Skírnir - 01.04.2008, Blaðsíða 15

framt sterkr ar fljó› ern is kennd ar. Á fless um tíma var fljó› ern is -
hyggja hin ríkj andi hug mynda fræ›i og fljó› ir heims ins ber ast á
bana spjót um me› fl‡ska nas ista í broddi fylk ing ar. En Sig ur› ur
var ekki a› bo›a trú á ís lenska kyn stofn inn og ekki held ur trú á
ís lenska rík i› sem lausn ar or› i›. Hann er a› bo›a Ís lend ing um trú
á fla› sem fleir taka í arf í menn ing ar legu til liti: Land i›, sög una og
tung una. Hann vill efla vit und fleirra um fla› sem ger ir flá a›
menn ing ar ver um og hef ur var› veist og ver i› end ur skap a› af li›n -
um kyn sló› um frá upp hafi Ís lands bygg› ar, fla› er ís lenska menn -
ingu sem er fram lag okk ar sem búum á Ís landi til heims ins.
Er ind i›, sem ég vitn a›i til í upp hafi, var flutt á sama ári og
fyrsta bindi Ís lenzkr ar menn ing ar birt ist, ári› 1942. Í for spjalli
bók ar inn ar kem ur bo› skap ur Sig ur› ar vel fram fleg ar hann sk‡r -
ir hvers vegna hann ré›st í fletta verk:
Eg vildi, a› hún væri n‡ Crymog æa, málsvörn Ís lend inga út á vi› á tím -
um óvenju legs vanda og háska, — grein ar ger› fyr ir d‡r mætasta menn ing -
ar arfi fleirra, flar sem hismi væri skil i› frá kjarna, — sko› un nú tí› ar meina
í ljósi ör laga fleirra frá upp hafi, — lei› ar vís an um li›na reynslu fyr ir flá,
sem vilja hugsa um sam tí› og fram tí›, hva› fljó› in á bezt, flarfn ast, skort -
ir helzt, — um hlut verk henn ar, tak mörk og tak mark an ir.9
Fyr ir Sig ur›i vak ir a› vekja sam tíma fólk sitt til vit und ar um
ábyrg› sína og skyld ur, sögu sína og stö›u í ver öld inni, hásk ann
og hætt urn ar sem fram und an eru og um fram allt mögu leika fljó› -
ar inn ar á a› skapa fram tí› sína á grunni menn ing ar arfs ins. fia›
örl ar hvergi hjá Sig ur›i (svo ég hafi fund i›) á trú á gildi til tek inna
kyn stofna um fram a›ra, hva› flá of trú á mögu leika fljó› rík is ins til
a› leysa ‡mis sam fé lags leg verk efni. Menn ing ar bo› skap ur Sig ur› -
ar er hrein og bein áskor un til Ís lend inga um a› takast á vi› flann
vanda a› skapa áfram ís lenska menn ingu og hug lei›a í flví skyni
sögu sína og stö›u í heim in um.
Sig ur› ur bend ir á tvennt sem okk ur sé meiri nau› syn en ö›r -
um fljó› um sök um fá menn is, en fla› er í fyrsta lagi a› okk ur ver›i
sem mest úr hverj um ein stak lingi og í ö›ru lagi „a› gæta fjár hags
vors me› ‡tr ustu var ú›, svo a› flær heild ar skyld ur, sem hver sjálf -
menning og markaðshyggja 15skírnir
9 Ís lenzk menn ing, bls. 39.