Fréttatíminn - 24.06.2016, Blaðsíða 18

18 | FRÉTTATÍMINN | Föstudagur 24. júní 2016
NÝR BÆKLINGUR STÚTFULLURAF SPENNANDI TÖLVUBÚNAÐI
4BLS4KULTRA HD 3840x2160 SNJALLARA 48” SJÓNVARP MEÐ INNBYGGÐU 4K NETFLIX99.990
20ÞÚSUND AFSLÁTTURVERÐ ÁÐUR119.990
Tölvutek • Reykjavík • Hallarmúla 2 • 563 6900 • Akureyri • Undirhlíð 2 • 430 6900 • www.tolvutek.is
Jadwiga Soltysiak býr í
Breiðholtinu ásamt Arturi
syni sínum og Mörtu eigin-
konu hans. Eins og margir
Pólverjar á Íslandi koma þau
frá austurhluta Póllands,
Pólandi B, þar sem fátækt
er meiri en vestan megin,
landið strjálbýlla og sagan
grimmari. Þegar Ryszard,
eiginmaður Jadwigu, féll frá
á besta aldri varð lífsbarátt-
an hörð og Jadwiga sá ekki
fram á að geta komið tveim-
ur sonum sínum til manns
og flutti til Íslands þar sem
hún hefur búið sér og fjöl-
skyldunni framtíð.
Alda Lóa Leifsdóttir
aldaloa@frettatiminn.is
Á Íslandi búa um það bil 11 þúsund
Pólverjar og helmingurinn á höfuð-
borgarsvæðinu. Pólverjar koma til
Íslands í leit að atvinnu og fá oftast
vinnu við láglaunstörf þar sem ekki
er krafist menntunar þrátt fyrir að
oftar en ekki séu þeir með einhvers-
konar fagmenntun fyrir. Soltysiak
fjölskyldan í Efra-Breiðholti, þau Jad-
wiga, Artur og Marta, eru öll með
góða menntun sem hefur þó sjaldn-
ast nýst þeim störfum þeirra á Íslandi.
Til Íslands byrjuðu Pólverjar að
koma fyrst undir aldamótin en Pól-
land komst undan áhrifavaldi Sov-
étríkjanna 1991 þegar það sleit sam-
bandinu við Sovétríkin. Fyrir og í
kringum aldamótin komu Pólverjar
til að vinna í fiski. Það var gjarnan
fjölskyldufólk sem kom á þeim tíma
og margar fjölskyldur settust að á
Íslandi til frambúðar, sérstaklega á
Vestfjörðum. Á sama tíma og Pólland
gekk í Evrópusambandið 2004 var
efnahagslegur uppgangur á Íslandi.
Byggingargeirinn fylltist af pólskum
karlmönnum og konur fengu störf
við þrif og ýmis þjónustu- og um-
önnunarstörf. Einnig má finna marga
Pólverja í garðyrkju og matvælaiðnaði
á Íslandi. Ný bylgja af pólsku verka-
fólki til landsins er hafin í kringum
nýjasta „búmmið“, ferðamanniðnað-
inn á Íslandi.
Tungumálið og fólksflutningarnir
Fólksflutningar frá Póllandi hafa
verið miklir alla tíð en mestir eftir
seinni heimstyrjöldina. Flestir fluttu
til Bandaríkjanna þar sem 11 milljónir
Pólverja búa, aðrir fluttu til Kanada,
Englands, Írlands, Brasilíu og annarra
landa. Þess má geta að 55 milljónir,
karlar og konur, tala pólsku um heim
allan á meðan Pólverjar í Póllandi eru
38.5 milljónir. Pólland er á milli stór-
veldanna Rússlands, Þýskalands og
Úkraínu. Saga Póllands er stormasöm
og ofbeldisfull, en eftir stríð var Pól-
landi skipt upp þannig að stór hluti
af austur Póllandi fór undir Rússa en
Gdansk og hluti af austur Þýskalandi
undir Pólland.
Soltysiak í Efra-Breiðholti
Jadwiga Soltysiak býr í Breiðholtinu
ásamt Arturi, syni sínum, og Mörtu,
eiginkonu hans. „Ég fæddist árið
1960, fólkið mitt er bændur og amma
tók á móti mér við fæðingu heima á
bóndabænum okkar sem er fyrir utan
Lomza. Ég gekk 3 km á dag í skólann
á hverjum degi. En til þess að ganga
í framhaldsskóla þurfti ég að flytja til
Lomza þar sem ég kláraði kokka- og
þjónabraut við verslunarskólann. Eft-
ir námið vann ég í bænum Piatnica
á veitingastað. Eftir langa vakt vant-
aði mig far heim á sveitabæinn þegar
kunningi minn benti mér á að það
væri ungur maður að fara á ball í ná-
grenni við foreldra mína þar sem
Á flótta undan
fátæktinni í Póllandi B
Íslendingar hafa ekki mikinn áhuga á slavneskri menningu, þeir líta meira til Bandaríkjanna.
Kannski er það fátæktin í austrinu sem veldur því, segir Artur. Myndir | Alda Lóa
„Kúnninn varð
hinn fúlasti og
spurði hvort
maður ætti að tala
ensku eða íslensku
á Íslandi? Og rauk
síðan á dyr.“
Þykkni frá Winiary gerir gæfumuninn fyrir rabarbarsaftina, segir Jadwiga, en
Winiary fæst í pólsku búðinni í Breiðholti sem gömul pólsk framleiðsluvara en er
núna í eigu Nestle sem keypti fyrirtækið þegar Pólland sagði skilið við Sovétríkin.