Morgunblaðið - 15.12.2016, Qupperneq 44

44 FRÉTTIRErlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 15. DESEMBER 2016
Faxafeni 14, 108 Reykjavík | Sími 551 6646 | Laura Ashley á Íslandi
Opið virka daga kl. 10-18, laugardaga kl. 11-17 og sunnudag kl. 13-16
20%
afsláttur
af öllum fatnaði
15.-18. desember
Holtasmári 1
201 Kópavogur
sími 571 5464
Smart föt, fyrir smart konur
Hin annáluðu síki Amsterdam í Hol-
landi varðveita langa sögu sam-
gangna og þá sérstaklega um flutn-
inga hvers konar á fljótabátum.
Tæknivæðing í þeim hefur átt sér
stað í afar hægum skrefum en nú
verður breyting þar á. Senn munu
sjálfsigldir fljótabátar nefnilega
flytja fólk og vörur þar um.
Frumgerð sjálfsigldu bátanna,
nefnd „Roboat“, verður prufukeyrð
í Amsterdam fljótlega upp úr ára-
mótum. Að verkefninu standa
tækniháskólinn MIT í Boston í
Bandaríkjunum og stofnun í Amst-
erdam sem fæst við að þróa lausnir
til betra lífs í borginni (AMS). Hefur
MIT lagt 20 milljónir evra til verk-
efnisins.
„Á sama tíma og frumgerðir sjálf-
ekinna bíla eru að stíga sín fyrstu
þróunarskref í umferð er að hefjast
í Amsterdam nýr kapítuli í enn frek-
ari þróun sjálfstýrðra farartækja,“
segir AMS um tilraunirnar á síkjum
borgarinnar. „Ímyndið ykkur flota
af sjálfsigldum bátum flytja fólk og
vörur á síkjunum,“ bætir prófessor
Carlo Ratti við, en hann stjórnar
Roboat-rannsóknarverkefninu fyrir
MIT.
Bátunum mætti einnig leggja hlið
við hlið til að búa til brýr yfir síkin
til að létta á tilfærslu fólks við stóra
mannfögnuði og viðburði.
„Roboat opnar fyrir gríðarlega
möguleika,“ segir vísindastjóri
AMS, Arjan van Timmeren. Meðal
annars geti þeir verið nýttir til
„rannsókna með neðansjárvélmenn-
um til að greina sjúkdóma sem ber-
ast með vatni á frumstigi þeirra,“
bætir hann við.
„Eða við gætum brúkað Roboat til
að hreinsa upp fljótandi úrgang á
síkjunum og fundið betri leiðir til að
meðhöndla um 12.000 reiðhjól sem
ár hvert enda í síkjunum,“ segir van
Timmeren.
Í Amsterdam er að finna 165 síki
sem samtals eru 50 kílómetrar að
lengd, að sögn markaðsstofu
borgarinnar. Segir hún að hvergi í
heiminum sé jafn upplagt að prófa
og þróa sjálfsigldu Roboat-bátanna.
Hinn 400 ára gamli síkjahringur
umhverfis Amsterdam var tekinn á
heimsminjaskrá UNESCO árið
2010. Hann hefur frá upphafi gegnt
ríku hlutverki í samgöngum borg-
arinnar og útivistarmálum. Vegna
síkjanna hefur borgin stundum ver-
ið nefnd „Feneyjar norðursins“. Nú
til dags eru síkin helsti viðkomu-
staður þeirra 17 milljóna ferða-
manna sem árlega heimsækja Amst-
erdam. Á síkjum og ám borgarinnar
eiga um 2.500 húsbátar fasta legu,
en í þeim er búið árið um kring.
Sjálfstýrðir bátar á
síkjum Amsterdam
Prammar Hugmyndir um sjálfsiglda báta á síkjum Amsterdam. Bátarnir
eru hugsaðir til að ferja fólk milli staða rétt eins og á við um sjálfekna bíla.
Fljótabátar Sjálfstýrða fljótabáta mætti brúka bæði til vöru- og fólksflutninga á síkjum Amsterdam.
Brýr Nota má sjálfsiglda báta til að
brúa síki og létta á annarri umferð.
muni auka mjög hratt á miðlun upp-
lýsinga sem spara muni tíma og
stýra gámum á hagkvæmari hátt á
einstök skip og tryggja að ekkert
skip sigli tómt milli staða.
Gervieyjar
Í vangaveltum sínum um framtíð-
ina segir Wärtsilä að hugsa megi sér
að komið verði upp gervieyjum með-
fram helstu siglingaleiðum þar sem
orka sólarinnar og vindorka verði
beisluð til framleiðslu vistvæns elds-
neytis sem flutningaskipin gætu
tankað þar til áframhaldandi sigl-
ingar. Hrein orka sé að verða for-
gangsverkefni og áhrif þessa eigi
eftir að segja til sín í auknum mæli í
skiparekstri í náinni framtíð. Wärt-
silä segist ennfremur sjá fyrir sér að
orkuþéttni nýrrar rafgeymatækni
muni aukast verulega á næstu árum
og gera skipum kleift að sigla fyrir
rafmagni á viðkvæmum slóðum án
þess að losa frá sér gróðurhúsaloft.
Loks megi ímynda sér að úrvinnsla
vöru eigi sér stað um borð á siglingu
vöruskipa milli hafna en svo er ekki
nú til dags. Til dæmis mætti brenna
og mala kaffibaunir um borð í skip-
um á leið frá Asíu og Suður-Ameríku
til Evrópu. Varan væri tilbúin við
komu til hafnar og hefði vinnslan því
mikinn tímasparnað í för með sér.
Árstíðabundnar landbúnaðarafurðir
mætti sömuleiðis áframvinna um
borð í flutningaskipunum rétt eftir
uppskeru.
Kaffibrennsla Möguleikar virðast óþrjótandi. Þannig gætu „fljótandi kaffi-
brennslur“ ristað og malað kaffibaunir á siglingunni milli hafna.
Sparnaður Hægt er að spara mikið eldsneyti með því að láta skip sigla í
lestum milli heimshorna, að mati finnska fyrirtækisins Wärtsilä.