Morgunblaðið - 24.04.2018, Blaðsíða 26

26 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 24. APRÍL 2018
✝ Þóra Stephen-sen fæddist að
Hvoli í Saurbæ í
Dalasýslu 17. júlí
1957. Hún lést á
líknardeild Land-
spítalans 16. apríl
2018. Foreldrar
hennar eru hjónin
Þórir Stephensen,
fyrrverandi dóm-
kirkjuprestur og
staðarhaldari í Við-
ey, f. 1.8. 1931, og Dagbjört
Gunnlaugsdóttir Stephensen
húsmóðir, f. 16.5. 1927. Systkini
Þóru eru Elín sérkennari, f. 7.2.
1955, og Ólafur framkvæmda-
stjóri, f. 11.6. 1968.
Verslunarskóla Íslands 1977 og
B.ed. prófi frá Kennaraháskóla
Íslands 1981. Hún lauk viðbót-
arnámi til starfsréttinda í
námsráðgjöf frá Háskóla Ís-
lands 2001. Þóra hóf störf við
Klébergsskóla á Kjalarnesi
1981 og starfaði þar sem kenn-
ari með hléum í 20 ár, síðan
sem námsráðgjafi í fjögur ár.
Hún hóf störf sem námsráðgjafi
í Sæmundarseli við Ingunn-
arskóla í Grafarholti árið 2005.
Við stofnun Sæmundarskóla ár-
ið 2007 tók hún við starfi að-
stoðarskólastjóra og gegndi því
til dauðadags. Hún var starf-
andi skólastjóri 2014-2015.
Þóra var virk í ýmsu félags-
starfi, þ. á m. Oddfellow-
reglunni. Hún gegndi ýmsum
trúnaðarstörfum fyrir Kjalar-
neshrepp.
Útför Þóru fer fram frá
Dómkirkjunni í Reykjavík í
dag, 24. apríl 2018, klukkan 13.
Þóra giftist 30.9.
1978 Andrési Svav-
arssyni, f. 24.11.
1955, d. 23.9. 2013,
húsasmið og verk-
stjóra. Foreldrar
hans voru Svavar
Guðni Guðnason
sölumaður, f. 25.8.
1930, d. 30.12.
2011, og k.h. Sig-
ríður Andrésdóttir,
f. 26.9. 1936, d.
2.11. 1993. Þóra og Andrés
eignuðust þrjú börn, Dagbjörtu
andvana f. 6.9. 1984, Örvar, f.
5.1. 1984, og Dagbjörtu f. 16.9.
1991.
Þóra lauk stúdentsprófi frá
Það er skrítið þegar helming-
inn af manni vantar. Þannig líð-
ur mér núna þegar systir mín
hefur kvatt þetta líf. Hún var
sterkur karakter, umhyggju-
söm, traust, hlý og skemmtileg,
í stuttu máli besta systir sem
hægt er að hugsa sér.
Lífið fór ekki alltaf mjúkum
höndum um Tótu systur. Hún
átti góða æsku á Sauðárkróki
og fyrstu árin í Reykjavík voru
skemmtileg. Nítján ára kynnt-
ist hún Adda sínum og þau
byggðu sér fallegt heimili á
Enni á Kjalarnesi. En svo fór
mótvindurinn að vaxa. Erfið-
leikar við barneignir, m.a. miss-
ir dóttur, tóku á ungu hjónin.
Þau reyndu samt að njóta lífs-
ins og svo kom sólargeisli inn í
líf þeirra þegar þau tóku Örvar
til sín. Annar sólargeisli, Dag-
björt, bættist við og Tóta var
kærleiksrík móðir sem studdi
börnin með ráðum og dáð fram
á síðasta dag. En á sama tíma
hrönnuðust upp óveðursský í
fjölskyldu Adda vegna arfgengs
sjúkdóms sem hefur dregið
marga í þeirri fjölskyldu til
dauða langt fyrir aldur fram,
þ.á m. Adda sjálfan. Dagbjört
reyndist líka glíma við fötlun og
á seinni árum hefur Örvar átt
við erfið veikindi að stríða.
