Skírnir - 01.04.2008, Blaðsíða 96

bók mennt um“.29 Vænt an lega á höf u› lausi upp vakn ing ur inn hér
drjúg an hlut a› máli en Jaki l‡s ir flví me› al ann ars hvern ig fior ger› -
ur hús freyja „af klæddi lura leg an, slingrandi „búk inn“ me› sköru -
leg um handa til tekt um. Hann var lít i› augna yndi: keilu mynd u›
lærin, upp mjór, síl spik a› ur kropp ur inn og st‡f› ir upp hand leggirn -
ir, sem minntu á brún a›a hana vængi“ (s. 67). Sí› ar um kvöld i›, í
veisl unni sem Jaki held ur gest um sín um í bor› stof unni, reyn ir frúin
a› finna lei› til a› næra flann haus lausa:
Loks ins datt fior ger›i hús freyju rá› í hug; hún haf›i kom i› auga á silf ur -
trekt ina mína og kall a›i nú á séra Sig valda til a› hjálpa sér.
Held ur›u ekki a› vi› get um lát i› á hann dá lít i› af mat? spur›i hún.
fiá ver› ur víst a› tyggja ofan í hann fyrst? svar a›i séra Sig valdi hugsi:
En er ekki mjólk flarna í könnu!
Svo var, og litlu sí› ar stó› silf ur trekt Önnu í vél ind inu á búkn um,
hann komst fljótt upp á lag me› a› halda henni sjálf ur, og ni› ur um fletta
málm gin hellti fior ger› ur hús freyja hæfi leg um sop um, fyrst mjólk, sem
a› vísu hvarf ofan í hann, en virt ist ekki auka hon um gle›i, flar næst víni,
sem hann tók vi› spriklandi af kátínu og strauk sig um kvi› inn. (s.
139–140)
Ekki er laust vi› a› ölv a› ur skrokk ur inn — me› keilu mynd u›
lær in, brún u›u hana væng ina og trekt ina upp úr strjúp an um —
minni á and rúms loft i› í verk um hol lenska fimmt ándu ald ar mál -
ar ans Hi er onym us Bosch, eins af flekkt ustu áhrifa völd um evr -
ópsku súr r ea list anna. Bosch mál a›i me› al ann ars fræga mynd af
dóms degi flar sem breg› ur fyr ir höf u› laus um búk um og fólki sem
hell ir áfengi í ann arra gin.
Ef mi› a› er vi› skil grein ingu Barthes er fla› fló fyrst og fremst
nafn leysi búks ins sem ger ir hann a› óræ›u „súr r eal ísku“ tákni.
Eng ar sk‡r ar vís bend ing ar eru um fla› í sög unni hvort hann hafi
hvílt skem ur e›a leng ur í gröf sinni e›a hvern ig hann hafi misst
haus inn. fieg ar ljóst ver› ur a› höf u› Grett is pass ar ekki á búk inn
álykt ar Jaki sem svo a› hon um til heyri höf u› kúpa sem Yggl ir,
ann ar son ur fleirra Önnu, haf›i fund i› skammt frá bæn um
jón karl helgason96 skírnir
29 Jó hann Hjálm ars son. „Skr‡t in saga en sönn,“ s. 11. fiór ir Ósk ars son tek ur und -
ir flessi or› í grein sinni, „Bók án borg ara legs ör ygg is,“ s. 322.