Skírnir - 01.04.2008, Blaðsíða 189

a› sty›ja mik inn ójafn a› ar mann og hleypa flannig af sta› langvar -
andi inn byr› is fjöl skyldu deil um Ljós vetn inga — sem hann sjálf ur
og seinna Eyjólf ur son ur hans eru flækt ir í. Merki legt er a› á fless -
um árum er hann í vin fengi vi› fior geir Ljós vetn inga go›a — sem
n‡t ur ann ars sta› ar vir› ing ar vegna rétt s‡ni sinn ar. Hir› mennska
Gu› mund ar hjá Ólafi skyld ar hann sí› an til a› taka a› sér mál
fior geirs Há vars son ar og tala fyr ir er indi kon ungs um Gríms ey —
sem hinn vitri bró› ir stö›v ar. fiannig ver›a skyld ur Gu› mund ar
vi› er lenda höf› ingja til a› baka hon um óvin sæld ir á Ís landi.
Styrk ur hans á lands vísu sést á flví a› son ur hans er einn af gísl um
Nor egs kon ungs og af hinu veiga mikla hlut verki sem hann leik ur í
mál un um eft ir Njáls brennu á Al flingi. fiar er held ur ekk ert til
spar a› í kynn ingu á ætt göfgi hans og au›i — og hvort tveggja not -
a› til a› draga fram völd hans og áhrif. fieg ar hann er or› inn gam -
all leita víga menn irn ir Bolli, Bar›i og Grett ir all ir til hans í vand -
ræ› um sín um og hann ræ› ur fleim heilt e›a ger ir fleim gott.
Ekki er hægt a› s‡na fram á a› vi› per sónu sköp un Gu› mund -
ar sé ein saga a› fliggja frá annarri. Miklu frek ar er per sóna hans
sk‡rt dæmi um a› af Gu› mundi hafi geng i› marg vís leg ar sög ur í
munn legri geymd, ekki alltaf ná kvæm lega tíma sett ar frek ar en bú -
ast má vi›, og a› flær hafi n‡st fleim sem settu sam an skrif a› ar
sög ur úr fleim hér u› um sem vald hans ná›i til.
fiessi mynd af Gu› mundi er ekki ólík flví sem bú ast má vi› af
sög um úr munn legri geymd um mann sem var til og sög ur spunn -
ust af. Sam kvæmt tíma tali sagn anna teng ist hann at bur› um á e›li -
leg an hátt mi› a› vi› ald ur sinn (me› fyr ir vara um a› nokk urt
innra ósam ræmi er a› sjálf sög›u alltaf í sög un um séu flær tekn ar
al veg bók staf lega um hva› eina líkt og flær væru sam tíma heim ild ir
og árei› an leg ar í ein stök um at ri› um) og flví má ganga lengra en
And ers son (And ers son og Mill er 85–90) og gera til raun til a› varpa
hinni al mennu l‡s ingu hér a› fram an inn í frá sögn af manni sem
fólk hef ur sé› fyr ir sér á ákve›nu tíma- og ald urs skei›i og flannig
haft gó›a til finn ingu fyr ir flró un hans sem höf› ingja og per sónu.
Gu› mund ur birt ist fyrst sem ófyr ir leit inn höf› ingi e›a ung ur
ma› ur á upp lei›, senni lega ná lægt tví tugu, fyr ir ári› 990. Á flví
tíma bili kem ur hann a› mál um um allt Nor› ur land, frá Húna -
*hin almælta saga af guðmundi ríka 189skírnir