Allir þessir erfiðleikar settu
mark sitt á Tótu. En þeir
leiddu líka í ljós að hún bjó yfir
ótrúlegum styrk og æðruleysi
til að takast á við þá. Sá styrk-
ur óx jafnt og þétt. Hún talaði
oft um að við getum ekki valið
hvað mætir okkur í lífinu en við
getum valið okkur viðhorf til
þess. Tóta reyndi að velja já-
kvætt og uppbyggjandi viðhorf
á hverjum tíma, þótt vissulega
tæki það oft á. Hún las mikið
og nefndi stundum hvað það
hefði haft mikil áhrif á sig þeg-
ar hún las bók sem hefst á orð-
unum „lífið er erfitt“. Það hefði
opnað augu sín, hún hætt að
gera sér vonir um einfalt og
auðvelt líf og það hefði verið
léttir.
Þessi styrkur og æðruleysi
voru orðin henni samgróin þeg-
ar hún veiktist sjálf. Í fyrstu
leit allt vel út og Tóta barðist af
krafti til að njóta barnanna sem
lengst. En svo kom í ljós að
baráttan hafði ekki borið
árangur. Þá valdi Tóta lífsgæði
fram yfir lífslengd og hafnaði
frekari meðferð. Hún vildi
skapa góðar minningar og þótt
síðustu mánuðir væru hörð bar-
átta fékk Tóta góða daga í lokin
og átti ómetanlegar stundir
með fjölskyldunni fyrir og um
páskana. Hinn 16. apríl sl. var
svo baráttunni lokið og hún
fékk loks hvíldina sem hún var
farin að þrá.
Skarðið sem Tóta skilur eftir
sig er stórt og verður seint
fyllt. Börnin sakna móður sem
kenndi, studdi og huggaði og
við hin munum líka sakna henn-
ar mikið. Samband okkar
systra var alltaf gott og stöðugt
meira og nánara eftir því sem
árin liðu. Ég þakka og sakna
vinkonu, samherja í gleði og
sorg. Við lásum og ræddum
bækur, ferðuðumst saman bæði
innan lands og utan, tókumst í
sameiningu á við erfiðleika og
glettumst hvor við aðra á góð-
um stundum. Norður í Lækj-
arkoti áttum við okkar bestu
stundir og þar verður hún alltaf
með mér. Það verður skálað
fyrir henni úti á palli þegar
Lækjarkotssystkini hittast
nyrðra.
Elsku Tóta systir. Takk fyrir
að vera ekki bara systir heldur
líka besta vinkona mín. Ég
vona að þér verði boðið upp á
jólabrauð og kleinur á nýjum
stað.
Elín.
Ég spurði krakkana mína
hvaða orð kæmu upp í hugann
þegar þau rifjuðu upp minn-
ingar af Tótu föðursystur sinni.
Svörin voru „hlý“, „sterk“ og
„gjöriði svo vel og fáiði ykkur“.
Allir sem þekktu Tótu systur
mína nutu hlýju hennar. Henni
var ég umvafinn allt frá fæð-
ingu; sumar af fyrstu minning-
um mínum eru um Tótu, sem
fór með mig í fjöruna eða á róló
á Sauðárkróki, kenndi mér að
lesa og nennti alltaf að spjalla
við litla bróður sinn og sýna
honum athygli.
Á milli okkar Tótu voru ell-
efu ár. Lengi átti ég þess vegna
frekar skjól hjá henni en hún
hjá mér. Hjá Tótu og Adda
hennar átti ég alltaf athvarf
sem barn og unglingur; fyrst í
Hraunbænum þar sem þau
byrjuðu kornung sambúð, svo á
Móum og loks á Enni á Kjal-
arnesi eftir að þau byggðu hús-
ið sitt þar.
Ég fékk að fylgjast með því
hvernig hópurinn hennar Tótu
stækkaði smátt og smátt og
hvað hún gladdist mikið yfir
því; fyrst kom Örvar, svo Dag-
björt – og á kantinum voru hin
ýmsu gælu- og húsdýr. Allir
voru umvafðir sama kærleikan-
um og Tóta lagði mikið á sig að
hlúa sem bezt að börnunum sín-
um og búa þau undir lífið. Þess
njóta þau í dag, þegar þeirra
Adda nýtur ekki lengur við.
