Ráðunautafundur - 15.02.1998, Blaðsíða 215

207
af þessum mun á milli húsa vil ég fullyrða að hann geti alls ekki, ásamt gæðamun á fjár-
stofnum milli svæða, skýrt þann mun sem verið hefur til staðar.
Veikileiki þess kjötmats sem við höfúm búið við felast öðru fremur í því að tveim
óskyldum eiginleikum hefur verið blandað saman í matinu. Annars vegar er fitusöfnun og
hins vegar vöðvafylling dilkanna. Auk þess þá hefur um 80% af öllu kjötinu fallið í einn
gæðaflokk (DIA), Augljóst er að slíkt skilar ekki mjög skýrum skilaboðum til framleiðenda
sem þeir geta notað í sínu ræktunarstarfi.
NÝTT KJÖTMAT
Meginbreytingin í nýja kjötmatinu er að þar er fitusöfnun og vöðvafylling fallanna metnir
sem óháðir eiginleikar. Flokkar eru um leið það margir að breytileiki í framleiðslunni mun
koma miklu skýrar frarn en hefur verið í matinu til þessa.
Ástæða er til að fullyrða að hið nýja mat mun sýna miklu meiri breytileika á milli búa
en við höfúm séð í eldra mati. Um leið mun það einnig í flestum tilfellum sýna miklu meiri
breytileika innan hvers bús en frarn hefur komið til þessa.
Um leið getum við áreiðanlega fullyrt að talsverður hluti af þessum breytileika er erfða-
breytileiki sem mikilsvert er að geta sem fyrst notað í ræktunarstarfinu til þess að bæta fram-
leiðsluna.
Augljóst er að vænleiki dilkanna kemur til með að hafa talsverð áhrif á niðurstöður í
hinu nýja mati. Þess vegna hlýtur að vera mikilsvert að geta strax á næsta hausti aðstoðað
framleiðendur á sem mestan og bestan hátt við að nýta niðurstöðurnar úr hinu nýja mati á
réttan hátt strax.
Mestan árangur sjáum við áreiðanlega ef okkur tekst að fá mikla hrútaslátrun á næsta
hausti á þeim hrútum sem ekki skila í afkvæmum sínum föllum sem standast kröfúr hins nýja
mats. Þetta er hrein hliðstæða við það sem gerðist þegar fitumatið kom.
Byggja þarf fyrir haustið hugbúnað í tengslum við Fjárvís þar sem strax er mögulegt að
lesa niðurstöður fyrir flokkun hjá lömbum undan hverjum hrút, þar sem niðurstöður flokkunar
með tilliti til fitu, vöðvasöfnunar og vænleiki lambanna eru skoðaður í samhengi.
Um leið þarf að skapa möguleika til þess að fá gögn beint úr þeim sláturhúsum sem eru
með tölvuskráningu strax til úrvinnslu á tölvutæku formi. Þá yrðu upplýsingar fyrir búið með
raðtölu sláturlamba, þunga falla og gæðamati lesnar inn beint. Fyrir bú sem ekki nota Fjárvís
þarf þá ekki annað að gera en fara inn í slíka skrá og skrá þar faðerni lambanna.
Með slíkri aðstoð er fúllvíst að niðurstöður úr hinu nýja kjötmati geta skilað okkur
niðurstöðum sem geta skapað grundvöll að umtalsverðum breytingum á gæðum þess dilka-
kjöts sem framleitt er í landinu. Það ætti um leið að styrkja stöðu þess á markaði.
Um leið er ástæða til að ætla að áhugi bænda á þeim afkvæmarannsóknum sem við
höfúm boðið upp á síðastliðin haust á grundvelli ómsjármælinga muni eitthvað minnka. Eftir
sem áður verður jafn nauðsynlegt að bæta enn val ásetningshrútanna, m.a. með því að bændur
mæli margir hverjir heldur fleiri lambhrúta en til þessa.