Freyr - 01.06.2006, Blaðsíða 22

VIÐTAL
Dagur með bónda
Bændasamtök íslands standa að og
styðja við margvísleg verkefni þar
sem skólabörnum er gefinn kostur á
að kynna sér lífið í sveitinni. Má þar
nefna sveitaheimsóknir leikskóla-
barna á bæi í nágrenni höfuðborg-
arsvæðisins og Akureyrar og heim-
sóknir grunnskólanemenda til ábú-
endanna á Tannstaðabakka í Hrúta-
firði. Eitt þessara verkefna kallast
Dagur með bónda en þá kemur
starfandi bóndi í heimsókn í sjö-
unda bekk grunnskóla. Heimsóknin
tekur um hálfan kennsludag og
byggist á því að bóndinn veitir
nemendunum innsýn í sín daglegu
störf með persónulegri nálgun.
DÖNSK HUGMYND
Álfhildur Ólafsdóttir, þáverandi forstöðu-
maður Upplýsingaþjónustu landbúnaðarins,
á heiðurinn af því að hafa hrint hugmynd-
inni í framkvæmd í samstarfi við Fræðslu-
miðstöð Reykjavíkur og Berglindi Hilmars-
dóttur, bónda á Núpi III undir Eyjafjöllum.
Hugmyndin er dönsk að uppruna og kynnt-
ist Álfhildur henni í Danmörku á samnor-
rænum fundi starfsfólks í upplýsingaþjón-
ustu landbúnaðarins vorið 1999. Aðspurð
telur Álfhildur engan vafa leika é því hversu
mikilvæg norræn samvinna er á þessu sviði.
Hún segir það hafa skipt sköpum að hitta
og ræða við þá sem höfðu reynslu af sam-
bærilegum verkefnum í sínu heimalandi.
„Þó maður hefði fengið send einhver gögn
erlendis frá þá eru líkurnar á því að maður
hefði skellt sér út í framkvæmdina miklu
minni," segir Álfhildur í samtali við Frey.
Verkefninu var hleypt af stokkunum strax
haustið 1999 og vegna gífurlegra vinsælda
var afráðið að halda því áfram svo lengi sem
fjármagn fengist til þess.
Fyrstu þrjú árin voru nemendur í 7., 8., 9.
og 10. bekk í grunnskólum Reykjavíkur og
nágrennis heimsóttir. Eftirspurnin varð strax
meiri en hægt var að anna svo ákveðið var
að minnka umfangið og heimsækja aðeins
nemendur í sjöunda bekk.
ÍSLENSKA ÆTTFRÆÐIN
Berglind hefur haft yfirumsjón með verk-
efninu frá upphafi og sjálf farið í heimsókn-
ir öll árin. „Við byrjuðum á að þýða valda
kafla úr danska efninu og síðan var efnið
staðfært. Það þurfti auðvitað að sníða þetta
til því saga og landkostir leika stórt hlutverk
og síðast en ekki síst öll þessi ættartengsl
sem við erum svo skemmtilega flækt í. Allir
krakkarnir gera ættartré og rekja ættir sínar
undantekningalaust út á landsbyggðina,"
segir Berglind í samtali við Frey.
MARGT KEMUR Á ÓVART
Heimsókn bóndans hefst að morgni dags
og lýkur um hádegi. Hann hefur meðferð-
is myndband frá bænum sínum og sýnis-
horn af því sem unnið er með I sveitinni
svo sem tilbúinn áburð, grasfræ, kjarnfóð-
ur, júgursmyrsl o.fl. Allir fá síðan að reka
nefið ( misvel lyktandí herlegheitin og hin-
ir hugrökkustu bragða á byggi, kjarnfóðri
eða öðru sem freistar. Svo er spjallað og
spurt um tilgang, verðlag, vinnusemi og
lifnaðarhætti sveitafólksins almennt og
endað á því að greina uppruna nemenda
eftir ættartrénu. Ættartréð gera þau
heima með hjálp foreldra og forráða-
manna áður en bóndinn kemur í heim-
sókn.
Freyr hitti tvo nemendur og kennara
þeirra sem tóku þátt í verkefninu á liðnu
vori og tók þau taii. Steinarr Ingólfsson og
Kristín Anna Guðmundsdóttir eru nem-
endur I sjöunda bekk Vogaskóla í Reykja-
vík. Kennarinn þeirra, Sigrún Björnsdóttir,
Sigrún Björnsdóttir, kennari ÍVogaskóla í
Reykjavík, hefur tekið þátt í verkefninu
Dagur með bónda frá upphafi. „Ég sé til
þess í hvert skipti sem ég er með sjöunda
bekk að ég fái bónda i heimsókn. Ég lít svo
á að nemendurnir geti bara ekki án heim-
sóknarinnar verið."
er einn af þeim kennurum sem tekið hafa
þátt í verkefninu frá upphafi. Þegar Stein-
arr er inntur eftir því hvort sú hugmynd
sem hann hafði um lif og starf í sveitinni
hefði breyst eitthvað við það að fá bónda
í heimsókn, svaraði hann: „Börnin í sveit-
inni eru alltaf að vinna." Nemendunum
var báðum tíðrætt um þá miklu ábyrgð
sem jafnöldrum þeirra í sveitinni er falin í
samanburði við þau sjálf og félaga þeirra í
borginni. „Ég gerði mér grein fyrir því að
þau ynnu eitthvað en ekki svona mikið,"
sagði Steinarr og bætti þvi við að þau yrðu
miklu sjálfstæðari fyrir vikið að hans mati.
„Það kom mér mest á óvart hvað allt þarf
að vera skipulagt, hvernig verkunum er
raðað niður á hverjum degi og hvernig all-
ir verða að kunna það sem þeir eiga að
gera," sagði hann. Kristín Anna og Stein-
arr hafa bæði dvalist úti á landi í fríum
með fjölskyldunni. Þau hafa heimsótt
sveitabæi, staldrað við og fengið kaffi og
þá ímynd í leiðinni að lífið í sveitinni væri
álíka rólegt og stundin með gestunum við
eldhúsborðið. Þau sögðu bæði að þau
hefðu ekki gert sér grein fyrir því að lífið í
sveitinni væri i rauninni flóknara en svo.
Þar þyrfti fólk vissulega að taka til hend-
inni og skipuleggja tímann sinn vel.
SKIPTIR SKÖPUM FYRIR SKILNINGINN
Sigrún segir það greinilegt af þeim um-
ræðum sem skapast í bekknum í hvert
„Það kom mér mest á óvart hvað allt þarf
að vera skipulagt, hvernig verkunum er
raðað niður á hverjum degi og hvernig allir
verða að kunna það sem þeir eiga að
gera," sagði Steinarr Ingólfsson
22
FREYR 06 2006