Örvar og Dagbjört hafa marg-
eflzt við mótlætið í veikindum
mömmu sinnar og standa sam-
an í sönnum systkinakærleik.
Talandi um mótlæti. Af því
fékk systir mín stærri skammt
en gengur og gerist og væri of
langt mál að rekja hér. Ég
skildi oft ekki hvaðan hún fékk
styrk og æðruleysi í öllum þeim
áföllum sem á henni dundu í líf-
inu en varð þá gjarnan hugsað
til þess sem Rósa amma okkar
á Sökku í Svarfaðardal hafði á
orði; að hún bæði Guð ekki um
að taka erfiðleikana frá börn-
unum sínum, heldur að hann
gæfi þeim styrk til að takast á
við þá. Þann styrk fékk Tóta, í
gegnum sinn sterka og heil-
steypta persónuleika og sanna
og einlæga trú. Hún efldist við
hverja raun – og hafði einhvern
veginn alltaf meira að gefa, gat
tekið fleiri að sér og miðlað bet-
ur af reynslu sinni. Þess nutum
við sannarlega öll sem í kring-
um hana vorum.
Við Ella og Tóta höfum á
fullorðinsárum þróað með okk-
ur traust og falleg systkina-
bönd og staðið saman þegar á
hefur reynt – og það hefur ver-
ið býsna oft í áranna rás. Við
köllum okkur stundum Lækj-
arkotssystkinin og kennum
okkur þá við kofann hennar
Ellu, sem foreldrar okkar
byggðu í landi Sökku þegar
systur mínar voru litlar og ég
ekki fæddur – þar sem við lék-
um okkur í æsku, sáum trén
vaxa okkur yfir höfuð og höfum
gjarnan átt okkar beztu stundir
þegar við náum öll að hittast í
sól og sumaryl, rifja upp gaml-
ar minningar, elda, skála og
hlæja saman.
Það vantar mikið þegar
þriðjungurinn úr þessum þétta
hópi er farinn – en við höfum
alltaf lifað í vissunni um að ást-
vinir hittist aftur, þótt dauðinn
aðskilji þá um sinn. Ég er þess
vegna sannfærður um að nú er
Tóta búin að hitta Adda sinn
aftur og þau bíða með rauðvínið
á einhverjum ágætum himnesk-
um sólpalli, vonandi þar sem
fjallahringurinn er að minnsta
kosti jafnfallegur og í Svarf-
aðardal: „Gjöriði svo vel og
fáiði ykkur.“
Guð blessi minningu Tótu
systur minnar.
Ólafur Stephensen.
Mig langar að minnast henn-
ar Þóru, elskulegrar vinkonu til
40 ára. Við vorum einnig sam-
starfskonur í Klébergsskóla um
30 ára skeið, að ógleymdum
matarklúbbnum sem var stofn-
aður ásamt mökum okkar og
nánum vinum – þar var glatt á
hjalla. Mikið saknaði ég hennar
úr skólanum þegar þau hjón
ákváðu að flytja til Reykjavík-
ur. Þóra gerðist fyrst náms-
ráðgjafi í Sæmundarskóla og
síðan aðstoðarskólastjóri. Við
fjölskyldan vorum svo þakklát
fyrir að hún skyldi fara í Sæ-
mundarskóla þar sem tvö
barnabarna okkar stunduðu
nám og var Þóra alltaf til stað-
ar í skólanum með faðminn út-
breiddan og fallega brosið sitt –
þannig var hún. Þóra hafði svo
ótrúlega marga mannkosti til
að bera, hún var svo hjartahlý,
heilsteypt og að auki skarp-
greind. Það var svo gott að leita
til hennar því hún hafði þann
eiginleika að geta nánast leyst
farsællega úr öllum málum. Ég
dáðist að því mikla æðruleysi
sem hún sýndi á erfiðum stund-
um í lífinu og þær voru margar
– það síðasta sem hún sagði við
mig er ég heimsótti hana á líkn-
ardeildina var „það þýðir ekki
að skæla yfir þessu“.
