Skírnir - 01.04.2008, Blaðsíða 26
um manna á me› al. Um lei› ver›a mik il væg ustu mál in í sam fé lag -
inu flau sem lúta a› upp bygg ingu at vinnu lífs og um fram allt rek-
stri. All ar stofn an ir, fé lög, ríki og einnig heim il in á a› reka me›
sömu a› fer› um og gilda í hva›a rekstri sem er.22 Hver ein stak -
ling ur flarf a› læra a› reka sjálf an sig eins og fyr ir tæki sem b‡› ur
vöru sína e›a vinnu afl fram á mark a›i mann legra vi› skipta. Hann
e›a hún flarf a› læra a› gera fla› á skil virk an hátt, hag kvæm an
hátt, áhrifa mik inn og um fram allt ár ang urs rík an hátt. All ir eiga a›
vera „ár ang ursmi› a› ir“, svo vitn a› sé í n‡ lega tækni vi› stjórn un
sem marg ir hafa ver i› a› til einka sér a› und an förnu á náms skei› -
um um „stefnu mi› a› ár ang urs mat“ (Balanced Scor ecard).
Öll flessi ár ang ursmi› a›a or› ræ›a er fjarri flví a› vera hlut -
laust tæki til a› ná mark mi› um sem væri utan henn ar og óhá›
henni. Nei, ö›ru nær, ein stak ling ar, stofn an ir og fé lög hva›a nafni
sem flau nefn ast, eiga sam kvæmt bo› skapn um a› læra a› líta á
sjálf sig sem fyr ir tæki sem stefna a› flví a› há marka hagn a› sinn á
mann lífs mark a›n um flar sem allt sn‡st um a› ná ár angri á sem
hag kvæm ast an og skil virkast an hátt. fiessi talsmáti og um lei›
sko› un ar máti breyt ir ekki a› eins ytra bor›i e›a ás‡nd fleirra sem
til einka sér hann, held ur til vist ar hætti fleirra, hvern ig fleir eru:
hugsa og haga sér — flannig a› fla› skili sem mest um og best um
ár angri. Vel a› merkja: mæl an leg um ár angri sem er flar me› álit -
inn óum deil an leg ur og öll um aug ljós.
Hér kom um vi› a› nán um tengsl um mark a›s bú skap ar, flar
sem pen ing ar ver›a mæli ein ing in sem mestu skipt ir í fljó› fé lag inu,
vi› flró un i›n a› ar, vís inda og tækni. Sögu lega sé› skap ast flessu
nánu tengsl á 17. og 18. öld í kjöl far n‡rr ar heims mynd ar vís ind -
anna, vél hyggj unnar, svo sem á›ur er nefnt, og fjöl margra tækni -
legra upp finn inga sem leggja grunn a› nú tíma fljó› fé lagi í öll um
meg in drátt um. Á fless um tím um ver›a pen ing ar al menn ir í vi› -
skipt um fólks og jafn framt ver› ur al menn ur áhugi á flví a› mæla
alla skap a›a hluti. Kjör or› Galí leo Galí lei: „Mæl i› allt sem mæl -
an legt er og ger i› fla› mæl an legt sem ekki er fla› fyr ir“, sprett ur
páll skúlason26 skírnir
22 Ég minni á a› á ís lensku er tal a› um „a› halda heim ili“; fla› má vita skuld gera
á hag kvæm an hátt e›a óhag kvæm an, en fæst ir munu halda flví fram a› hag -
kvæmni, skil virkni e›a ár ang ur sé fla› sem mestu skipt ir á heim il inu.