Jökull


Jökull - 01.01.2010, Blaðsíða 121

Jökull - 01.01.2010, Blaðsíða 121
Holocene surface ruptures in the South Iceland Seismic Zone animals had perished, and holes that were useful for trash disposal. The surface in the SISZ is mainly of two different types. A good part of the zone is covered by a single lava flow, the Þjórsá lava with an estimated volume of 15 km3 (Hjartarson, 1988), that issued from the East- ern Volcanic Zone ∼8000 years ago. Other parts of the zone have basalts of the Plio-Pleistocene Hreppar for- mation as bedrock, covered by thin ground moraines left by the last glaciation. The Þjórsá lava generally preserves the fracture structures rather well and they are easily traced in spite of considerable vegetation and soil that covers parts of the lava. An open fracture tends to maintain a sinkhole in the soil cover above for a long time after its formation. Tracing fractures in the Hreppar formation and the moraine material is much more difficult. The surface erodes faster and therefore fracture manifestations tend to get erased. There is, however, no noticeable difference in the appearance of the structures if they are exposed. This was clearly demonstrated in the surface effects of the earthquakes of 2000 (Clifton and Einarsson, 2005). STRUCTURES ASSOCIATED WITH THE SURFACE FAULTS The seismogenic faults of South Iceland are clearly exposed at the surface in numerous places and can be identified by characteristic structures. The best expo- sures are in areas where the Þjórsá lava forms the sur- face bedrock layer, also where it is covered by a thin soil layer. The characteristic structures are also found in areas where the lava is lacking and glacial deposits form the surface layer but they are not as well pre- served there. En echelon fracture arrays constitute one of the most characteristic features of surface ruptures of strike-slip faults. The surface trace is marked by a deformation zone of obliquely trending fractures. Left-lateral faults are marked by right-stepping ex- tensional fractures and right-lateral faults have left- stepping fractures associated with them. In South Ice- land most of the identified fault ruptures are associ- ated with right-lateral faulting. Left-lateral faults oc- cur but almost always in a subordinate role. The en echelon structure shows up on many different length scales. The largest scale is measured in kilometers. Fault segments of one to a few km length are offset with respect to each other. This scale can be clearly seen in the faults in Figure 1. The offset between the segments is of the order of a few hundred meters to a kilometer. This offset determines the width of the fractured zone associated with the underlying fault. Each segment then displays en echelon structure. In- dividual fractures of lengths up to tens of meters are offset with respect to each other, forming en echelon fracture arrays. The pattern is sometimes repeated on a meter scale within these arrays. During the re- cent earthquakes of 2000 and 2008 this pattern was observed on a finer scale yet (Clifton and Einarsson, 2005), to centimeters and millimeters in soil surfaces (Figure 2). Push-up structures are frequently found within en-echelon fracture arrays, usually bridging the gap between the tips of adjacent extensional fractures. They have the form of small hillocks, a few tens of centimeters to a few meters in height. The horizontal dimensions and shape are quite variable. Some push- ups are almost round in shape, others are quite elon- gated. The tops of the hillocks are usually heavily fractured, sometimes to the extent of looking crushed. When fracture systems can be discerned there appear to be two separate kinds of fractures, longitudinal and transverse. The longitudinal fractures are sub-parallel to the adjacent extensional fractures and thus form a part of the en echelon pattern of the over-all frac- ture array. There may be several of these crossing the push-up (Figure 3) resembling a sliced loaf of bread, often rotated slightly with respect to the adjacent pat- tern. In a left-stepping, N-S trending array the longitu- dinal fractures would thus have slightly more easterly strike than the adjacent extensional fractures. The transverse fractures usually follow the crest of the push-up and are extensional in nature. In lava sur- faces that are not affected by other processes it can be seen how the transverse fractures occupy the crest of folded antiforms. The push-up is then seen as a minia- ture fold with axis perpendicular to the maximum hor- izontal principal stress. This structure was demon- strated well in the surface ruptures associated with the JÖKULL No. 60 121
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196
Blaðsíða 197
Blaðsíða 198
Blaðsíða 199
Blaðsíða 200
Blaðsíða 201
Blaðsíða 202
Blaðsíða 203
Blaðsíða 204
Blaðsíða 205
Blaðsíða 206
Blaðsíða 207
Blaðsíða 208
Blaðsíða 209
Blaðsíða 210
Blaðsíða 211
Blaðsíða 212
Blaðsíða 213
Blaðsíða 214
Blaðsíða 215
Blaðsíða 216
Blaðsíða 217
Blaðsíða 218
Blaðsíða 219
Blaðsíða 220
Blaðsíða 221
Blaðsíða 222
Blaðsíða 223
Blaðsíða 224

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.