Börnin hennar tvö voru
henni allt og stoltið skein úr
augum hennar þegar þau bar á
góma. Það er ekki í anda Þóru
að vera með einhverja upptaln-
ingu á mannkostum hennar,
hún var svo hæversk alla tíð.
Elsku Örvar minn og Dag-
björt mín, ykkar missir er
mestur – megi góður Guð
styrkja ykkur og alla fjölskyld-
una á þessari erfiðu stund í lífi
ykkar.
Lífið verður ekki eins og áð-
ur nú þegar þú ert farin, elsku
Þóra mín, en minningin lifir.
Þín vinkona
Áslaug.
Þegar ung kona fellur frá í
blóma lífs síns er ekki örgrannt
um að manni finnist eitthvað
rangt gefið. Einn af varnarhátt-
um mannsins er að kenna öðr-
um um, finna einhvern and-
stæðing sem kenna má um
þrátt fyrir að sá hinn sami sé
alsaklaus. Sumir atyrða Guð og
kenna honum um en gleyma því
að hann gaf okkur aðeins lín-
urnar um framkomu og hegðun
en ekki nákvæmlega hvernig
hver og einn skyldi lifa eða
hvernig lífi hvers og eins skyldi
háttað.
Því síður dreifir hann sjúk-
dómum eftir vild eða af illum
hug. Þeir stafa af öðrum þekkt-
ari ástæðum. Því miður er það
svo að sjúkdómar eira engu,
eru misalvarlegir og sumir leiða
til dauða án þess að við verði
ráðið eins og í þessu tilfelli er
Tóta, frænka okkar, lést. Hún
hafði verið veik alllengi og ljóst
var hvert stefndi. Það er samt
óréttlátt.
Tóta var vel gefin og falleg
kona. Hún valdi sér kennara-
starfið að ævistarfi og sinnti því
meðan máttur var til. Hún
helgaði sig líka heimilinu og
uppeldi barna sinna og hefur
margur dáðst að dugnaði henn-
ar og þoli. Það var ekki alltaf
auðvelt líf hjá Tótu. Hún missti
mann sinn, Andrés Svavarsson,
árið 2013 úr langvinnum, arf-
gengum sjúkdómi og geta má
nærri hvílíkt áfall það var.
Hann var stoð hennar og stytta
og, ásamt börnunum, ljósið í til-
veru hennar. Nú hefur dimmt
aftur en dimmu fylgir ljós. Hún
hefur nú hitt mann sinn aftur
en skugginn færist til og hvílir
nú á næstu aðstandendum,
börnum og nánustu fjölskyldu.
Sárast svíður börnunum sem
gætu með sanni sagt með Matt-
híasi sálmaskáldi:
Æ, tak nú, Drottinn, föður og móður
mína
í mildiríka náðarverndan þína ...
Það mun hann að sjálfsögðu
gera en við finnum tómið sem
er áberandi og hrópandi. Það er
sagt að tíminn lækni öll sár en
er það svo? Ef til vill deyfir
hann sárasta sársaukann en hjá
sumum verða sárin lengi opin
og með þunnri skel, þau sem
gróa.
Tóta var þó ekki ein. Fjöl-
skyldan stóð henni fast að baki,
sr. Þórir ók ófáa kílómetra með
Dagbjörtu yngri í söngnám sitt
og æfingar og örugglega skaut
hann Örvari bæjarleið er hann
bjó heima. Dagbjört eldaði og
passaði meðan þrek var til.
Systkinin og foreldrar hennar
voru og hennar akkeri síðustu
árin og gerðu það með hendur
ekki á baki.
Tóta var kennari og sinnti
því af áhuga og metnaði eins og
öðru sem hún tók sér fyrir
hendur. Hún var vandvirk og
glaðvær þótt undir byggi skap
og þykir engum merkilegt sem
þekkir til uppruna hennar.
