Skírnir - 01.04.2008, Blaðsíða 157

fló sí fellt fleiri haf ist handa vi› a› sko›a sagna skáld skap og um
lei› a›ra flætti texta en mynd mál, til dæm is texta tengsl, stíl og ekki
síst hef ur hug fræ› in haft mik il áhrif á kenn ing ar um frá sagn ar -
fræ›i bók mennta.6
Höf und ur og sögu höf und ur
Í grein inni „Cogniti ve sci ence, the think ing mind, and liter ary
narrati ve“ seg ir kanadíski hug fræ› ing ur inn Uri Margol in a› hug -
fræ›i geti eflt og víkk a› út hug mynd ir hef› bund inn ar frá sagn ar -
fræ›i, svo sem um fjöll un um höf und, les anda, vi› tök ur texta og
inn tak hans. Hann álít ur a› me› hug fræ› inni megi end ur sko›a
hug tök frá sagn ar fræ› inn ar og setja flau í ví› ara sam hengi, auka
mögu leika á d‡pri grein ingu og n‡j um túlk un ar mögu leik um
(Margol in 2003:273–5). Margol in end ur sko› ar flau fjög ur frá sagn -
ar svi› sem venja er a› tala um inn an hef› bund inn ar frá sagn ar -
fræ›i, fla› er svi› raun veru legs höf und ar og les anda, svi› sögu höf -
und ar (implied aut hor), svi› sögu manns (narrator) og svi› sögu -
per sóna.7
Í hug rænni skáld skap ar fræ›i er hvorki lög› áhersla á snilli -
gáfu höf und ar ins né ein göngu ein blínt á les and ann sem skap ara
merk ing ar text ans; bá› ir fless ir a› il ar koma a› text an um á jafn -
rétt is grund velli. Hug fræ› ing ar telja sköp un ar gáfu vera hæfi leika
sem sé ekki ein göngu gef inn vi› ur kennd um snill ing um á bor› vi›
Moz art og Shakespe are held ur sé hún ein fald lega hluti af hug -
rænni virkni manns ins. fia› a› vera skap andi er a› búa eitt hva› til
sem er hvort tveggja í senn, frum legt og vi› eig andi/nyt sam legt,
hvort sem um er a› ræ›a n‡ stár legt skáld verk e›a n‡ja og gó›a
a› fer› vi› sæta skip an í brú› kaupi, og rit höf und ar eru ekki frá -
mér fannst einsog það væri verið … 157skírnir
grein Marg ar et H. Freem an (2006) flar sem hún sko› ar ljó› Em ily Dick in son og
s‡n ir me› al ann ars fram á a› me› hug rænni skáld skap ar fræ›i sé hægt a› greina
bók mennta stíl og flar me› flekkja fals an ir frá ö›r um verk um höf und ar.
6 Berg ljót S. Krist jáns dótt ir (in spe 2008) hef ur einnig not a› hug ræna bók mennta -
fræ›i til a› varpa n‡ju ljósi á texta tengsl og sjálf sögu ein kenni Hvers dags hall ar -
inn ar eft ir Pét ur Gunn ars son.
7 Öll flessi hug tök eru í al mennri notk un í um ræ›u um frá sagn ar fræ›i.