Morgunblaðið - 28.02.2018, Qupperneq 4

4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 28. FEBRÚAR 2018
Bamix töfrasproti
Verð 29.900 kr.
laugavegi 47 www.kokka.is kokka@kokka.is
Bændasamtök Íslands telja eðlilegast að stjórnvöld óski
eftir viðræðum við Evrópusambandið um þá stöðu sem
íslenskur landbúnaður er í vegna niðurstöðu EFTA-
dómstólsins um að bann og takmarkanir á innflutningi
kjöts og fleiri búvara til landsins stangist á við EES-
samninginn.
„Staða okkar gerir einfaldlega kröfu um að látið verði
reyna á hvort við getum haldið núgildandi löggjöf áfram
í gildi með samningum þess efnis. Full rök standa til þess
þó EFTA-dómstóllinn hafi því miður ekki tekið tillit til
þeirra,“ segir í bréfi Sindra Sigurgeirssonar, formanns
Bændasamtaka Íslands, til Kristjáns Þórs Júlíussonar
landbúnaðarráðherra þar sem hann lætur í ljós þá skoð-
un að eðlilegast væri að ræða beint við ESB um kjöt-
innflutninginn.
„Við erum að teikna upp þær leiðir sem við teljum
vænlegar,“ segir Sindri í samtali við Morgunblaðið.
Minnir hann á að menn hafi talið sig hafa vörn í EES-
samningnum sem heimilar ríkjum að verja heilsu manna
og dýra. Þegar matvælalöggjöfin var innleidd hafi náðst
samkomulag um að gera það með tilteknum hætti sem
EFTA-dómstólinn hafi dæmt ógildan. „Dómstóllinn gerði
að engu þá sátt sem náðist á Alþingi og þau ákvæði sem
við héldum að við gætum varið okkur með. Þetta stríðir
gegn rétti okkar til að taka ákvarðanir í eigin málum.
Við deilum ekki við dómarann en teljum eðlilegt að setj-
ast yfir málið. EES-samningurinn er gamall og kannski
er tími kominn til að uppfæra hann,“ segir Sindri.
Hann segir í bréfinu að ef þetta reynist ekki fær leið
þá verði það að vera lágmarkskrafa að samið verði um
þriggja ára frest til undirbúnings þeim áhrifum sem
breytt fyrirkomulag geti haft. Vísar hann þar til inn-
flutnings á hráu, ófrosnu kjöti. Sá tími verði nýttur til
nauðsynlegra rannsókna og til að fara yfir fyrirkomulag
matvæla- og innflutningseftirlits.
Með því þurfi að afmarka nánar hvernig eftirlitinu
verði beitt með sem skilvirkustum hætti til að tryggja
áfram sem besta sjúkdómastöðu. Tollaeftirlit og mat-
vælaeftirlit verði eflt, meðal annars með skipulagðri
sýnatöku og skimunum sem beinist með sama hætti að
innlendri framleiðslu og innfluttri og byggist á því að
skima fyrir ákveðnum smitefnum og efnaleifum á öllum
framleiðslu- og sölustigum.
Í bréfinu fer formaður Bændasamtakanna einnig yfir
tollasamning við ESB sem kemur til framkvæmda í vor
og opnar fyrir stóraukinn innflutning búvara. Þá er vak-
in athygli á göllum á tolleftirliti og hvatt til þess að það
verði bætt. helgi@mbl.is
Samið verði við ESB um
reglur um kjötinnflutning
 Bændasamtökin gera stjórnvöldum grein fyrir stöðunni
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Naut Fyrirsjáanleg er aukning á kjöti vegna tollasamn-
ings og breyttra heilbrigðisreglna við innflutning.
