Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.04.1998, Qupperneq 40

Þetta varö einnig reynsla Florence sjálfrar og á sjötíu og
fimm ára afmælisdegi sínum skrifar hún:
„Það er svo margt til að lifa fyrir. Ég hef misst mikið,
mætt sorgum og vonbrigðum og beðið ósigur. En lífið er
óendanlega dýrmætt, jafnvel í hárri elli. ’’
Það fékk mikið á hana að finna sjónina daprast svo að
hún sá ekki lengur á bók og gat ekki skrifað. Örugga rit-
höndin sem hún var kunn fyrir varð hlykkjótt og ógreinileg og
að lokum varð hún að leggja pennann frá sér. En samt sem
áður átti Florence Nightingale bjart ævikvöld, umvafin vinum,
blómum og bókum, og ekki síst köttunum sínu kæru.
Ég lærði heilmikið um lífið af kettlingunum mínum og ef
til vill það mikilverðasta: Dag einn kemur stóri kötturinn inn
og er ófrýnn. „Hverfið burt héðan kettlingagrey, nú vil ég
hafa konuna mína fyrir mig einan.” Stærsti kettlingurinn
verður smeykur og lætur sig hverfa, en sá minnsti hopar
hvergi. Þegar þessi stóri og ófrýnilegi fressköttur gerir sig
líklegan til að þjarma að honum gerir sá litli sér lítið fyrir og
kyssir hann á trýnið. ” Þetta er það sem lífið hefur kennt
mér: „Víkja aldrei fyrir valdi eða ógnun og bara kyssa
andstæðinginn beint á nasirnar!”
Þjóðsagan um Florence Nightingale hefur ekki dvínað
með árunum. Henni hefur verið þakkað og hún hyllt sem
sá snillingur er hún var.
Ég var enginn snillingur. Munurinn á mér og öðru fólki
var að ég framkvæmdi á meðan aðrir voru að leita sér að
ótal afsökunum...
Heiður og viðurkenningar hafa streymt til hennar. Árið
1907 var henni fyrstri kvenna veitt hið virta breska heiður-
merki „Order of Merit”. Þá var hún orðin blind, örþreytt og
tilbúin að mæta dauða sínum.
★
Sú stund var upprunnin að Flo naut umönnúnar hjúkr-
unarkonu. En henni gekk ekki vel að skilja að hlutverkin
hefðu snúist viþ! Þegar hjúkrunarkonan hafði gert henni til
góða undir nóttina, slökkt Ijósið og tekið á sig náðir, fór
aldna hefðarkonan fram úr rúminu og inn til hjúkrunar-
konunnar, breiddi yfir hana sængina og bauð góða nótt
lágri röddu. Síðan lagði hún sig sjálf.
Florens Nightingale lést 13. ágúst 1910 níutíu ára og
þrem mánuðum betur.
Hún hafði ákveðið að þiggja ekki leg í Westminster
dómkirkju í Lundúnum eins og tíðkast um þá Englendinga
sem skarað hafa fram úr eða verið þjóðarleiðtogar. Hún
'^“'SAUÐARKRÓKI - HOFSÓSI - VARMAHLlÐ - FLJÖTUM
valdi einfalt grafstæði á Embley Þark. Á legsteininum er
aðeins ein lína:
F.N.
Fædd 1820. Dáin 1910.
Hún vildi gleymast.
„Getur nokkur hugsað sér betri laun en að næsta kynslóð
sem á eftir kemur hafi gleymt viðkomandi og líti á það sem
sjálfsagða hluti er kynslóðin á undan áleit loftkastala og óra!”
Florence Nightingale er í hópi stórmenna sem ekki
gleymast mannkyninu. Það er niðurstaða bandaríska
skáldsins John Longfellow í Ijóðinu: „Konan með lamp-
ann”.
Um fjöldann, sem að særður lá
við sjúkraskýlin dimm og grá,
með geigvæn hvolf og hólf
og hráköld rakagólf.
Sjá, um þau kvalakynni fer
ein kona og Ijós í hendi ber
úr stofu í stofu hljótt, -
sem stjarna um dimma nótt.
Hún líður hjá - hinn særði sér,
hvar svanna skugga á vegginn ber,
og kyssir kaldan stein,
er kveður myndin hrein.
Á ströndum sögu stendur mær
með stjörnu lampans, blíð og skær,
sem dæmi um táp og tryggð
og trúrrar konu dyggð.
Úr Ijóðinu Santa Filomena um Florence Nightingale eftir
John Longfellow í þýðingu Huldu skáldkonu, Unnar Bjarklind.
Opidallan
sólar-
hringinn
7 daga vikunnar
HAALEITIS
APÓTEK
Háaleitisbraut 68 • Sími 581 2101
120
Tímarit Hjúkrunarfræðinga • 2. tbl. 74. árg. 1998