Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.12.2004, Blaðsíða 5

FORMANNSPISTILL
Kjarasamningar á
jólaföstu
Kjarasamningar Félags íslenskra hjúkrun-
arfræöinga og fjármálaráðherra, f.h. ríkis-
sjóös, runnu út 30. nóvember síöastliöinn.
Kjaraviöræöur eru þegar hafnar. Þær eru meö
nokkuð ööru sniöi en oft áöur þar sem F.í.h. er
í samstarfi viö önnur aðildarfélög Bandalags
háskólamanna (BHM) um ákveöna sameigin-
lega þætti í kjörum háskólamanna. BHM er
síöan aðili aö samráöi um réttindamál ásamt
meö BSRB og KÍ.
Þó formlegar viðræður F.í.h. við samninganefnd
ríkisins séu aðeins nýlega hafnar hafa kjara-
nefnd félagsins, hagfræðingur þess og formaður
unnið að undirbúningi samningslotunnar frá
því snemma á árinu.
Meðal annars hefur
verið leitað, form-
lega og óformlega,
til hjúkrunarfræð-
inga til að áherslur
þær, sem farið er
með í samningavið-
ræðurnar, séu í fullu
samræmi við vilja
hjúkrunarfræðinga.
Tvennt stendur upp
úr í huga hjúkrun-
j arfræðinga í þessum
kjaraviðræðum. Annars vegar hækkun grunn-
launa, ekki hvað síst byrjunarlaunanna, og hins
vegar minnkun vinnuskyldunnar. Þessar áhersl-
ur koma ekki á óvart.
Miklar kröfur eru gerðar til hjúkrunarfræðinga
bæði í námi og í starfi. Það er eðlilegt þegar
ungt fólk velur sér námsleið og lífsstarf að horft
sé til þess mats á mikilvægi starfanna sem felst
í laununum sem fyrir þau eru greidd. I skýrslu
Hagfræðistofnunar Háskóla Islands frá ágúst
2004 um arðsemi náms á Islandi kemur fram að
einkaarðsemi hjúkrunarfræðinga af sínu fjögurra
ára háskólanámi er aðeins 6%. Það sem vekur
Elsa B. Friöfinnsdóttir
fekki síst athygli í umræddri skýrslu er verð-
mætamatið sern birtist í arðsemi háskóla-
náms. Þannig er arðsemi mun meiri í námi
Elsa B. Friöfinnsdottir 6
sem Iýtur að tækjum og fjármálum heldur
en af námi sem miðar að því að hugsa um
fólk. Læknisfræði er þó undantekning hér með rúmlega 20%
arðsemi. Þetta verðmætamat er sannarlega umhugsunarefni
því það tengist líklega einnig mati á störfum karla og kvenna.
Í flestum háskólamenntuðum faghópum, þar sem menntun
skilar hvað minnstri arðsemi, eru konur í meirihluta. Það þarf
í raun einhvers konar þjóðarátak til að breyta þessu ranga
mati, að meta konur minna en karla, og að meta tæki meira
en fólk. Rithöfundur einn gagnrýndi stjórnvöld nýlega í blaða-
viðtali fyrir það að vera rniklu fremur tilbúin til að leggja fjár-
magn í mannvirki heldur en í fólk. Það liggur mikill sannleikur
í þessum orðum.
Fullyrða má að enginn íslendingur fari í gegnum lífið án
þess að njóta þekkingar og þjónustu hjúkrunarfræðinga.
Hjúkrunarfræðingar annast fólk frá vöggu til grafar, heilbrigða
og sjúka, í gleði og sorg, í heimahúsum og á stofnunum. Þeir
fræða, hlusta, styðja, aðstoða, annast, bjarga Iífum og svona
mætti lengi telja. Þeir hjúkra allan sólarhringinn, alla daga
ársins. Hjúkrunarfræðingar hafa alla jafna ekki hátt um störf
sín, hvort sem um er að kenna eða þakka kvenlegri hógværð
eða fagmótun í námi þeirra. Sumir ganga svo langt að segja
að hjúkrunarfræðingar séu þögul og jafnvel ósýnileg stétt.
Því þarf að hreyta. Hér á landi eru starfandi rúmlega 2500
hjúkrunarfræðingar á fjölmörgum sviðum heilbrigðisþjónust-
unnar. Hjúkrunarfræðingar eru fjölmennasta heilbrigðisstétt-
in, sjálfstæð samkvæmt lögum, og bera mikla ábyrgð. Vegna
fjölbreytni og umfangs starfsins þurfa hjúkrunarfræðingar að
stunda reglubundna símenntun, kynna sér og nýta nýjustu
þekkingu á hverju sviði hjúkrunar. Nám hjúkrunarfræðinga og
störf ber því að meta vel til launa.
Kjarasamningar hjúkrunarfræðinga eru nú unnir á jólaföstu.
Hjúkrunarfræðingar leggja áherslu á sanngjarnt mat á þekk-
ingu og störfum. Vonandi hefur þessi yndislegi tími ársins góð
áhrif á samningagerðina.
Eg óska hjúkrunarfræðingum og fjölskyldum þeirra gleðilegra
jóla og heilla á komandi ári. Ég þakka af alhug gott samstarf
á senn liðnu ári.
Tímarit hjúkrunarfræöinga 5. tbl. 80. árg. 2004