Ráðunautafundur - 15.02.1998, Qupperneq 68

60
sinni á þrítugsaldrinum og þurfti lítt eða ekki að huga að menntun upp frá því. Nú á dögum
tekur þjóðfélagið svo örum breytingum að öllum er það nauðsyn að bæta jafnt og þétt við
þekkingu sína til að verða ekki undir í samkeppninni. Þetta á ekki síst við í landbúnaði. Þar
kemur einkum þrennt til. í fyrsta lagi er starf bóndans margþætt og flókið. Bóndinn þarf að
hafa allt á valdi sínu, stjórnun og viðhald véla, búfjárrækt, jarðrækt, landnýtingu og bústjórn
og rekstur. í öðru lagi hafa kröfúrnar til landbúnaðarframieiðslunnar aukist jafnt og þétt, ekki
síst hvað verðlagsþróun snertir. í þriðja lagi er rekstrarumhverfi iandbúnaðarins sífelldum og
róttækum breytingum undirorpið, bæði vegna breyttra áherslna í landbúnaðarstefnunni og
vegna alþjóðlegra samninga sem íslendingar hafa gerst aðilar að. Allt þetta samanlagt veldur
því að bændur hafa mikia þörf fyrir aðgang að góðri endurmenntun. Margt torveldar aðgang
bændastéttarinnar að endurmenntun. Ber þar ef tii vill hæst hinar löngu vegaiengdir sem
bændur þurfa almennt að ferðast til að komast á námskeið. Auk þess má segja um bænda-
stéttina í heild að tekjur eru lágar og menntunarstigið að meðaltali lágt. Hinar lágu tekjur
valda því að svigrúm er lítið til að fara að heiman og eftirláta afleysingafólki umsjá með bú-
skapnum. Hið lága menntunarstig gerir stéttinni erfiðara að nálgast þekkingu og upplýsingar á
eigin spýtur. Það skal undirstrikað að hér er að sjálfsögðu verið að alhæfa um heila stétt en
undirritaður er meðvitaður um að all stór hópur bænda er ákaflega vel að sér og hefur frum-
kvæði í að afla sér þekkingar á því sem hugur þeirra girnist.
KRÖFUR TIL ENDURMENNTUNAR INNAN BÚNAÐARFRÆÐSLUNNAR
í samkomulagi milli Framleiðnisjóðs Iandbúnaðarins og búnaðarskólanna er gengið út frá að
búnaðarskólarnir þrír beri faglega ábyrgð á öllum námskeiðum sem sjóðurinn styður sam-
kvæmt þar til gerðum reglum. Marvísleg rök hníga að því að þetta sé ákjósanlegt fyrirkomu-
lag. Þekking sem safnast upp innan skólanna með rannsóknum og kennslu er miðlað beint út
til greinarinnar. Ekki má heldur gleyma því að þátttakendur á námskeiðunum miðla af dýr-
mætri reynslu til leiðbeinendanna líka. Undirritaður hefur orð margra leiðbeinenda fyrir því
að tengslin við bændur á námskeiðum séu afar mikilvæg og upplýsingar ffá bændum hafa oft
haft áhrif á val viðfangsefna í athugunum og rannsóknum.
Af kröfum sem Framleiðnisjóður gerir til þeirra námskeiða sem hann styður má nefna:
• að námskeið verði að standa yfir í a.m.k. 8 kennslustundir,
• að námskeiðin verði gerð aðgengileg sem flestum notendum með stuðningi sjóðsins
við ferðakostnað þátttakenda eða leiðbeinenda eftir því sem við á,
• að námskeiðin uppfylli faglegar kröfur samkvæmt áliti fulltrúa búnaðarskólanna og
Bændasamtaka íslands með tilvísun til fúndar þessara aðila þ. 9.12.97.
Einnig líta aðilar samningsins svo á að æskilegt sé að kennsluefni sem tekið er saman
fyrir námskeiðin með stuðningi Framleiðnisjóðs nýtist leiðbeiningaþjónustunni.
Búnaðarskólarnir hafa fúllan hug á að auka þátt endurmenntunar í starfi sínu og munu
leitast við að laga framboðið að þörfum landbúnaðarins og bændastéttarinnar. Víkjum nú
stuttlega að áherslum skólanna þriggja.