inngöngu í samfélagið í
bænum. Stundum var ég lagður í
einelti.“ Elín rifjar upp að Alexander
hafi sagt sér að hann hafi oft verið
dapur sem barn og þegar hann
var kominn í háttinn á kvöldin hafi
hann oft óskað þess að pabbi sinn í
útlöndum kæmi að sækja sig.
Lét sig hverfa ofan í vatn
Alexander hefur fengist við ýmis-
legt. Hann keyrði vörubíl í mörg
ár og eftir vinnu fór hann í kaf-
arabúning og fann vatn sem hann
lét sig hverfa ofan í. Eitt sinn fann
hann bát á hafsbotninum með
heilum togspilum. Hann gat ekki
hugsað sér að þau færu til spillis
og svo hann hóaði í fleiri kafara
sem saman hirtu spilin og seldu.
Upp úr því fór hann að vinna fyrir
sér sem kafari og eignast síðar,
ásamt öðrum, Köfunarþjónustuna.
Stöndugt fyrirtæki sem þurrkaðist
út í hruninu. Eftir að hafa verið
tekjulaus í einhverja mánuði, rakst
hann á auglýsingu í Mogganum um
uppbygginu á snjóflóðavarnagirð-
ingum í Neskaupstað. Hann kall-
aði á félaga sína og saman gerðu
þeir tilboð í verkið og fengu það.
Alexander segist ekkert hafa vitað
Fjölskyldusumarfrí Alexanders Stefánssonar til Tenerife tók óvænta stefnu þegar hann
fékk þá hugdettu að fljúga til Afríku og leita að föður sínum sem hann hafði aldrei séð.
um snjóflóðavarnir en hann hafði
sem fjórtán ára unglingur starfað
með björgunarsveitinni í Neskaup-
stað og þekkti fjallið vel frá þeim
tíma. Það var á þeirri lífsreynslu
sem hann sótti kjark sinn til þess
að takast á við verkið. Það gekk á
ýmsu í þessu verkefni, segir hann
og hlær, en því lauk sem betur fer
á endanum farsællega og núna er
fyrirtækið hans að byggja snjó-
flóðavarnagirðingar á Siglufirði.
Alexander hefur eytt lunga ævi
sinnar í köfunarbúningi undir
sjávarborðinu að gera við báta og
bryggjur. Hann er ástríðukafari og
unun er að hlusta á lýsingar hans
á Jökulsárlóninu, þar sem skiptist
á með sjó og ferskvatni í mörgum
lögum og er hann fullviss um að í
lóninu hafi orðið til nýjar lífverur.
Eitt sinn keyrði hann út á ísilagt
lónið, boraði gat í gegnum ísbreið-
una þar sem hann lét myndavél
síga niður og náði myndum af
iðandi lónsbotninum.
Loksins kominn heim
Alexander hafði lengi ætlað sér að
setja sig í samband við föður sinn.
Þegar hann lenti í Fez í nóvember
síðastliðnum hafði hann í tvö ár
hunsað reglulega áminningu í sím-
anum sínum um að „skrifa pabba“.
Af einhverjum ástæðum varð aldrei
úr bréfaskriftunum og núna var
hann án nokkurs fyrirvara lentur í
Fez með heimilisfangið í vasanum
án þess að hafa kynnt sér nokkuð
um landið Marokkó né Afríku.
Það kom honum því á óvart hversu
kunnugleg borgin var og honum
leið á einhvern undarlegan hátt
eins og hann væri loksins komin
heim. Hann var ekki fyrr kominn
út úr flugstöðvarbyggingunni
þegar fólkið ávarpaði hann af fyrra
bragði á arabísku.
Hann gisti á Rihadi, eins og
hótelin í Medinunni eru kölluð, og
næsta dag kom leiðsögumaður til
þess að fylgja honum um svæðið.
Alexander sýndi honum heimilis-
fangið og sagði frá erindi sínu; að
hann væri leita uppi mann sem
hann teldi vera föður sinn en hefði
aldrei augum litið. Leiðsögumaður-
inn rýndi í heimilisfangið, sem var
Fann horfinn
föður í Fez
Alexander heima í eldhúsinu í Breiðholt-
inu í Djellaba kuflinum frá marokkósku
fjölskyldunni.
28 | fréttatíminn | Helgin 8. janúar-10. janúar 2016