Arnar Þór Ingólfsson
Ómar Friðriksson
Gildi kjarasamninga á almenna
vinnumarkaðnum er í mikilli tví-
sýnu, en ögurstund rennur upp í
dag. Frestur Alþýðusambands Ís-
lands til að ákveða hvort samningum
verði sagt upp eða hvort þeir verði
látnir gilda áfram til næstu áramóta,
rennur út kl.16. Óvíst er hvort útspil
ríkisstjórnarinnar, sem kynnt var í
gær, dugar til þess að samningar
haldi.
Formlegt vald til að segja upp
samningunum er í höndum átta
manna samninganefndar ASÍ sem
skipuð er forseta, formönnum lands-
sambanda og stærstu aðildarfélaga.
Hún kemur saman nú í morgunsárið
og fundar áður en allir formenn að-
ildarfélaga ASÍ koma saman til for-
mannafundar kl. 11. Það er samn-
inganefndarinnar að ákveða hvort
hún framselur umboð sitt til að segja
upp samningunum til formanna-
fundarins. Samkvæmt upplýsingum
á vef ASÍ þarf einróma samþykki í
samninganefndinni til að niðurstað-
an verði skuldbindandi.
Stjórnvöld sýndu spilin
Ríkisstjórnin kom saman í gær og
síðdegis voru helstu verkalýðsleið-
togar boðaðir á fund Katrínar Jak-
obsdóttur forsætisráðherra. Þar
voru þeim kynntar þær aðgerðir
sem stjórnvöld lýsa sig reiðubúin til
að standa að á vinnumarkaði.
Þetta útspil kom áður en flest
stærstu verkalýðsfélögin funduðu
um hvaða skilaboð formenn þeirra
myndu fara með inn í morgundag-
inn. Forsætisráðherra segir við
Morgunblaðið að tillögurnar sýni
skýran pólitískan vilja ríkisstjórnar-
innar til þess að „halda áfram þessu
góða samtali sem við erum búin að
eiga við verkalýðshreyfinguna og SA
um það hvernig við getum skapað
betri umgjörð um vinnumarkaðinn.“
„Í fyrsta lagi leggjum við fram
tvennt sem við getum sagt að sé
mjög áþreifanlegt; hækkun atvinnu-
leysisbóta og hækkun greiðslna úr
Ábyrgðarsjóði launa. Þessi atriði eru
meðal þess sem verkalýðshreyfingin
hefur lagt mikla áherslu á að þurfi
að lagfæra í samtölum sínum við
okkur,“ segir Katrín. Hún segir
kostnað við hækkun atvinnuleysis-
bóta nema 2,4 milljörðum á árs-
grundvelli og hækkun hámarks-
greiðslna úr Ábyrgðarsjóði launa
200 milljónum. Við útreikningana
segir hún að stuðst hafi verið við nú-
verandi tölur um atvinnuleysi, en í
framhaldinu þurfi að boða til sam-
tals um það hvert jafnaðar-atvinnu-
leysistryggingagjaldið þurfi að vera
til að standa undir þeim sveiflum
sem kunna að verða í atvinnu-
ástandi. Atvinnuleysisbætur hækka
upp í 90% af lægstu launum fyrir
dagvinnu og verða því 270.000 kr.
m.v. að lægstu laun séu 300.000 kr.
Þetta hlutfall er í dag um 76%, segir
Katrín.
„Síðan leggjum við það til að við
munum eiga samtal við aðila vinnu-
markaðarins um mögulegar breyt-
ingar, skattkerfisbreytingar og sam-
spil þeirra við bótakerfið,“ segir
Katrín og nefnir barnabætur, hús-
næðisstuðning og persónuafslátt í
því samhengi. Sérstaklega verði
horft til aðgerða sem gætu komið
lágtekjuhópum og þeim sem eru í
lægri millitekjuhópum til góða.
Í yfirlýsingu ríkisstjórnarinnar
frá því í gær er opnað á að samhliða
hækkun atvinnuleysisbóta verði haf-
ið samtal um aðra hluti þeim tengda,
þar á meðal styttingu bótatímabils-
ins niður í 24 mánuði.
