Ráðunautafundur - 12.02.1980, Side 27

77
er vindurinn sá veðurfarslagi þáttur sem fremur en aðrir tor-
veldar og seinkar eðlilegum vexti trjágróðurs, bæöi sakir auk-
innar uppgufunar og kælingar. Kæling dregur verulega úr áhrif-
um lofthitans, sem óneytanlega er sums staöar á mörkum þess að
fullnægja á sem bestan hátt hitaþörf sumra trjátegunda.
Þar sem þannig hagar til, getur kostaö mikla fyrirhöfn og
erfiði að koma upp þroskavænlegum trjálundi, og þar skiptir
hentugt val tegunda meginmáli.
Annar þáttur sem á getur oltiö er úrkoma. Visst vatnsmagn
í jörö er öllum gróðri nauðsynlegt, en verði úrkoma mikil í
hlutfalli viö hitastigið hefur hún áhrif til lækkunar á jarð-
vegshitann og þar með til þverrandi vaxtar. Svipað hendir þar
sem úrkoma er of lítil og jarðvegur of þurr. Slíkt ástand háir
þá gjarnan fyrst þeim tegundum sem þurfa súrefnisríkan og rakan
jarðveg.
Hér skal þetta ekki rætt nánar, en þegar kjör eru grann-
skoðuð, og auk þess lögð til grundvallar sú langa reynsla sem
þegar er fengin víðsvegar um landið bendir flest til þess, að
langt um víðar ætti að vera unnt að ná jákvæðum árangri í þessu
ræktunarstarfi en hingað til hefur verið talið. Veltur þó mik-
ið á um hvernig að athöfnum er staðið þar sem skilyrðin eru
hvað kröppust.
Staðarval
Sé þess kostur er margra hluta vegna æskilegast að velja
land undir trjárækt heima við íbúðarhús. Þar verður hún ætíð
til mestrar prýði og ánægju fyrir heimilið sé rétt staðið að
skipulagi og tegundavali til gróðursetningar. Þess utan fæst
æskilegt skjól er fram líða stundir. Húsið veitir einnig nokk-
urt skjól, þótt sjaldan nemi það miklu. Einnig getur það að
hluta til komið í stað girðingar, ef ekki þykir henta að þenja
svæðið allt umhverfis húsið.
Sé það framkvæmanlegt, er £ flestum tilfellum skemmtileg-
ast að hasla sér það víðáttumikið svæði, að það umgirði að öllu
leyti húsið, sem þar með væri einnig friðað fyrir ágangi bú-
penings. Hér skal og bent á, að einhliða ræktun viðarplantna
í einhverjum mæli útheimtir beinlínis að jarðnæði sé ekki skor-