Freyr - 01.06.2006, Blaðsíða 8
SAUÐFJÁRRÆKT
Sauðfjárrækt
Upplýsingar um ræktunarstarf, sölu,
verðlag og afkomu greinarinnar
Afurðir sauðfjár eru kjöt, slátur,
gærur og ull. Samkvæmt gjaldstofni
til Búnaðargjalds fyrir tekjuárið
2004 voru verðmæti sauðfjárafurða
að meðtöldum beingreiðslum 4,351
milljarðar króna eða 21,9% af heild-
argjaldstofninum.
FJÖLDI FRAMLEIÐENDA
Tafla 3. Framleiðsla og sala sauðfjárafurða innanlands árin 2001 -2005
Ár Framleiðsla - kjöt Sala - kjöt Sala kjöts á hvern íbúa Framleiðsla - ull
2001 8.615.997 6.768.424 23,8 675.447
2002 8.674.053 6.427.235 22,4 492.840
2003 8.673.999 6.427.235 21,9 697.438
2004 8.644.029 7.212.540 24,7 855.896
2005 8.737.848 7.331.732 24,7 759.528
* Samkvæmt niðurgreiðslureikningum Heimild: Bændasamtök íslands
Fjöldi lögbýla með kindakjötsinnlegg og
virkt greiðslumark árið 2005 var 1.647 en
1.704 árið 2004. Árið 2005 komu 94%
framleiðslunnar frá þessum búum eða
8.224 tonn. Frá 371 lögbýli án greiðslu-
marks komu 480 tonn og frá framleiðend-
um utan lögbýla komu 34 tonn. Fjöldi sauð-
fjárbúa og stærð þeirra eftir landshlutum er
sýndur í töflu 2.
Sauðfé hefur fækkað mikið tvo siðustu
áratugi. Flest varð það árið 1977 eða 896
þúsund ásetts fjár. Haustið 2005 voru sett á
454.950 fjár en rúm 455 þúsund árið áður.
Tafla 1. sýnir fjölda sauðfjár árin 2000-
2004.
Tafla 1 Fjöldi ásetts sauðfjár 2001-2005
Ár Ásett fé
2001 473.535
2002 469.404
2003 463.006
2004 455.398
2005 454.950
Heimild: Bændasamtök íslands
FRAMLEIÐSLA OG SALA
Árið 2005 var framleiðsla kindakjöts 8.738
tonn eða 1,1% meiri en árið 2004. Dilka-
kjötsframleiðslan var 7.866 tonn en kjöt af
veturgömlu og fullorðnu fé 872 tonn.
Meðalfallþungi dilka var 15,47 kg. Alls var
slátrað 508.359 dilkum og 35.822 full-
orðnum kindum.
Árið 2005 voru 866 tonn af kjöti fram-
leidd utan hefðbundins sláturtíma í sept-
ember og október. Telur þetta um 10% af
allri framleiðslu en var árið áður 14%. Að
þessari breytingu hefur verið stuðlað með
áðurnefndum álagsgreiðslum utan hefð-
bundinnar sláturtíðar og hærra afurða-
stöðvaverði. Innvegin ull árið 2005 var
samkvæmt niðurgreiðslureikningum 760
tonn en 856 tonn árið 2004.
Sala kindakjöts innanlands árið 2005 var
7.332 tonn eða 1,7% meiri en árið 2004,
þar af var lambakjöt 6.494 tonn en kjöt af
fullorðnu 838 tonn. Sala á íbúa nam 24,7
kg og hlutdeild kindakjöts í heildarkjöt-
neyslu var 32,2%. Birgðir kindakjöts
minnkuðu frá ársbyrjun til ársloka og voru
5.303 tonn í árslok 2005. Meðtalið ( birgð-
um er kjöt sem flytja skal á erlenda mark-
aði samkvæmt álagðri útflutningsskyldu
fyrir árið 2005. Framleiðsla og sala sauð-
fjárafurða innanlands árin 2001-2005 er
sýnd í töflu 3.
ÚTFLUTNINGUR
Útflutningur kindakjöts samkvæmt verslun-
arskýrslum árið 2005 var 1.521,3 tonn en
var 1.732 tonn árið áður. Frá 1996 hefur
framboði dilkakjöts á innanlandsmarkaði
verið stýrt með útflutningsskyldu og hefur
álögð útflutningsskylda þróast eins og tafla
4 sýnir.
Tafla 2 Fjöldi innleggjenda og stærð sauðfjárbúa 2005
Landshluti Fjöldi lögbýla með innlegg og virkt greiðslumark Innlagt kindakjöt (kg) Meðalinnlegg (kg) Virkt greiðslumark lögbýla með innlegg (ærgildi)
Reykjanessvæði 29 55.859,5 1.926,2 2.163,7
Vesturland 247 1.428.188,8 5.782,1 49.023,5
Vestfirðir 148 945.393,7 6.387,8 39.205,6
Norðurland vestra 329 1.735.520,8 5.275,1 71.688,6
Norðurland eystra 292 1.304.790,9 4.468,5 56.873,3
Austurland 248 1.430.161,1 5.766,8 60.537,9
Suðurland 354 1.324.059,6 3.740,3 51.586,5
Allt landið 1.647 8.223.974,4 331.079,1
Heimild: Bændasamtök íslands og Landssamtök sláturleyfishafa
FREYR 06 2006