Hún átti vinafjöld, ekki síst
meðan Addi lifði, og var sam-
félaginu góður þegn. Löngu
stríði er lokið. Innan fjölskyld-
unnar er allt breytt en svo vel
þekkjum við til að hún mun
þjappa sér saman um þá er
þurfa og frænka á það hjá okk-
ur að við leggjum okkar létta
lóð á vogarskálarnar.
Við Jónubörn og tengdabörn
sendum öllum aðstandendum
samúðarkveðjur og biðjum Guð
að blessa Tótu og allt hennar
fólk á jörðu sem á himni.
Við geymum með okkur
mynd af Tótu fallegri, lausri við
kvalir, frjálsri og stoltri af ævi-
starfi sínu öllu. Hún hverfur í
bili, böðuð ljósi hins eilífa kær-
leika þar sem birtan ein ræður
ríkjum.
Jóna G. Snævarr,
börn og tengdabörn.
Með þessum orðum langar
okkur að minnast góðrar vin-
konu, Þóru Stephensen. Tóta,
eins og við kölluðum hana, var
heilsteypt, traust, hlý og glað-
lynd.
Hún reyndi alltaf að sjá fram
úr erfiðleikunum sem hún fékk
stærri skammt af en margur án
þess að láta bugast. Að verða
vitni að því hvernig Tóta tókst
á við hin erfiðu verkefni sem
henni voru úthlutuð í þessu lífi
var einstakt. Æðruleysi, þraut-
seigja og jafnvel einstök hæfni
til að sjá bjartar hliðar á erfiðu
viðfangsefni. Samstarf okkar og
vinátta stóð í allmörg ár. Tóta
setti sig inn í mál fjölskyldna
okkar og vildi fylgjast með
hvernig gengi hjá öllum og gott
var að leita ráða hjá henni, öll
okkar vinátta einkenndist að
trúmennsku, heiðarleika og
gleði. Gaman er að minnast
daganna sem við áttum saman
á mæðgnahelgi í Vindáshlíð
með dætrum og dótturdætrum.
Undanfarin ár höfum við átt
yndislegar samverustundir t.d.
fórum í gönguferðir og spjall
hjá hvor annarri. Einnig minn-
umst við skemmtilegrar helg-
ardvalar á Akureyri sem við
áttum með góðum vinkonum.
Við minnumst sérstaklega
göngunnar síðastliðið vor þegar
Tóta sagði við okkur: „Stelpur
mínar, nú er ég með góðar
fréttir, nú er brjóstakrabba-
meinið ekki til staðar, ég var að
koma frá lækninum,“ en bakið
var eitthvað að hrella hana svo
hún gat tæplega farið í göngu-
túrinn, sem varð því í styttra
lagi. En hún taldi þetta eitthvað
tilfallandi og sagði: „Þetta
lagast nú fljótt og þá göngum
við nú enn lengra, stelpur mín-
ar,“ eins og hún kallaði okkur
gjarnan. En sú var nú ekki
raunin því nú tók við baráttuár
hetjunnar okkar sem erfitt var
að horfa upp á, en hún varð að
lúta þar í lægra haldi að lokum
16. apríl síðastliðinn.
Elsku Dagbjört, Örvar og
hennar nána fjölskylda, við vilj-
um senda ykkur okkar dýpstu
samúðarkveðjur. Megi guð
fylgja ykkur og styðja í sorg-
inni.
Blessuð sé minning góðrar
vinkonu.
Hulda og Oddný.
Elsku hjartans Þóra mín.
Mikil var sú gæfa að vinna
með þér í 11 ár í Sæmund-
arskóla.
Þú varst svo flott fyrirmynd
fyrir nemendur og starfsfólk og
mikil gæfa var að fá að læra af
þér og fá ráð.
Svo varstu skemmtileg, ekki
bara gáfuð og góð. Þannig að í
minningabankanum eru margar
skemmtilegar stundir í og utan
vinnu.
Elsku Dagbjört og Örvar, ég
votta ykkur mínar dýpstu sam-
úðarkveðjur og kveð móður
ykkar með ljóði eftir Jónas
Hallgrímsson, en dagur ís-
lenskrar tungu var einn af
uppáhaldsdögum mömmu ykk-
ar.
