Ráðunautafundur - 12.02.1980, Blaðsíða 12

62
Skömmu fyrir síðustu aldamót skrifaði merkur bóndi
á Fljótsdalshéraði, Sæbjörn Egilsson á Hrafnkels-
stöðum, bréf til hins merkilega ræktunarfrömuðar,
Sæmundar Eyjólfssonar, þar sem Sæbjörn skýrir frá
skógum í Fljótsdal og búnaðarháttum (Búnaðarrit 1894).
Hann kveður menn lítt kaupa timbur, nema í bæjarhús,
en skógviður var notaður í útihús.
Hann skrifar:
"Raftviður var vel borgaður, þar sem hann fékkst
keyptur. Skógviðarhrísla, sem hafði gildleika til að
vera rafttæk á þriggja álna lengd, kostaði hálfan ríkis-
dal" .
Þetta er gífurlega hátt verð í samanburði við bæði vinnu
laun og verðlag á flestum nauðsynjum á þeim tímum. Vinnu
mannslaun yfir árið munu þá ekki hafa farið fram úr 50
ríkisdölum að jafnaði. Veturgömul kind mun oftast hafa
kostað um 5 ríkisdali.
Bóndi, sem átti raftskóg, þurfti ekki að selja nema 100
þriggja álna rafta til þess að fá nægilega mikla fjárhæð
til þess að gjalda vinnumanni árskaup eða kaupa sér 10
veturgamlar kindur. Ætti mönnum að vera ljóst, hvaða
áhrif þetta hafði á afdrif skóganna.
Ef þetta dæmi væri yfirfært á okkar tíma, kemur eftir-
farandi í ljós:
í Hallormsstaðaskógi hinum nýja voru árið 1970 felld 300
tonn af birkiviði á tímabilinu febrúar-maí. Úr þeim feng
ust um 5000 birkistaurar af nokkurn veginn sömu lengd og
raftar þeir, er áður voru nefndir. Fyrir rúmum 100 árum
hefðu þeir nægt til að greiða 50 húskörlum árskaup, og
fyrir þá hefði Hallormsstaðabóndi getað keypt 500 vetur-
gamlar kindur.