Skírnir - 01.04.2008, Blaðsíða 159

Sögu ma› ur
Flest ir eru sam mála um a› sögu ma› ur inn sé frá sagn ar rödd sem
ekki er höf und ar ins; beinn tengili› ur les and ans vi› text ann og
upp spretta sög unn ar. Uri Margol in bend ir á a› ef rödd in sem seg -
ir frá er mjög hlut læg og ein stak lingsein kenni sögu manns birt ast
ekki í frá sögn inni, ef hann fel ur sig a› mestu leyti bak vi› beina
ræ›u e›a hugs un per sóna e›a hlut læga l‡s ingu at bur›a, sé afar
erfitt a› tala um ein hvers kon ar hug veru sem mi›li text an um til
les and ans. Um lei› og fari a› bera á henni ver›i fló a› gera rá› fyr -
ir a› frá sögn in sé af ur› per sónu, sem flá sé skáld u› af höf und in -
um eins og a›r ar sögu per són ur (Margol in 2003:278–9).
Oft er gert rá› fyr ir tveim ur veru stig um e›a heim um bók -
mennta texta, fla› er til bún um sögu heimi ann ars veg ar og raun -
heimi les anda og höf und ar hins veg ar. Hlut verk sögu manns ins er
a› brúa bil i› milli fless ara heima, opna sögu heim inn fyr ir les and -
an um úti í raun heim in um. En á sama hátt og efa semd ir eru uppi
um a› heppi legt sé a› tala um fyr ir bær i› sögu höf und hef ur
banda ríski heim spek ing ur inn Andrew Kania spurt hvort nau› -
syn legt sé a› gera rá› fyr ir a› í öll um text um séu til bún ir sögu -
menn inni í sögu heim in um. Eins og Margol in tal ar um er stund -
um nær ómögu legt a› koma auga á ein stak lings bund in ein kenni
frá sagn arradd ar inn ar og Kania tel ur mun e›li legra a› gera rá› fyr -
ir a› rödd in til heyri ein fald lega höf und in um sjálf um, nema hún
beri fless aug ljós merki a› á bak vi› hana sé skáld u› per sóna. fiessi
hug mynd fel ur í sér a› eng inn milli li› ur er á milli sögu heims ins og
raun heims ins. Kania vill a› sá mögu leiki sé fyr ir hendi a› í sta›
fless a› ímynd a› ur sögu ma› ur opni text ann fyr ir les and an um geri
sjálf ur upp hafs ma› ur text ans, höf und ur inn, slíkt hi› sama úr
annarri átt (Kania 2005:47–54).9
mér fannst einsog það væri verið … 159skírnir
9 Til a› koma í veg fyr ir all an mis skiln ing er rétt a› taka fram a› Kania er alls ekki
andsnú inn hug mynd inni um sögu mann, hann tel ur ein ung is a› í sum um text um
eigi hún ekki vi›. Hann seg ir: „Au› vit a› hl‡t ur ein hver a› segja sög ur, en ef
ekk ert gef ur hi› gagn stæ›a í skyn sé ég enga ástæ›u til ann ars en a› gera rá›
fyrir a› sá sem seg ir sög una sé sá sem bjó hana til — höf und ur inn sjálf ur.“
(Kania 2005:53).