Þið þekkið fold með blíðri brá
og bláum tindi fjalla
og svanahljómi, silungsá
og sælu blómi valla
og bröttum fossi, björtum sjá
og breiðum jökulskalla –
drjúpi’ hana blessun drottins á
um daga heimsins alla.
(Jónas Hallgrímsson)
Takk fyrir allt, elsku Þóra
mín.
Þín Ragga ritari.
Ragnheiður Sigmarsdóttir.
Það var þyngra en tárum
taki að heyra af andláti Þóru
vinkonu okkar. Við vissum
innst inni að þetta yrði nið-
urstaðan fyrr en seinna. Það
vissi hún líka, sagði okkur síð-
ast þegar við heimsóttum hana
á líknardeildina að hún væri
búin að skipuleggja jarðar-
förina. Við vorum ekki hissa á
því, þannig var Þóra, vildi hafa
hlutina á hreinu, allt var skipu-
lagt af kostgæfni og vandlega
undirbúið. Þóra var einstök
kona, vönduð og virðuleg, heil-
steypt, yfirveguð, áhugasöm um
velferð annarra, fagleg í starfi
sínu og fleygði engu fram sem
ekkert vit var í enda bárum við
allar mikla virðingu fyrir henni.
Leiðir okkar lágu saman
haustið 2000 þegar við hófum
allar nám í náms- og starfs-
ráðgjöf við Háskóla Íslands.
Við unnum saman ófá verkefn-
in, fundum brátt að við áttum
svo margt sameiginlegt og með
okkur myndaðist dýrmæt vin-
átta þar sem ríkti væntum-
þykja, virðing, trúnaður og
traust. Sú vinátta var einstök
og hélst óslitið síðan.
Okkur er þakklæti efst í
huga því það voru forréttindi að
fá að vera samferða Þóru. Hún
var kletturinn í hafinu, mætti
miklu mótlæti í lífinu en stóð
alltaf hnarreist og sterk eftir
hvert áfallið á fætur öðru. Við
dáðumst að henni fyrir að tak-
ast af svo miklu æðruleysi, um-
hyggju og reisn á við þau
mörgu og erfiðu verkefni sem
lífið fól henni.
Þóra var höfðingi heim að
sækja. Við komum til hennar
þegar hún bjó á Kjalarnesinu,
heimsóttum hana í Árbæinn og
svo flutti hún í fallega íbúð í
Grafarholtinu eftir að Andrés
féll frá. Alls staðar var útsýnið
út um stofugluggann eins og
fegursta málverk. Hún átti fal-
legt heimili þar sem hlýjan og
væntumþykjan var umvefjandi.
Við eigum dýrmætar minn-
ingar um ótal samverustundir
heima hjá hvor annarri eða í
sumarbústöðum okkar. Þar
fóru oft fram djúpar samræður
um skólamálin, en við völdum
okkur allar menntun og velferð
annarra að ævistarfi. Við fórum
ávallt frá þessum heimsóknum
með svo mikla visku og svo
mörg bjargráð í farteskinu. Við
munum ylja okkur við minning-
arnar um einstakar samveru-
stundir þar sem var spjallað,
hlegið, grátið og glaðst yfir
stórum sem smáum sigrum. En
það sem okkur þykir vænst um
eru minningarnar um yndislega
konu sem var svo mikil fyr-
irmynd okkar allra. Við munum
áfram kalla okkur fimmurnar
eins og við áttum vanda til frá
fyrstu kynnum.
Við vottum Örvari og Dag-
björtu, systkinum Þóru og for-
eldrum hennar okkar innileg-
ustu samúð. Blessuð sé
minningin um yndislega vin-
konu.
Margs er að minnast,
margt er hér að þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna.
Guð þerri tregatárin stríð.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
(Valdimar Briem)
Guð blessi þig og minningu
þína og takk fyrir samfylgdina,
kæra vinkona.
Björk Einisdóttir,
Bryndís Jóna Jónsdóttir,
Hrafnhildur Jósefsdóttir,
Svandís Sturludóttir.
Þóra
Stephensen