Svava - 01.10.1899, Side 10

154
SVAVA
[Október
legnr, mikill, gcrir sum, á sinn liátt dugleg skdld, að
gutlumm. Mikilfengar hugsamr og tilfinningar eru ætíð
einstalcar, og sá som á þær, skýrir glögt og greinilega f:á
þeim; sá sem er dulur, vill koma öðrum. til að ímynda sér
að hanu hafi eitthvað að segja, sem þó ekki or til. Sum-
ir reyna að hylja tdm sitt með því, að segja að sá sé
stærstur, mikilliæfastur, sem nákvæmast getur myndað
eítir náttúrunni. Þeir, som þetta segja, eru fæddir möt-
stöðumenn hugvitsins; þeir kalla sig núttúruh^'ggjumenn,
en eru í raun réttri ekki aunsið en betlarar, sem ekkert
liafa öðrum að gefa en verða að lifa á annara; viðgangur
þeirra er eignþrota viðurkenning alls skapandi anda.
Sömu framkvæmdina og vér sjáum í bókfræðinni,
finnum vér aftur í listinni. Tiigerðin á að bæta upp
göfgina, tignina. Bölsýnið, óvinur g-leðinnar, beygir nlt
undir sitt vnld. sem undir öðrum kringumstæðum myudi
verða mikilúðugt. I stað nágreindra atriða og lósemi,
finnum vér heimsku og Júa, í stað þess að vekja gleði
reyna menn að vekja ótta. Líki menn samau listum
fornaldarinnar og- nútímans, sjáum vér að iðnfræði og
listaverk liðnu aldanna oru fullkomnsrri og tígulegri.
Uppeldis og kenslu stofuanir ríkjanna oiga að láta
í té þekkingu á umheiminum, og um fram alt innræta
æskunni úrlausnarefni mannkynsins og nauðsyDÍna * að