„En það eru engar ákvarðanir
sem hafa verið teknar um það, þetta
er bara mál sem við setjum á dag-
skrá í þessu samtali,“ segir Katrín.
Óvíst hvort samningar haldi
Gylfi Arnbjörnsson, forseti ASÍ,
segir í samtali við Morgunblaðið að
hann telji útspil stjórnvalda vera
mikilvægt innlegg inn í umræðuna,
þó að með því hafi ekki allar óskir
ASÍ orðið að veruleika.
„Það er engin launung á því að við
hefðum gjarnan viljað sjá breyting-
ar á fæðingarorlofskerfinu og hækk-
un greiðslna þar og eins viljað hafa
eitthvað aðeins fastara í hendi varð-
andi tengingu persónuafsláttar við
launavísitölu frekar en vísitölu
neysluverðs, en engu að síður eru
þarna fyrirheit um að setja í gang
vinnu og umræðu um að fara í skatt-
kerfisbreytingar sem myndu
gagnast þeim tekjulægstu,“ segir
Gylfi.
Hvort útspilið dugi til þess að
kjarasamningarnir haldi verði þó að
koma í ljós í dag.
Dugar útspil ríkisstjórnarinnar?
 Vilji til að hækka atvinnuleysisbætur um 2,4 milljarða á ári  Opnað á umræðu um styttingu bóta-
réttartímabils  Einlægur pólitískur vilji til þess að halda áfram samtalinu, að sögn forsætisráðherra
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Ræða Sigurður Bessason, formaður stéttarfélagsins Eflingar, heldur ræðu á fundi Flóabandalagsins svokallaða,
sem fór yfir málin á fundi í húsakynnum Eflingar í gærkvöldi. Mikil óvissa er um framtíð kjarasamninga ASÍ og SA.
Morgunblaðið/Hanna
Trúnaðarráð VR samþykkti í gær
að segja ætti upp samningunum.
Tveir karlmenn um þrítugt hafa verið ákærðir fyrir sér-
staklega hættulega líkamsárás og frelsissviptingu á Ak-
ureyri í apríl 2016. Er annar maðurinn sakaður um að
hafa veist að fórnarlambinu með ofbeldi, m.a. með því að
draga hann upp úr heitum potti, snúa hann niður í gler-
brot og lemja manninn ítrekað í andlitið.
Telst árásin sérstaklega hættuleg, en við slíku broti
getur legið allt að 16 ára fangelsi. Fyrirtaka málsins fer
fram í Héraðsdómi Norðurlands eystra í dag, en fórn-
arlambið, sem varð einnig fyrir hnífstunguárás í Kjarna-
skógi í fyrra, fer fram á tvær milljónir króna í bætur.
Tveir ákærðir fyrir grófa líkamsárás
Rannsókn Fyrir-
taka fer fram í dag.
Í yfirlýsingu SA til samninganefndar ASÍ í gær segir að launaþróunar-
trygging sé einn þáttur í þróun nýs samningalíkans sem ætlað er að
skapa umgjörð fyrir gerð næstu kjarasamninga á öllum vinnumark-
aðnum, þ.e. bæði á almennum og opinberum vinnumarkaði. „Samtök at-
vinnulífsins eru reiðubúin, við næstu samningsgerð í árslok 2018, til að
binda kauptaxta almennra kjarasamninga við launaþróunartryggingu,
samhliða því að fyrstu skref verði tekin við uppbyggingu nýs kjarasamn-
ingalíkans að norrænni fyrirmynd,“ segir í yfirlýsingunni.
Þá leggja SA til að hafinn verði undirbúningur kjaraviðræðna í maí
„með það markmið að nýir samningar taki gildi um næstu áramót. Þann-
ig verði fest í sessi bætt vinnubrögð við kjarasamningsgerð, öllum lands-
mönnum til hagsbóta“. omfr@mbl.is
Hefji undirbúning í maí
VILJA BINDA KAUPTAXTA VIÐ LAUNAÞRÓUNARTRYGGINGU