Dagblaðið Vísir - DV - 01.12.2017, Blaðsíða 62

He
lgar
ma
tur
inn
Vikublað 1. desember 2017 12
Lokkandi Lakkrístoppar og
gómsætar gyðingakökur Sigurður
Alfreð Ingvarsson bakari gefur lesendum Birtu
girnilegar smákökuuppskriftir. Myndir Sigtryggur Ari
Lokkandi Lakkrístoppar og
gómsætar gyðingakökur
sigurður alfreð í Björnsbakaríi gefur lesendum
Birtu uppskriftir að vinsælum smákökum
Lakkrístoppar voru ekki meðal þeirra uppskrifta sem birtust í Kvennafræðaranum árið
1888. Lakkrístoppar eru nýir af
nálinni í samanburði við gyðinga-
kökurnar en síðustu 100 árin hefur
verið rík hefð fyrir smákökubakstri
á íslenskum heimilum fyrir jól.
Hér áður fyrr lögðu konur
einnig gríðarlegan metnað í að
baka sem allra flestar smáköku-
sortir. Árni Björnsson þjóð-
háttafræðingur útskýrir hefðina
á Vísindavefnum þar sem hann
segir að svo virðist sem íslenskar
húsmæður hafi, á fyrri hluta 20.
aldar, byrjað að fá langþráða útrás
fyrir innibyrgða sköpunargáfu með
kökubakstri vikurnar fyrir jól.
Ástæðuna megi rekja til þess
að landanum bárust nýstárlegri
hráefni en áður höfðu þekkst og þá
höfðu flest heimili eignast eldavél
meðan áður var eldað á hlóðum.
Svo voru það matreiðslubækur á
borð við Kvennafræðarann, sem
varð mjög útbreidd enda kom hún
fjórum sinnum út á árunum 1888
til 1911, aukin og endurbætt í hvert
skipti. Þar mátti meðal annars
finna uppskriftir að gyðingakök-
um, piparkökum, hálfmánum,
vanilluhringjum og öðru jólagóð-
gæti sem landinn er enn að gæða
sér á tæplega 130 árum síðar.
Sigurður Alfreð Ingvarsson
hefur staðið við bakaraofnana
hjá Björnsbakaríi síðustu 25
árin og hér gefur hann lesendum
Birtu tvær girnilegar uppskriftir
að smákökum sem löngum hafa
fengist í bakaríinu fyrir jól, lakk-
rístoppum og gyðingakökum.
Lakkrístopparnir voru fyrst
bakaðir fyrir rúmum áratug en
aðrar smákökur í bakaríinu eru
flestar af gamla skólanum.
„Yfirleitt eru ljósar smákökur
mjög vinsælar í kringum jólin,
gyðingakökur og vanilluhringir til
dæmis. Hver einustu jól íhugum
við bakararnir að gera nýjar upp-
skriftir en fólkið sem verslar við
okkur virðist elska þessar gömlu
hefðir og því höldum við yfirleitt
bara fast í þær,“ segir Sigurður.
Spurður að því af hverju
gyðingakökurnar dragi nafn sitt
segir hann hlægjandi að það sé
ekkert sem tengist gyðingum í
þessum smákökum þótt það sé
vissulega vanilla í vanilluhringjum
og lakkrís í lakkrístoppum.
„Ég þarf líklegast að leggjast í
smá rannsóknarvinnu til að vita
hvaðan þetta nafn kemur,“ segir
bakarinn káti að lokum.
Um 130 stk. úr uppskriftinni.
inniHaLd
n Sykur 250 g
n Smjör 375 g
n Hveiti 500 g
n Egg 2 stk.
n Egg til penslunar 2 stk.
n Heslihnetur sneiddar 150 g
n Sykur 50 g
aðFErð
Allt sett saman í hrærivél og hnoðað
þar til það er komið saman. Deigið tek-
ið og sett í skál. Plastfilma sett yfir og
geymt inni í ísskáp í að minnsta kosti
þrjá tíma. Deigið tekið úr ísskápnum
og aðeins hnoðað með höndunum til
að mýkja það upp og svo rúllað með
kökukefli eins þunnt og maður ræður
við með hveiti sér við hlið. Stungið út
með 5 sentimetra mynstruðum hring og
raðað á bökunarplötu með pappír á.
Egg brotin í skál og slegin saman með
gaffli og svo eru kökurnar penslaðar
með þeim. Heslihnetum og sykri
blandað saman og sett ofan á hverja
köku fyrir sig með teskeið. Svo er þetta
bakað í um 8 mínútur á 240°C en fer
samt eftir ofnum. Best er að fylgjast vel
með þar til þær ná fallega brúnum lit
í hliðarnar.
gyðingakökur
uppskriFt
„Hver einustu
jól íhugum við
bakararnir að gera
nýjar uppskriftir en
fólkið sem verslar við
okkur virðist elska
þessar gömlu hefðir
og því höldum við
yfirleitt bara fast
í þær.
Lakkrístoppar
Um 150 stk. úr uppskriftinni.
inniHaLd
n Eggjahvíta 3 stk.
n Púðursykur 200 g
n Rjómasúkkulaði 200 g
n Lakkrískurl súkkulaði hjúpað 200 g

aðFErð
Eggjahvítum og púðursykri er þeytt
saman þar til það er orðið stífþeytt.
Rjómasúkkulaði er saxað niður og það
sett út í ásamt lakkrískurli og hrært
varlega saman með sleif. Setjið með
teskeið á bökunarplötu með pappír.
Bakið á 170°C í um 12–14 mínútur.
sigurður aLFrEð ingvarsson Sigurður hefur staðið við bakaraofn-ana í Björnsbakaríi við Austurströnd í um 25 ár. Hann segist enn eiga eftir að komast að því hvers vegna gyðingakökur heita gyðingakökur.